بومیان کانادایی، حدود ۵درصد از جمعیت این کشور را تشکیل داده و در خارج از شهرها زندگی میکنند. همین مسأله سبب شده است تا اساسا تمرکز چندانی بر جنایاتی که علیه آنها صورت میگیرد، وجود نداشته باشد! این جمعیت ۳۸میلیون نفر در معرض نوعی نسلکشی خاموش قرار گرفتهاند که حتی نسبت به نسلکشی واقعی آنها در دهههای گذشته ابعاد بدتری دارد! سال گذشته، ۱۰ نفر از جامعه بومیان سرخپوست کانادا در مرکز این کشور با ضربات چاقو کشته شدند. پلیس دو برادر به نامهای دامیان و مایل ساندرسون را مظنونان این کشتار معرفی کرد و تحت تعقیب قرار داد.
اکنون پس از گذشت یکسال، هنوز اطلاعات تکمیلی درخصوص این پرونده منتشر نشده است! خشونتهای پایدار و مستمری که علیه زنان و دختران بومی در کانادا صورت میگیرد در رسانههای این کشور به صورتی هدفمند سانسور میشود. در مقابل، مقامات دولت کانادا از جمله جاستین ترودو، نخستوزیر این کشور با طرح ادعاهای مبنی بر درهای باز روی پناهجویان در حالیکه سیاستهای مهاجرتی آمریکا سختگیرانهتر شد، تنظیم مقررات مربوط به سلاح گرم در حالیکه آمریکا با موج فزاینده خشونتهای مرگبار مسلحانه مواجه بود، استقبال از ابتکارات زیستمحیطی در حالیکه آمریکا درباره انرژیهای تجدیدپذیر تردید داشت، از جمله اقدامهای ریاکارانه کانادا برای ارائه تصویری غیر واقعی از خود است. در این تصویرسازی، بومیان کانادایی اساسا جایی ندارند!
مستنداتی غیرقابل انکار بهوضوح نشان میدهد که دولت کانادا در نسلکشی علیه زنان بومی این کشور شریک جرم به حساب میآید. خطر مرگ یا مفقود شدن زنان بومی کانادا ۱۲ برابر سایر زنان است. اخیرا در یک گزارش ۱۲۰۰ صفحهای که محصول سالها تحقیق و بررسی است، قتل و ناپدید شدن زنان و دختران بومی در چند دهه اخیر در کانادا معادل «نسلکشی مردمان بومی براساس نژاد» آنهاست. این گزارش حاوی بیش از ۲۰۰ توصیه است و از جمله از همه کاناداییها میخواهد به پایان دادن به خشونت از طریق آموختن تاریخ بومیان این کشور کمک کنند. این گزارش نتیجه تقریبا سه سال جمعآوری اظهارات شاهدان و تحقیق درباره خشونت خارج از تناسبی است که زنان و دختران بومی در کانادا با آن روبهرو هستند. این گزارش بحران موجود را به استعمار ریشهدار و کوتاهیهای دولت نسبت میدهد. مریون بولر، سرپرست این تحقیقات در بیانیهای گفت: «بهرغم شرایط و گذشته متفاوت، همه ناپدیدشدگان و مقتولان دارای این وجه اشتراک هستند که از نظر اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به حاشیه رانده شدهاند و در معرض نژادپرستی و زنستیزی نهادینه در بافت جامعه کانادا هستند.»
این گزارشها و مستندات در حالی منتشر میشود که جاستین ترودو و دیگر مقامات کانادایی درصدد هستند بدرفتاری با بومیان را محصور به گذشته کرده و به جای عذرخواهی مستمر بابت تکرار این جنایات، آن را به تاریخ نسبت دهند! این در حالی است که یافتههای اخیر در کانادا، آمار بسیار بالاتر مرگ در میان زنان بومی نسبت به سایر زنان در این کشور را تایید میکند. شاید برای بسیاری از کشورهای جهان خشونت شدید علیه زنان و دختران بومی در کانادا که به اذعان همین کشور نوعی نسلکشی محسوب میشود، ناشناخته باشد اما فرهنگ آزاردهنده خشونت افراطی علیه زنان و دختران بومی عمیقا در جامعه کانادا ریشه دارد؛ با وجود این ظلم مداوم علیه زنان بومی در کانادا، افشاگریها در این رابطه به رسوایی کانادا از یکسو و پایان این روند خشونتبار از سوی دیگر منجر نشده است. مروری بر برخی آمارها و دادههای دیگر، از عمق فاجعه پرده برمیدارد! براساس آمارها، زنان و دختران بومی سه برابر بیشتر از دیگران در کانادا در معرض خطر یا وقوع تجاوز جنسی قرار دارند. این موضوع خود را در مقوله خودکشی نیز نمایان ساخته است، جایی که به ازای هر ۱۰۰ هزار زن بومی ۳۵ خودکشی رخ میدهد، در حالیکه این میزان در میان زنان غیر بومی پنج مورد بهازای هر ۱۰۰ هزار نفر است. طی ۳۰سال اخیر، حدود ۴۰۰۰ زن بومی در کانادا کشته یا ناپدید شدهاند که از سرنوشت بسیاری از آنها گزارشی در دست نیست! بنابراین، جنایت و نسلکشی علیه بومیان کانادایی محصور و محدود به گذشته و صفحات تاریخ این کشور نیست، بلکه پدیدهای جاری با عواقب و تبعاتی سخت محسوب میشود.
یکی دیگر از جنایات سازمانیافته دولت کانادا، مربوط به اجرای پروژه عقیمسازی زنان بومی با هدف جلوگیری از فرزندآوری آنهاست. این در حالی است که کشور کانادا در سیاستهای کلان خود در قبال غیربومیان، آنها را تشویق به فرزندآوری کرده و حتی کمکهای مالی مستمری را نیز به دارندگان فرزند اختصاص میدهد! عقیمسازی زنان بومی در کانادا تبدیل به یک روند مستمر و طولانیمدت شده است. حدود ۱۲ هزار زن بومی از دهه ۱۹۷۰ تاکنون در معرض عقیمسازی اجباری قرار گرفتند. کمیته ضدشکنجه سازمان ملل نیز چند سال پیش اعلام کرده بود که گزارشهای نگرانکننده در مورد عقیمسازی اجباری زنان و دختران بومی اتهامی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد و دولت کانادا باید در این ارتباط پاسخگو باشد، هر چند که کمترین وقعی نسبت به این موضوع نمینهد! حتی کار به جایی رسید که گزارش ۲۰۲۲ سنای کانادا تایید کرد که عقیمسازی اجباری زنان و دختران بومی در این کشور همچنان ادامه دارد.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد