جایی خالی‌تر از ورزشگاه خالی نیست!

به قول حمیدرضا صدر، در کتاب پسری روی سکوها، اگر خیال‌پرداز باشید و هیاهوی بازی‌های قبلی را هم به یاد آورید، باز هم ماندن در ورزشگاه خالی سخت است. اینجاست که «من» بدل به «ما» می‌شود و جان مایه زندگی در استادیوم‌ها همین «ما» است. جایی که تماشاگر نشسته روی سکو، بازیکن شماره ۱۲ به شمار می‌رود. گاهی صد بازیکن شماره ۱۲ دارید و گاهی تعدادشان از ۳۰، ۴۰ و ۵۰ هزار نفر هم عبور می‌کند. بازیکن شماره ۱۲ تشویق تیمش را شغل می‌داند و اوست که وقتی ۱۱ بازیکن دیگر در زمین به خواب رفته‌اند و شور و حالی ندارند، چنان غوغایی روی سکوها به پا می‌کند که بیا و ببین. آنها را به حرکت وا می‌دارند، به جنبش. آن ۱۱ بازیکن خوب می‌دانند بدون بازیکن شماره ۱۲ هیچ کس نیستند. هیچ کس. می‌توان اسم همه اینها را گذاشت نوعی شیدایی اجتماعی. چیزی که همیشه  در همین ورزشگاه‌های فوتبالی متبلور می‌شود.

هزاران نفر روی این سکوها زندگی می‌کنند. تشنه می‌شوند. گرسنگی می‌کشند، اما در یک چیز اشتراک دارند؛ این‌که تیم محبوبشان را دوست دارند. میان‌شان آدم‌های خوش دل و خوش قلب نشسته‌اند. مردانی خونسرد و خاموش. نوجوانان منتظر یافتن بهانه‌ای برای تخلیه دلشوره‌ها. و البته میان همه این سروصداها مرهم شفابخشی به نام «جست‌وجوی پیروزی» را می‌توان پیدا کرد.

 بسیاری از این آدم‌ها خیلی از داشته‌های‌شان را از فوتبال و از این سکوها می‌گیرند تا از والدین‌شان. این سکوها هم ناظر حرکات شما هستند و هم شکل دهنده هویت و احساسات‌تان. سکوهایی که اثرشان روی پوست باقی نمی‌ماند. به درون تان نفوذ می‌کنند.

اینجا در گذر زمان آب‌دیده می‌شوید  و در‌می‌یابید هیچ اهرمی همچون بردباری مشکلات را از پیش پا برنمی‌دارد. هیچ عاملی. به همین دلیل تماشاگران کم تحمل فریادگر و هنگامه جوی، در گذر زمان رام می‌شوند. ته دل‌شان به مفهوم بردباری پی می‌برند. چاره ای نمی‌یابند جز صبر. جز شکیبایی. شکیبایی آمیخته به رویاپردازی. به اندیشیدن به بازی بعد. از مرثیه‌سرایی به ترنم زندگی. به همین این ها در این جا دست خواهید یافت...  اگر ورزشگاهی باشد، اگر سکوهایی باشد و اگر تماشاگرانی که اجازه ورود به ورزشگاه‌ها را  پیدا کنند.

ورزشگاه آزادی در تلی از خاک

یکی از آزاردهنده‌ترین ویدئوهای فوتبال ایران در یک هفته گذشته، روایت تصاویر بعضا غیرقابل باور از داخل ورزشگاه آزادی است که بزرگترین استادیوم تمام تاریخ فوتبال ایران را در تلی از خاک نشان می‌دهد. این تصاویر میلیون‌ها کیلومتر با آن تصویر باشکوه ورزشگاهی که خاطرات بی‌نظیری در ذهن فوتبال ساخته، تفاوت دارد و نشان می‌دهد تمام آن اخبار درباره وضعیت وخیم آزادی، کاملا درست بوده است. در سال‌های گذشته وقتی خبرنگاران در راهروهای آزادی قدم می‌زدند، شاهد خرابی‌های عجیب و غریبی بودند. از ترکیدگی لوله‌ها تا پوسیدگی ستون‌ها، دیوارها، پله‌ها و سکوهایی که قرار بود میزبان تماشاگران منتظر باشد.

در تازه‌ترین فاز ترمیم این ورزشگاه کهنه، قرار است بخش‌های آسیب دیده درست و هر دو طبقه آزادی، مجهز به صندلی‌های تازه شوند. در همین راستا تمام صندلی‌های طبقه اول را به همراه سکوهای سیمانی زیر آن شکافته‌اند. درست مثل سکوهای طبقه دوم که در حال ترمیم هستند. منتقدان می‌گویند آیا نیاز بود سکوهای سیمانی هم شکافته شوند؟ نمی‌شد روی همین سکوها صندلی‌ها پیچ شود؟ درست مثل کاری که اولین بار صورت گرفت و طبقه اول ورزشگاه مجهز به صندلی شد. این خرابی به اضافه انتقال سالن کنفرانس مربیان به طبقه بالا باعث شد تا در اولین بازی صحنه عجیبی رقم بخورد. وقتی گل‌محمدی از لابه‌لای سنگلاخ و سیمان رد می‌شد تا به کنفرانس برسد و به کنایه می‌گفت: «انگار آمده‌ایم آفرود!»

