راهبردهای واحد در 2 قالب متفاوت‌

البته با نگاهی کلی به عملکرد روسای جمهوری گذشته اعم از دموکرات و جمهوریخواه می‌توان دریافت که اهداف این 2 حزب به یکدیگر بسیار نزدیک است و تفاوت آنها بیشتر در تاکتیک‌ها و اولویت‌هاست.

بر اساس اخباری که از اظهارات باراک اوباما در رقابت‌های انتخاباتی‌اش مطرح شده و می‌شود بسیاری انتظار دارند انتخاب اوباما باعث چرخش سیاسی آمریکا نسبت به ایران شود و گزینه‌هایی از جمله تهدید حمله نظامی که گاهی اوقات در دولت بوش برای مقابله با ایران مطرح می‌شد، از روی میز کنار گذاشته شود؛ اما این مساله جای تامل دارد.

درست است دموکرات‌ها همواره به استفاده از ابزارهای نرم از جمله تحریم تمایل بیشتری نشان می‌دهند اما نباید فراموش کرد مزیت داشتن تحریم‌های اقتصادی نزد دموکرات‌ها به منزله منتفی شدن گزینه نظامی نیست.

شعارهای اوباما راجع به گفتگو با ایران یکی از محورهایی بود که شاید در کشور ما مورد توجه قرار گرفت. اما مروری بر سخنان اوباما در طول مدت رقابت انتخاباتی‌اش نشان می‌دهد که وی در همین فاصله زمانی در مقایسه با روزهای اول فعالیتش تغییراتی در سیاست‌هایش ایجاد کرده است. 

باراک اوباما، در شروع مبارزات انتخاباتی اعلام کرد: حاضر است با رئیسان دولت‌هایی چون ایران و کوبا که با آمریکا رابطه ندارند، به طور مستقیم و بی‌قید و شرط بر سر میز مذاکره بنشیند اما این صحبت‌های وی با انتقاد افرادی چون جورج بوش، رئیس جمهور آمریکا و جان مک کین نامزد حزب جمهوریخواه مواجه شد.حتی رقیب انتخاباتی هم حزب او، هیلاری کلینتون نیزسخنان او را ساده‌لوحانه خواند و این صحبت‌ها را دال بر ناآگاهی او از سیاست خارجی دانست.

به نظر می‌رسد حمله‌های لفظی بوش و جان مک کین، نامزد حزب جمهوریخواه از یکسو و فشارهای لابی صهیونیستی از سوی دیگر، کارگر افتاد و اوباما  که از دیدارهای بی قید و شرط سخن می‌گفت، برای دیدار خود با رئیس‌جمهور ایران شرط‌هایی را مطرح کرد.

از جمله این‌که لزوما با محمود احمدی‌نژاد دیدار نخواهد کرد و این‌که هر دیداری که بخواهد میان اوباما، به عنوان رئیس جمهور و رهبری دولت ایران صورت گیرد، باید پس از انجام دیدارهایی باشد که میان مقامات دولتی سطوح پایین‌تر صورت گرفته است.

البته اوباما همواره اعلام کرده است که اظهاراتش در خصوص گفتگو با ایران بر پایه این نظریه استوار است که در کنار گفتگو با دوستان باید با دشمنان نیز مذاکره کرد.

صحبت‌های باراک اوباما در نشست کمیته روابط آمریکا و اسرائیل، آیپک، مواضع وی در قبال ایران را بهتر روشن می‌کند. وی در این جلسه در حالی که مدعی بود ایران تهدیدی برای اسرائیل است از تلاش خود برای برداشتن تهدیدات اسرائیل سخن گفت. 

وی همچنین با تکرار اتهامات کاخ سفید علیه ایران مبنی بر تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی گفت برای تضمین امنیت آمریکا و اسرائیل، گزینه اقدام نظامی علیه ایران را از نظر دور نخواهد داشت.

اعتراف اوباما به نقش سازنده ایران در ثبات عراق 

باراک اوباما همچنین با تاکید بر نقش موثر ایران و سوریه در برقراری ثبات در عراق، خواستار مذاکره آمریکا با این 2 کشور برای حل بحران عراق شد.

وی معتقد است تمام همسایگان عراق بویژه ایران و سوریه به ایجاد ثبات در عراق علاقه‌مندند و ما باید با آنها وارد مذاکره شویم و اعضای دائمی شورای امنیت نیز باید در این راستا همکاری کنند.

نامزد سیاهپوست حزب دموکرات همچنین مدعی شد حضور نظامیان آمریکایی در عراق به نفع ایران بوده و میزان نفوذ ایران در عراق را افزایش داده است.

