کاربرد فناوری بر آموزش و یادگیری

همین تاثیر در حوزه آموزش و یادگیری هم مشاهده می‌شود و به آسان‌شدن یادگیری و کامل‌تر شدن آن کمک می‌کند. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای توسعه فناوری اطلاعات درعرصه آموزش‌وپرورش، ایجادتحول درساختار وکلیت آن است. کلاس‌ها و مدارس مجازی، مدارس هوشمند و... ازجمله دستاوردهای توسعه فناوری اطلاعات در عرصه آموزش‌وپرورش است. با نگاهی به گذشته نه‌چندان دور و دوران کرونا به‌خوبی درمی‌یابیم که آموزش مجازی مبتنی بر وب چه نقش موثری در انتقال دانش بشری داشت. بر این اساس و به خصوص از اسفندماه ۱۳۹۸ که کووید ــ ۱۹ شیوع پیدا کرد، بهره‌گیری از آموزش مجازی در کنار آموزش حضوری در نظام آموزش عالی، ضرورتی کاملا محسوس پیدا کرد و در نتیجه بسیاری از دانشگاه‌ها وارد عرصه آموزش ‌مجازی برای دانشجویان خود شدند.ضمن این‌که در سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش هم بر لزوم استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات جهت تحول در کیفیت روش‌های «یاددهی ــ یادگیری» و متعاقبا رشد اثربخشی نظام آموزشی مورد تأکید قرار گرفته است.به‌طورکلی استفاده از تکنولوژی و فناوری در عرصه آموزش نه‌تنها طریقه دسترسی به منابع آموزشی را تغییر داده، بلکه به شکلی بنیادین بر روش های یادگیری و تعامل میان دانش‌آموزان و معلمان تأثیر گذاشته است. البته این پیشرفت‌ها درکنار فرصت‌های متعددی که برای بهبود کیفیت آموزش و فراگیری به‌وجودآورده، چالش‌ها و مسئولیت‌های جدیدی نیزداشته است. درگزارش ذیل به بررسی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و یادگیری پرداخته‌ایم.
   
نقش فناوری اطلاعات در یادگیری
استفاده از فناوری در آموزش به بهبود فرآیند آموزش و یادگیری کمک قابل‌توجهی می‌کند. دربیشترکشورهای صنعتی روش آموزشی دانش‌آموزان به کمک فناوری‌های نوین، پیاده‌سازی شده و موجب پیشرفت کودکان و نوجوانان می‌شود. رایانه‌های شخصی، تبلت‌ها و تلفن‌های همراه امروز دیگر عضو لاینفک زندگی مردم شده است و تغییر عظیمی در نحوه آموزش به‌وجود آورده است. مثلا در دوران شیوع کرونا یا همین ایام که آلودگی هوا بیداد می‌کند با استفاده از رایانه و تبلت شخصی، دانش‌آموزان در منزل می‌توانند به‌‌صورت آنلاین مطالب درسی را یاد بگیرند و با استفاده از نرم‌افزار‌های آموزشی، تمرین‌های بیشتری برای تقویت مهارت‌های خود انجام دهند یا دوربین‌های دیجیتال می‌توانند ویدئوهای درسی را ضبط کنند و آنها را به‌صورت دوره‌ای به دانش‌آموزان ارائه دهند. همچنین ویدئوپروژکتورها هم بارها به‌عنوان ابزارهای آموزشی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. با استفاده از ویدئوپروژکتور، مدرسان این امکان را دارند که تصاویر درسی و نمودارها را به‌صورت بزرگ و روشن روی دیوار یا تخته‌سیاه ارائه کنند.ضمن این‌که مطالعات اخیر نشان می‌دهد انگیزه کلی دانش‌آموزان و مشارکت در یادگیری با اجرای فناوری آموزشی رشد بیشتری می‌یابد. فناوری باعث می‌شود دانش‌آموزان تلاش و زمان بیشتری صرف مشارکت در فعالیت‌های یادگیری کنند که همین امر تأثیر مثبتی بر دیدگاه و علایق‌شان نسبت به یادگیری دارد.آموزش در هر زمان و مکان، کنترل و نظارت بیشتر، کاهش هزینه‌های آموزشی در بلندمدت، امکان آموزش به‌صورت گروهی یا انفرادی، بالابردن انگیزه دانش‌آموزان، دسترسی آسان به منابع اطلاعاتی و کنترل کیفیت مطالب آموزشی قبل از شروع آموزش از دیگر مزایا و تاثیرات فناوری در آموزش آنلاین دانش‌آموزان است.
 