برای همه دیدن ورزشگاه آزادی به این شکل، تلخ و غیرقابل باور بود، به شکلی که منتقدان می‌گویند کاش از سال‌ها قبل مسئولان به فکر می‌افتادند و کار به اینجا نمی‌کشید. مهیار عسگریان، سرپرست شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی که این انتقادات را شنیده می‌گوید: «ببینید باید یک جا ورزشگاه درست می‌شد. در حال حاضر ۵۰ هزار صندلی برای حضور تماشاگران داریم و برای این‌که بتوانیم همزمانی برگزاری بازی‌ها و بازسازی را داشته باشیم، فازبندی کردیم. فاز اول سکوهای غربی، فاز دوم پشت دو دروازه و فاز سوم ضلع شرقی است که فاز نخست آذر ماه قابل بهره‌برداری است.»

یعنی در خوشبینانه‌ترین حالت پایان نیم فصل اول فاز اول سکوها آماده هستند و فازهای بعدی را خدا داند! این یعنی استقلال و پرسپولیس تا آن زمان بازی خانگی خود را بدون تماشاگر برگزار می‌کنند که قطعا برایشان یک امتیاز منفی به حساب می‌آید. گویا هر دو باشگاه در تدارک هستند نامه‌ای را تنظیم و به شرکت تجهیز ارسال کنند تا سوالات مهم و جدی خود را در این باره مطرح کنند. در سازمان لیگ هم کسی نمی‌داند ورزشگاه چه زمانی آماده می شود. سهیل مهدی می‌گوید: «ما بی‌خبریم.»

هر چه هست فعلا ورزشگاه آزادی، در گوشه‌ای خاک می‌خورد اما همچنان میزبان بازی‌های استقلال و پرسپولیس است. اگر دو باشگاه بخواهند دیدارهای خود را به ورزشگاه دیگری منتقل کنند باید نظر شورای تامین را هم جلب کنند.

بلاتکلیفی در آسیا

باشگاه پرسپولیس چند ماه پیش و پس از مسجل شدن حضورش در فصل بعد لیگ قهرمانان آسیا، ورزشگاه آزادی را به عنوان میزبان بازی‌هایش انتخاب کرد. حالا و با توجه به وضعیت کنونی این ورزشگاه، میزبانی پرسپولیسی‌ها نیز در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. این مساله‌ای است که افشین پیروانی نیز به آن اشاره کرده بود. در واکنش به این اعتراضات، مسئولان شرکت توسعه و تجهیز پاسخی دادند که حاکی از پیچیده‌تر شدن این ماجراست.

مهیار عسگریان‌، سرپرست شرکت توسعه و تجهیز اماکن ورزشی با گلایه از صحبت‌های افشین پیروانی گفت: مگر شرکت توسعه تعهدی دارد که ورزشگاه آزادی را برای پرسپولیس آماده کند؟ اگر نیازی وجود دارد باید میان ما و مدیران باشگاه پرسپولیس جلسه‌ای برگزار شود تا ببینیم برنامه آنها به چه شکلی است و ورزشگاه را به چه شکلی می‌خواهند. قطعا ورزشگاه را آماده می‌کنیم و هواداران فوتبال شک نکنند در خدمت‌شان هستیم اما نیازی نیست این موضوع از طرف بدنه باشگاه، کادر فنی یا بازیکنان اعلام شود. وی افزود: باید مدیران باشگاه‌ها بخواهند و به ما بگویند که این استادیوم را مثلا برای یک فصل نیاز داریم. شرایط بازی‌های داخلی ما به این شکل و بازی‌های خارجی به شکل دیگری است. ما هم بر اساس همین توافق طبق شرایط موجود قطعا ورزشگاه آزادی را تحویل باشگاه‌ها می‌دهیم.

پرسپولیس از آزادی می‌رود

تجهیز و نوسازی ورزشگاه آزادی تا به اینجا بیش از همه باعث اعتراض و انتقاد شدید اعضای تیم و بازیکنان پرسپولیس شده است. قهرمان فصل گذشته لیگ‌برتر و جام‌حذفی انتظار داشت که اولین بازی فصل جدید را مقابل تماشاگرانش در آزادی برگزار کند، اما این بازی میان سکوهای خالی برگزار شد. این اعتراض و انتقادات از قبل از بازی شروع شد و به بعد از سوت پایان هم کشیده شد.