جان مک کین، نامزد حزب جمهوریخواه‌

در مقابل باراک اوباما، جان مک کین نامزد جمهوریخواهان قرار دارد که اساسا مخالف گفتگو با ایران است و همواره از اظهارات اوباما در خصوص مذاکره با ایران انتقاد کرده است.

استدلال مک کین این است که نشستن رئیس جمهور آمریکا با رئیس جمهور ایران  بر سر یک میز باعث افزایش نفوذ و اعتبار احمدی‌نژاد شده و بسیاری از کشورهای منطقه را دچار ترس خواهد کرد.مک‌کین دیپلماسی گفتگو با ایران را نشانه بی‌تجربگی و داوری خطرناک سناتور اوباما می‌داند و مدعی است:

آمریکا باید به جای مذاکره مستقیم و بی‌قید و شرط با ایران، مجازات‌هایی مانند ممانعت از فروش بنزین و تحریم بانک مرکزی ایران را در نظر بگیرد.

سناتور مک کین این اظهارات را در جلسه کمیته روابط عمومی اسرائیل در آمریکا، آیپک، بیان کرد و گفت:  به جای این که بیاییم برای متقاعد کردن رهبران ایران بدون پیش شرط با آنها پای میز مذاکره بنشینیم، باید با افزایش فشارهای فرساینده جهانی بر آنها به طور صلح‌آمیز اما قاطعانه مسیری که ایران در آن قرار دارد را تغییر دهیم.

مسدود شدن دارایی‌های بین‌المللی ایران، اعطا نکردن ویزا به مقام‌های ایرانی و ممانعت از سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران از جمله راه‌هایی است که مک کین برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد کرده است.

او بویژه بر گسترش تحریم‌ها علیه سپاه پاسداران ایران و شرکت‌های وابسته به آن تاکید کرد و از این که سناتور باراک اوباما، یکی از 2 کاندیدای دموکرات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، از اعلام شدن سپاه پاسداران به عنوان یک گروه تروریستی حمایت نکرده است، انتقاد کرد.

آمریکا در عراق می‌ماند یا می‌رود؟

یکی از اختلافات مهم 2 نامزد انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا در مواضع آنها نسبت به عراق است. به اعتقاد اوباما، برای برقراری صلح پایدار و دائمی دراین کشور باید بین فراکسیون‌های مختلف در عراق توافق سیاسی ایجاد شود.

وی در این خصوص افزود: من در صورت موفقیت در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بدون وقفه ترتیب برگشت هرچه سریع‌تر نظامیان آمریکایی از این کشور را می‌دهم و تنها گروه محدودی از نیروها را برای مقابله با القاعده و حمایت از سفرا و دیپلمات‌های آمریکایی در داخل یا خارج این کشور مستقر خواهم کرد.

اما مک‌کین که به حمایت از سیاست جاری آمریکا در عراق مشهور است، همواره یکی از حامیان طرح افزایش نیرو در عراق بوده است.

مک‌کین با اشاره به صحبت‌های باراک اوباما و هیلاری کلینتون مبنی بر ضرورت تعیین زمانی برای عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از عراق مدعی شد: این مساله تمامی موفقیت‌های کسب شده را زیر سوال می‌برد و در صورت عقب‌نشینی آمریکا، القاعده می‌تواند به دنیا بگوید که دنیا را شکست داده است. وی افزود: من اگر
رئیس جمهور شوم، اجازه چنین اتفاقی را نخواهم داد.

آینده روابط واشنگتن ‌ - مسکو

از دیگر مسائل مهم در سیاست خارجی رئیس جمهور آینده آمریکا، رویکرد کاخ سفید به روسیه به عنوان یکی از ابرقدرت‌های جهان است.

رابرت مک فارلین، مشاور امنیت ملی آمریکا در دولت رونالد ریگان که اینک مشاور سیاست خارجی مک کین است، در خصوص نگاه وی به مسکو می‌گوید: مک کین خیلی به روسیه علاقه‌مند است و به اعتقاد او روسیه نه دوست است و نه دشمن، بلکه قدرتی بزرگ است که منافع مهمی دارد.

به گفته مک فارلین، اگرچه مک کین از برخی سیاست‌های روسیه انتقاد دارد، اما معتقد است در مسائلی مانند مبارزه با تروریسم و امنیت انرژی، امکان همکاری با روسیه وجود دارد.