آگاهی داشتن از اطلاعات جدید
هرمحفل وجمع یا شخصی که اطلاعات عمومی خوب وآگاهی بالایی داشته باشد، طبعاهمه رابه خود جذب می‌کند و اکثر افراد دوست دارند با آنها حرف بزنند و چیزهایی به معلومات‌شان اضافه کنند.دانش‌آموزان و محصلان هرچقدر به‌روزتر باشند و از فناوری‌های نوین استفاده کنند، آینده بهتری خواهند داشت. استفاده از فناوری در آموزش دانش‌آموزان همواره موجب تغییر و بهبود کیفیت آموزش شده است. تکنولوژی‌ها و فناوری‌هایی که به‌منظور آموزش مورد استفاده قرار می‌گیرند، روش‌های جدیدی از یادگیری را برای دانش‌‌آموزان به‌وجود آورده‌اند.مثلا بازی‌انگاری یاهمانGamificationمکانیسمی متفاوت است که از بازی در آموزش دانش‌آموزان استفاده می‌کند. بازی‌انگاری، به دانش‌آموزان این امکان را می‌دهد تا با استفاده از روش‌های بازی‌سازی، به‌صورت فعالانه‌تر در فرآیند آموزش و یادگیری شرکت کنند. دانش‌‌آموزان، به‌ویژه آنها که کم‌سن‌وسال‌تر هستند، مفاهیم درسی خود را از طریق بازی یاد می‌گیرند. به همین دلیل است که استفاده از بازی برای آموزش دانش‌آموزان طرفداران بسیار زیادی پیدا کرده.بازی‌انگاری به‌طورکلی ازجمله زیرمجموعه‌های دانش طراحی برای تغییر رفتار یا Behavioral Design است که طی سال‌های اخیر در فضای دانشگاهی و نیز محیط کسب‌وکار موردتوجه زیاد قرارگرفته است. درمثالی دیگر ازاین باب می‌توان ازواقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده(AR)نام برد.اینها تکنولوژی‌هایی هستند که دریادگیری همه‌جانبه دانش‌آموزان کمک شایانی می‌کنند.این تکنولوژی‌ها به دانش‌‌آموزان این فرصت را می‌دهند تا وقایعی را تجربه کنند که شاید هیچ‌وقت نمی‌توانستند آن را ببینند. این دو فناوری مثلا دروس سخت برای دانش‌آموزان را به واقعیتی شیرین و مجازی تبدیل می‌کنند و باعث می‌شوند تا دانش‌آموزان با دیدن آنها بهتر آموزش ببینند. درواقع این فناوری تجربه زندگی در واقعیتی است که اصلا وجود ندارد یا ممکن است در جایی واقع شده باشد اما به دلایلی در دسترس نیست.
   
استفاده از هوش مصنوعی و رباتیک 
استفاده ازفناوری‌های نوین همچون رباتیک وهوش‌مصنوعی به‌عنوان ابزارهای مؤثردرآموزش ویادگیری کودکان‌ونوجوانان به‌عنوان پدیده‌ای فراتر از محدوده تکنولوژی شناخته شده است. این فناوری‌ها با قابلیت‌هایشان می‌توانند به محیط‌های آموزشی جذاب‌تر و جامع‌تری تبدیل شوند و تاثیر قابل توجهی بر فرآیند یادگیری و انگیزش دانش‌آموزان داشته باشند.هوش مصنوعی به کودکان کمک می‌کند تا با چالش‌های پیچیده روبه‌رو شوند و راه‌حل‌های خلاقانه برای آنها پیدا کنند. از طرف دیگر این فناوری‌ها به دانش‌آموزان و استادان این امکان را می‌دهند تا با استفاده از الگوریتم‌های هوش‌مصنوعی، هوشمندانه‌تر و بادقت‌تردر فرآیند آموزش و یادگیری شرکت کنند.رباتیک نیز به‌عنوان یکی از فناوری‌هایی که در حوزه آموزش و یادگیری مورد استفاده قرار می‌گیرد، شناخته‌ شده است. رباتیک، ذهن کودکان را خلاق می‌کند و به آنها کمک می‌کند تا در دنیای مدرن امروز از چرخه پیشرفت تکنولوژی عقب نمانند. این علم به کودکان می‌آموزد که از طریق بازی و سرگرمی اطلاعاتی را پیرامون جهان برنامه‌نویسی به روشی کاملا مهندسی بیاموزند.

ضرورت در آموزش مجازی
در شرایط کنونی جامعه کاربرد روش‌های مجازی در آموزش دانش‌آموزان ودانشجویان ضرورت دارد. ازاین رو، ضروری است که استادان در سیستم آموزش و یادگیری مجازی به انواع مهارت‌های برنامه‌ریزی درسی ازقبیل اهداف،محتوا، روش‌های تدریس و آموزش تسلط پیدا کنندوهمچنین آگاهی لازم از چالش‌های ابزار و وسایل آموزشی و ارزشیابی را داشته باشند.فناوری ابزار قدرتمندی است که پتانسیل زیادی برای آموزش و یادگیری دارد، اما استفاده مؤثر از آن نیازمند توجه و مدیریت دقیق است. بنابراین با اتخاذ راهکارهای موثر، می‌توان از فرصت‌های ارائه‌شده توسط فناوری به نحو احسن بهره برد و البته چالش‌های مرتبط با آن را به حداقل رساند. بالاترین میزان موفقیت در امر استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در امر یادگیری وقتی انجام می‌شود که از سردرگمی در این حوزه خارج شویم و ذهن و احساسات خود را روی شگفتی‌های این تکنولوژی متمرکز کنیم.