خیره به افق

همیشه هم آنقدر بی‌کفایتی و مسئولیت‌ناپذیری وجود دارد که کلی موقعیت طلایی از دست ورزش ما و به خصوص فوتبال برود و کسی هم به روی خودش نیاورد. واقعا کجای کار می‌لنگد که وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال هر برنامه‌ای می‌ریزند و هر اقدامی انجام می‌دهند برعکس می‌شود؟ این روز‌ها در امور ورزشی همه چیز به هم می‌پیچد، تمام برنامه‌ها خلاف جریان آب حرکت می‌کند و نقشه‌ها یکی پس از دیگری نقش بر آب می‌شود. در واقع وزارت‌نشین‌ها و فدراسیون‌نشین‌ها به بهترین شکل ممکن نشان داده‌اند که چگونه می‌شود ضرب‌المثل «دست به هر چه می‌زند طلا می‌شود» را برعکس کرد.

در صدر تمام اتفاقاتی که این روز‌ها در ورزش ایران جریان دارد داستان‌ها و حواشی مربوط به جام‌جهانی قرار گرفته است. هیچ چیز از این جام‌جهانی به ما نرسید، نه میزبانی‌اش، نه اردوی تیم‌های شرکت‌کننده در آن، نه گردشگرانش و نه هیچ چیز دیگر. پشیزی هم نرسید. حتی ساماندهی برای فروش بلیت نیز نقش بر آب شد.

حبابی که از سال۹۱ شروع به بزرگ شدن کرد، خیلی وقت است که ترکیده، همان حبابی که کاملا در آن امید‌های واهی و نقشه‌های بی‌سروته گنجاندند. از گرفتن حداقل میزبانی یکی از بازی‌های جام‌جهانی در جزیره کیش گرفته تا وعده درآمد‌زایی هنگفت از جام‌جهانی ۲۰۲۲ به دلیل نزدیکی با قطر و انجام دادن کار‌های فرهنگی، جذب توریست و کلی وعده بی‌فرجام و بی‌عاقبت دیگر. همان زمان هم خیلی‌ها گفتند اگر قرار بود حتی فقط یک بازی در ایران برگزار شود فیفا نام ایران و قطر را به عنوان میزبان مشترک ۲۰۲۲ اعلام می‌کرد. اما این روز‌ها فقط جام‌جهانی و آن حبابی که ترکید، غائله بی پایان ورزش ایران نیست.

به نظر می‌رسد حتی در رابطه با ورزشکاران هم مشکلات زیادی وجود دارد، از نحوه رفتار آن‌ها گرفته تا مسائل دیگر مربوط به آنها. سیاهه ضعف‌های مدیریتی وزارت ورزش و جوانان و همچنین فدراسیون فوتبال بلندبالاتر از آن است که در این صفحه و این سطور بگنجد. اوضاع ورزش ایران جالب نیست و لایه لایه آن پر شده از بی‌کفایتی و سوءمدیریت‌ها و کلی اتفاقات دیگر که خیلی راحت می‌شد جلوی آن‌ها را گرفت. کمی از این سیاهه را بررسی کنیم.

هیچ چیز، حتی بلیت!

فدراسیونی که نتواند روی موضوع بلیت‌های جام‌جهانی فوتبال مدیریت قابل توجهی از خود نشان بدهد چطور می‌تواند داعیه بهره‌گیری از رقابت‌های جام‌جهانی را به هر شکلی داشته باشد؟ این اصلا قابل پذیرش نیست، بازار سیاه بلیت جام‌جهانی از مدت‌ها قبل آغاز شده است. بلیت این رقابت‌ها برای فدراسیون فوتبال یک فرصت طلایی و تمام عیار بود، از نحوه مدیریت فروش آن گرفته تا دیگر مسائل مربوط به آن. فدراسیون فوتبال و تمام مسئولان اسبق، سابق و کنونی‌اش در تمام این مدت دست روی دست گذاشتند و فقط نظاره‌گر این بودند که بلیت‌ها را چگونه در بازار سیاه با قیمت‌هایی گزاف و خارج از منطق به فروش می‌رسانند. آن‌ها هیچ چیز از جام‌جهانی قطر به‌دست نیاوردند، حتی بلیت.

فراموشی اصل مهم

برخی از وزارت‌نشین‌ها آنقدر وعده‌های شیرین خودشان را باور کردند که از همه غافل شدند، از رشته‌های دیگر و از ورزشکاران رشته‌های مختلف. فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش دست به دست همه داده‌اند تا امور حاکم بر فوتبال ایران روز به روز به قهقرا برود. نمونه‌اش رفتار ورزشکارانی است که خارج از کنترل و خارج از محدوده در رقابت‌های بین‌المللی و داخلی رفتار می‌کنند. یکی از مهم‌ترین مسائل مهم دنیای ورزش در بُعد حرفه‌ای این است که یک ورزشکار از سوی باشگاه، نهاد و یا هر فدراسیونی باید از لحاظ اخلاقی و فرهنگی توجیه شود. اما چنین اصل مهمی در ورزش ایران آنچنان نادیده گرفته می‌شود که اتفاقاتی خارج از ایران و داخل ایران از سوی ورزشکاران رقم می‌خورد که دود این اتفاقات فقط به چشم مسئولان منفعل فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش و جوانان می‌رود.