بر این اساس، مک‌کین در خصوص تعامل با روسیه از ریگان الگوبرداری خواهد کرد و برای حل و فصل اختلاف نظرها و همکاری با مسکو در خصوص مسائل مشترکی مثل تروریسم و منع گسترش هسته‌ای تا جای ممکن با روسیه مذاکره می‌کند.

با وجود این،‌ مک کین انتقادهای شدیدی هم در خصوص وجود آزادی‌های سیاسی در روسیه دارد، به طوری‌که چندی پیش در مقاله‌ای عنوان کرد: ما در روسیه شاهد نبود آزادی‌های سیاسی و نفوذ بعضی ماموران امنیتی سابق این کشور، تلاش برای تهدید همسایه‌های روسیه مانند گرجستان و تلاش برای وابسته کردن اروپا به نفت و گاز روسیه هستیم.

وی با ادعای این‌که گروه هشت (8 کشور صنعتی جهان) یک گروه از کشورهای پیشتاز دموکراسی است، گفت: باید برزیل و هند به جی هشت راه یابند و روسیه از این گروه خارج شود.

باراک اوباما نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیز درباره روابط واشنگتن، مسکو گفت: سیاست‌های کور کورانه جورج بوش سبب ایجاد اختلال در این روابط شده است که ما برای مقابله با این روند باید اولا وابستگی به نفت بیگانگان را کاهش دهیم تا بازار آن تضعیف شود و با همکاری متحدان اروپایی خود در زمینه‌هایی چون مبارزه با تروریسم به روسیه نزدیک شده و با این کشور همکاری کنیم. ما در این‌ باره نباید با یکجانبه گرایی که بوش در قبال مسائل بین‌المللی در پیش گرفته است؛ سیاست‌هایمان را به شرکای اروپایی دیکته کنیم.

برژینسکی، مشاور سیاسی باراک اوباما نیز طرفدار برخورد سختگیرانه‌تری نسبت به روسیه است. به گفته وی، اگر روسیه می‌خواهد به موفقیت اقتصادی دست یافته و امنیت خود را تامین کند، راهی جز حرکت به سمت غرب ندارد.

به اعتقاد برژینسکی، باید شرایط سیاسی را برای حرکت روسیه به سمت غرب فراهم کرد.

حمایت از اسرائیل، سیاست مشترک اوباما و مک کین‌

نامزدهای انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا در حمایت همه جانبه از رژیم غاصب صهیونیستی تقریبا هم‌عقیده هستند و این مسا‌له‌ای است که کاملا بدیهی به نظر می‌رسد. زیرا با توجه به نفوذ شدید لابی صهیونیستی در ایالات متحده (آیپک) و سیطره آنها بر رسانه‌های ارتباط جمعی از جمله روزنامه‌های نیویورک تایمز، وال استریت ژورنال، واشنگتن پست و همچنین مجلاتی همچون تایم و نیوزویک، نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا یکی از راه‌های پیروزی خود را کسب حمایت این لابی قدرتمند می‌دانند.

همچنین با توجه به ثروت فراوان صهیونیست‌ها در ایالات متحده، هر نامزدی که بتواند نظر آنها را به خود جلب کند، می‌تواند از حمایت‌های مالی این لابی قدرتمند در طول رقابت‌های انتخاباتی بهره‌مند شود. بر همین اساس نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا همواره در نطق‌های انتخاباتی خود مطالبات آیپک را مد نظر دارند و تلاش می‌کنند در این مسیر حرکت کنند.

در همین ارتباط باراک اوباما طی سخنانی در آیپک، با ادعای این‌که امنیت اسرائیل امری مقدس است تاکید کرد: در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری قاطعانه از رژیم صهیونیستی حمایت خواهد کرد. وی در خصوص مساله فلسطین، حمایت خود را از تاسیس 2 دولت (2 کشور مستقل) در سرزمین‌های اشغالی اعلام کرد و خواستار منزوی کردن حماس شد.

اوباما با افراط در حمایت از رژیم صهیونیستی اعلام کرده است بیت‌المقدس باید پایتخت اسرائیل باقی بماند و تقسیم نشود. این سخنان به قدری افراطی و غیرمنطقی بود که حتی محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین که همواره در گفتگو با مقامات آمریکایی و اسرائیلی، از حقوق ملت فلسطین کوتاه آمده است، با انتقاد از گفته‌های اخیر نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آتی آمریکا درباره شهر اشغالی قدس گفت: کشور فلسطینی باید به پایتختی قدس تشکیل شود. ابومازن افزود: این سخنان کاملا مردود و غیرقابل قبول است و مساله قدس یکی از مفاد مذاکرات تشکیلات خودگردان با اسرائیل است و همه کاملا می‌دانند قدس شرقی در سال 1967 میلادی اشغال شد و ما هرگز کشوری فلسطینی را بدون پایتختی قدس نمی‌پذیریم و به اعتقاد ما، مساله روشن است.

