دروغگویی در کودکان

همه‌ی ما گاهی دروغ می‌گوییم و دروغ‌های مصلحتی‌مان را به نحوی توجیه می‌کنیم؛ اما وقتی یکی از بچه‌های‌مان  دروغ می‌گوید، بسیار ناراحت می‌شویم.

دروغگویی در سنین متفاوت وجود دارد، و راستگویی باید به عنوان مفهومی در حال رشد در نظر گرفته شود. وقتی کودک‌تان دروغ می‌گوید دلخور نشوید و به خود نگیرید. در عوض، پیشنهادهای زیر را به کار ببرید تا به او بیاموزید که متناسب با فهم و درکش راستگو باشد.

از موقعیت‌های بازی استفاده کنید. فرصت‌های زیادی در بازی پیش می‌آید که حین آن می‌توانید به کودک بیاموزید تمایز بین مفهوم واقعی و غیرواقعی را درک کند. شاید والدی وانمود کند که یک هیولاست و حتی اگر پدر لباس عجیب و غریب نپوشیده باشد، کودک ممکن است بترسد و مطمئن نباشد چه چیز واقعی یا غیرواقعی است. از همین موقعیت ها استفاده کنید تا با کودک در این باره که چه چیزهایی واقعا می تواند اتفاق بیفتد و چه چیزهایی هرگز اتفاق نخواهد افتاد، صحبت کنید.

الگوی خوبی برای کودک باشید. بچه ها مثل دوربین فیلم برداری هستند؛ یعنی هر آنچه را می بینند و می شنوند جذب می کنند و سپس همان را عملی می کنند، به ویژه وقتی الگوی آنها کسی باشد که به او علاقه مندند. بنابراین از نظر آنها و کسانی که بچه ها از آنها تقلید می کنند، بسیار مهم است که والدین رفتاری صادقانه از خود نشان  دهند.

شرایطی ایجاد نکنید که کودک دروغ بگوید

والدین اغلب درباره ی بدرفتاری کودک به نحوی پرس و جو می کنند که موجب می شود وی دروغ بگوید.  مثلا فرزندمان ظرف شکلات را شکسته و مادر با عصبانیت به او نزدیک شده و می گوید از کابینت بالا رفتی و ظرف شکلات را انداختی؟ می گوید "نه". به کار بردن چنین الگوهایی حتی راستگوترین کودکان را نیز به دروغگویی ترغیب می کند.

جریمه های مربوط به بدرفتاری را از دروغگویی جدا کنید.

برای کودک توضیح دهید که اگر او حقیقت را بگوید، عصبانی نخواهید شد، بلکه اگر دروغ بگوید دو برابر تنبیه خواهد شد و حتما بر همین مبنا عمل کنید. کودک را آن قدر تنبیه نکنید که او مجبور شود برای فرار از تنبیه دروغ بگوید. اگر کودکتان را بیشتر اوقات به شدت تنبیه کنید، او ممکن است برای فرار از تنبیه دروغگویی را در پیش بگیرید.

راستگویی را در کودک تقویت کنید.

نکته‌ی مهم‌تر از تنبیه کردن به خاطر دروغگویی، این است که رفتارهایی همچون راستگویی و صداقت را در او تقویت کنید. راستگویی را در کودک تشویق کنید. این ساده‌ترین راه برای تشویق صداقت است. حتما به روشی کودک را تشویق کنید که متناسب با سنش باشد. مثلا دفترچه‌ای تهیه کنید و راستگویی‌های کودک را در آن بنویسید. روی رفتار خوب کودک تمرکز کنید و همه‌ی رفتارهای صادقانه و خوبی را که در طول روز از او سر می‌زند، در دفترچه‌ای بنویسید. در حضور کودک این موارد را برای دیگران بخوانید. در ارتباط به بچه‌های بزرگتر، آنها را ترغیب کنید موارد مثبت را خودشان ثبت کنند و برای هر مورد به آنها پاداش دهید.

وقتی کودک به طور جدی و مداوم دروغ می گوید به متخصص مراجعه کنید.

بچه‌های بالای ده یا یازده سالی که مدام دروغ‌های جدی می‌گویند ممکن است از مشکلات هیجانی جدی رنج ببرند. برخی بچه‌ها نمی‌توانند بین واقعیت و خیال تفاوت قایل شوند. برخی هم ممکن است از داستان سرایی‌هایشان آگاه باشند اما احساس پشیمانی نکنند. برخی دروغ‌های شاخدار می‌گویند یا دروغ‌هایی که به نظر می‌رسد خودشان می‌دانند آشکار خواهد شد. در چنین وضعیتی بهتر است در اولین فرصت به یک روانشناس کودک مراجعه نمایید.