فرصت طلایی پرید

از دست دادن فرصت طلایی جام‌جهانی قطر خیلی چیز‌ها را ثابت کرد. نخست این‌که عزم و اراده‌ای برای این‌که این فرصت را دودستی بچسبند وجود نداشت، به خصوص از سوی فدراسیون فوتبال. اگر هم این عزم و اراده را داشتند حمایت نشدند و سرمایه‌ای برای آن در نظر نگرفتند. آدم‌های غلط را در جایگاه‌های تعیین‌کننده و حساس نشاندند و به بدترین شکل ممکن تصمیم گرفتند. فرصت بزرگ گردشگری و جذب توریسم به صورت کلی از دایره تصمیمات وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال محو شد. در آستانه آوردگاه بزرگ قطر و در حالی که از این کشور کوچک عربی در حاشیه خلیج فارس هیچ چیز به ما نخواهد رسید. نه درآمدزایی بابت صنعت توریسم و نه ترویج مسائل فرهنگی. هویت هر کشور به فرهنگ و تمدن آن بستگی دارد. اما کدام فرهنگ و تمدن را قرار است به کشور همسایه و تمامی توریست‌هایش در ایام جام‌جهانی نشان بدهیم؟

وصله‌های فرهنگی

روزی که صحبت از انجام ماموریت‌های فرهنگی جهت ترویج فرهنگ ایران و ایرانی در طول دوران جام‌جهانی قطر شد مسئولان مربوطه و غیرمربوطه تا توانستند کلمات را روی هم ریختند و شعار را پشت شعار ردیف کردند. کلمه فرهنگ را به صد وصله ناجور چسباندند و گفتند این کار را می‌کنیم و این برنامه را ارائه می‌دهیم. عبارات مختلف را به وجود آوردند؛ از «ضرورت پیوست فرهنگی» برای جام‌جهانی قطر گفتند و از «سایه فرهنگ و تمدن ایران» سخن‌ها ارائه دادند. اما ما خوب با این شرایط آشنا هستیم. مانند هر آنچه که در طول سال‌های گذشته در رابطه با جام‌جهانی قطر نقش بر آب شد روی این حرف‌های جدید هم نمی‌توانیم حساب کنیم. این هم تقصیر ما نیست که دیگر نمی‌توانیم اعتماد کنیم. شاید نهایت کار فرهنگی مسئولان فدراسیون فوتبال این باشد که چند قالیچه دستباف و چند محصول سنتی به مسئولان این کشور و آن کشور هدیه بدهند!

هیچ، دقیقا هیچ

فدراسیون فوتبال یکی به نعل زد و یکی به میخ. وزارت ورزش هم نه رومی بود و نه زنگی. جام جهانی قطر بزرگ‌ترین فرصت فرامرزی تاریخ ورزش ایران بود که به سادگی و البته با کلی سوءمدیریت و ضعف و وعده‌های شاخدار از بین رفت. ما از این آوردگاه عظیم نه بهره فرهنگی همه جانبه خواهیم برد و نه درآمد جانبی. همه آنچه که برای جام‌جهانی قطر داریم یک تیم‌ملی فوتبال است که آن هم نمی‌دانیم در مرحله گروهی این رقابت‌ها چه خواهد کرد؛ و آنچه باقی می‌ماند مسئولان فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش هستند که حالا دیگر وعده‌ای ندارند و به امید قضا و قدری شگفت‌انگیز، خیره به افق هستند، افقی محو و مبهم.

مرور بخشی از سیاهه وعده‌های توخالی

کیش میزبان حداقل یکی از بازی‌های جام‌جهانی می‌شود.

اردو‌های آمادگی تیم‌های صعود‌کننده به جام‌جهانی، به دلیل نزدیکی قطر به ایران در شهر‌های مختلف کشورمان به خصوص قشم و کیش برگزار می‌شود.

مقدمات ورود توریست‌های جام‌جهانی قطر به ایران تسهیل می‌شود.

توریست‌ها و تماشاگران جام‌جهانی قطر در هتل‌های قشم و کیش اسکان می‌یابند.

سفر ۵۱۸ کیلومتری بین بندرعباس و دوحه به سادگی با کشتی برای مسافران انجام خواهد شد.

نمایشگاهی جانبی در کیش جهت ارائه فرهنگ ایران و محصولات سنتی برای توریست‌های احتمالی برپا خواهد شد.

تدابیری برای مقابله با برنامه‌ریزی ضدانقلاب

عباس مقتدایی، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به وزرای خارجه و ورزش و جوانان تاکید کرد که ضدانقلاب با هدف تضعیف ورزشکاران ایرانی در قطر سازماندهی و برنامه‌ریزی کرده‌اند. این نماینده مجلس به نقش رسانه‌های فارسی زبان در خبرسازی دروغ درباره حذف تیم‌ملی ایران از جام‌جهانی اشاره کرد و نسبت به استقرار خبرنگاران این «رسانه نماها» در جوار هتل محل استقرار تیم ملی هشدار داد. مقتدایی با توجه به این اتفاق از وزیر ورزش تدبیر و پیگیری لازم در این خصوص با قید فوریت در دستور کار را درخواست کرد.

روزنامه جام جم