طبیعی است مک کین هم در حمایت همه جانبه از رژیم صهیونیستی کوچکترین تردیدی به خود راه نمی‌دهد و از همین روست که وی در جلسه کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل و برای کسب رضایت این لابی قدرتمند صهیونیستی بر ضرورت مقابله همه جانبه با جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد. در همین جلسه بود که وی تحریم فروش بنزین به ایران را به عنوان راهکاری برای تحت فشار قرار دادن تهران مطرح کرد.

با مرور سیاست‌های 2 نامزد ریاست جمهوری آمریکا بیشترین تفاوت‌ها در زمینه ادامه و چگونگی ادامه حضور نظامیان آمریکایی در عراق به چشم می‌خورد و این امر نیز طبیعی به نظر می‌رسد. چرا که سیاست‌های جنگ طلبانه جورج بوش و حزب جمهوریخواه و ناکامی‌های آمریکا در جنگ عراق بشدت محبوبیت این حزب در افکار عمومی آمریکا را خدشه‌دار کرد و همین مساله باعث شد تا دموکرات‌ها همواره از این مساله به عنوان برگ برنده‌ای برای خود در انتخابات ریاست جمهوری آینده بهره گیرند.

بر همین اساس در حالی که جمهوریخواهان همواره بر ادامه حضور نظامی در عراق تاکید می‌کنند دموکرات‌ها از عقب نشینی از این منطقه صحبت می‌کنند.

درخصوص سیاست‌های آمریکا در قبال ایران نیز اگر چه مک کین لحنی به مراتب تندتر از اوباما  دارد اما با توجه به وجود ملاحظات بسیار از جمله نامشخص بودن عاقبت شروع جنگ با ایران، جمهوریخواهان نیز همواره با تردید به گزینه‌های نظامی نگریسته‌اند. بنابراین پیروزی هر یک از 2 نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تاثیر چندانی بر روابط تهران ‌ واشنگتن نخواهد گذاشت.

مک کین و اوباما دریک نگاه‌

جان مک کین در 29 آگوست سال 1936 در پایگاه هوایی نیروی دریایی آمریکا موسوم به کوکو سولو در پاناما متولد شد.

وی در سال 1958 از آکادمی دریایی ایالات متحده آمریکا فارغ‌التحصیل شد و در سمت خلبان جنگنده‌های نیروی دریایی آمریکا فعالیت خود را آغاز کرد. در سال 1967 هواپیمای مک کین در جنگ ویتنام مورد اصابت قرار گرفت و او بشدت مجروح شد. جان مک کین سپس به اسارت نیروهای ویتنام شمالی درآمد و نزدیک به 5 سال و 6 ماه به عنوان اسیرجنگی در زندان به سر برد.

مک کین در سال 1981 از نیروی دریایی آمریکا بازنشسته شد و در سال 1982 به نمایندگی از ایالت آریزونا به عضویت مجلس نمایندگان آمریکا درآمد. مک کین پس از 2 دوره عضویت در مجلس نمایندگان، در سال 1986 به عنوان نماینده سنای آمریکا انتخاب شد. مک کین در سال‌های 1992، 1998 و 2004 نیز به عنوان سناتور ایالت آریزونا برگزیده شد.

مک کین در کارنامه فعالیت‌های سیاسی خود کاندیداتوری برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2000 را نیز دارد که در آن دوره در انتخابات داخلی حزب جمهوریخواه شکست خورد و نتوانست به  مرحله نهایی راه یابد.

باراک حسین اوباما در 4  آگوست 1961 در ایالت هاوایی متولد شد. پدر اوباما یک کنیایی سیاه پوست و مادرش زنی سفیدپوست از اهالی ویچینا در ایالت کانزاس است. اگرچه پدر و پدرخوانده اوباما هردو مسلمان بودند؛ اما وی یک مسیحی پروتستان است.

اوباما دارای لیسانس علوم سیاسی از دانشگاه کلمبیا و دکترای حقوق از دانشگاه هاروارد است. وی در سال 1997 به عنوان سناتور ایالت ایلینوی انتخاب شد و در صورت پیروزی بر مک کین اولین رئیس جمهور سیاهپوست آمریکا خواهد شد.

حسین نیک پور