اولین اعتراض به این مساله را افشین پیروانی در جلسه هماهنگی بازی با آلومینیوم انجام داد. پیروانی با بیان این‌که‌ با محروم شدن پرسپولیس از حضور هوادارانش، این لیگ نمی‌تواند رقابتی منصفانه و عادلانه باشد، گفت: تمام خواسته ما هم این بوده و هست که کار به شکلی مدیریت شود تا حداکثر ظرفیت ممکن در اختیار هواداران ما و دیگر تیم‌ها باشد. برای این مقطع هم انتظار این بود که بازسازی و تعمیرات قطعه به قطعه پیش برود تا همیشه ظرفیت مناسبی از سکوها در اختیار تماشاگران باقی بماند. ما چند وقت دیگر باید برای جلسات مربوط به لیگ قهرمانان آسیا به مقر AFC برویم، آن جا چه باید بگوییم؟ بگوییم ورزشگاهی که معرفی کرده‌ایم سکو برای تماشاگر ندارد؟ این که بازی افتتاحیه لیگ چنین شرایطی پیدا می‌کند اصلا برای وجهه فوتبال ایران و کشور خوب نیست و هنگام برنامه‌ریزی‌ها باید به این موارد توجه شود.

مدیر تیم فوتبال پرسپولیس در بخش دیگری از صحبت‌های خود در جلسه اظهار کرد: هواداران پرسپولیس بعد از قهرمانی سه‌گانه در فصل گذشته مشتاق و بی‌قرار حضور در ورزشگاه و دیدار با تیم محبوب خود بودند و ما هم در پرسپولیس بی‌صبرانه منتظر دیدار با آنها و روبه‌رو شدن با انرژی‌های‌شان بودیم. متاسفیم که چنین محرومیتی به ما تحمیل شده است. انرژی اصلی پرسپولیس از پرسپولیس گرفته شد. هواداران پرسپولیس بخش بسیار مهمی از شور و نشاط فوتبال ایران و لیگ هستند. اگر مشکل تا لیگ قهرمانان حل نشود چه باید بکنیم؟ برابر تیم‌های آسیایی که تا بن دندان مسلح شده‌اند، سلاح اصلی ما هواداران هستند.

بعد از پایان بازی هم نوبت به علیرضا بیرانوند رسید که انتقادات شدیدی نسبت به این موضوع داشت. او در این باره گفت: مطمئن باشید اگر بهانه سکو بیاورند تا هفته هشتم، نهم بازی‌ها بدون تماشاگر است.

از آقای درویش خواهش می‌کنم که بگویند ما میزبانی آزادی را نمی‌خواهیم. ما دوست داریم هواداران‌مان کنارمان باشند. آقای تاج! شما چطور به خودت اجازه دادی که بازی اول لیگ برای تیم قهرمان را این طور برگزار کنی؟ این چه نظم و انضباطی است؟ مطمئن باشید که ما در هفته سوم مقابل ذوب‌آهن اینجا بازی نمی‌کنیم. از آقای درویش می‌خواهم این موضوع را پیگیری کند. اصلا این استادیوم آزادی با چنین چمنی به درد ما نمی‌خورد. چمن استادیوم آزادی با چمن‌های خارج از تهران فرقی ندارد بلکه بدتر هم هست. ما بازیکنان در رختکن تصمیم گرفتیم در هفته سوم بازی با ذوب‌آهن در آزادی حضور پیدا نکنیم چون می‌خواهیم با هواداران‌مان نتیجه بگیریم.

بازگشت هیاهو به ورزشگاه تختی

دور نیست از آخرین دفعاتی که دو تیم پرطرفدار پایتخت در ورزشگاه تختی تهران به مصاف رقبا رفتند. پرسپولیس با برانکو. استقلال با وینفرد شفر. حالا بعد از ۴ یا ۵ فصل، یحیی گل‌محمدی و جواد نکونام هم باید به گزینه بازی در ورزشگاه ۳۰ هزار نفری شرق تهران فکر کنند. وقتی سکوهای ورزشگاه آزادی، این طور بی‌موقع، زیر کِشت ماسه و سیمان رفته، نزدیک‌ترین گزینه برای بازی در حضور هواداران، شاید همین ورزشگاه تختی باشد.  نکته مهم اینجاست که زمین چمن طبیعی این مجموع ورزشی تا همین فصل گذشته، به دلیل شرایط نامناسبش امکان برگزاری لیگ‌برتر فوتبال برای تیم‌های تهرانی را نداشت اما با بازسازی و تعویض زمین چمن که سال گذشته انجام شد، حالا شرایط برای بازگشت هواداران فوتبال به این ورزشگاه فراهم است. این را علی جوادی، مدیرکل ورزش و جوانان استان تهران به جام‌جم می‌گوید و در ادامه این این آمار و ارقام را ارائه می‌کند: برای بازسازی بخش‌های مختلف مجموعه ورزشی تختی از جمله زمین چمن طبیعی، استخر، جاده تندرستی، تعمیرات سرویس بهداشتی، پیست دوومیدانی تارتان، زمین چمن مصنوعی، پیست اسکیت و تعویض و بازسازی سازه و کابل ۲۷ میلیارد اعتبار هزینه شده که یک بخشی از این اعتبارات توسط سازمان برنامه و بودجه استان تهران و بخش دیگر با حمایت وزارت ورزش و جوانان تامین شده است.