مطالبه‌گری در فصل‌تازه «تهران۲۰»

همان‌طور که اشاره شد این برنامه طیف متفاوتی از سوژه‌های روز را به گفتگو می‌گذارد و با دعوت از کارشناسان و مسئولان و مطلعان سعی دارد مطالبه‌گرانه به طرح دغدغه‌های مخاطبان بپردازد و گفته می‌شود با نگاه گسترده‌تر، نه‌تن‌ها به مشکلات پایتخت بلکه به صورت وسیع به موضوعات مبتلا به کشور در حوزه‌های مختلف می‌پردازد. حالا مدتی است مجتبی احمدی، تهیه‌کنندگی این برنامه را به‌عهده گرفته است و ما در گفتگو با او از تغییرات این برنامه در قسمت‌‎های پیش‌رو و حفظ رویکرد نقادانه و چالشی آن پرسیدیم. احمدی پیش از این تهیه یا اجرای برنامه‌هایی مثل عصرطلایی، بچه‌های مردم، نشان افتخار، از فراز الوند، نگی که نگفتی، از من بپرس و تهیه‌کنندگی و کارگردانی مستند شکلات تلخ و... را به‌عهده داشته است. او این روز‌ها همراه با برنامه تهران۲۰، برنامه صبحگاهی «شهر امن» را هم برای گروه تهران و شهروندی شبکه پنج سیما تهیه و کارگردانی می‌کند.

«تهران۲۰» یکی از برنامه‌های باسابقه طولانی روی آنتن شبکه پنج سیماست که با گروه سازنده و همچنین مجریان مختلف طی سال‌ها پخش شده‌است. تهیه‌کنندگی این فصل از برنامه به‌عهده مجتبی احمدی است که در گفتگو با جام‌جم درباره قدمت و اثرگذاری این برنامه بیان می‌کند: تهران ۲۰ نه‌تن‌ها برنامه برند شبکه پنج، بلکه برنامه برند تلویزیون محسوب می‌شود. برخی برنامه‌ها در قاب تلویزیون، مخاطبانی دارند که سال‌ها با ادبیات، لحن و ساختار آن همراه بودند و حتی بعضی از آن‌ها با این برنامه قد کشیدند. یکی از ویژگی‌های رسانه ملی به‌عنوان رسانه مورد اعتماد مخاطب این است که چند برنامه ماندگار را با طیف وسیع مخاطب در ادوار مختلف حفظ کرده و با توجه به ساختار، نگاه و ماموریت برنامه، مخاطبان خود را جذب و ارتباطش را با آن‌ها که سلایق مختلف دارند، حفظ کند. حتی ممکن است در این مدت، جنس برنامه بر‌اساس نگاه مخاطبان و حتی نوع ماموریت دچار تغییر هم شود، اما ذات برنامه از سوی مدیران حفظ می‌شود. معمولا بر‌اساس اقبال مخاطب این برنامه‌ها کم‌کم به یک برند برای رسانه‌ملی تبدیل می‌شوند، چون مخاطب است که حرف اصلی را در ماندگاری و موفقیت این دست برنامه‌ها می‌زند. تهران ۲۰ هم یک برنامه مطالبه‌گر و به‌نوعی تریبون نگاه و خواسته مردم است. مطالبات مردم در سناریو‌های مختلف برنامه تعریف شده و به همین دلیل است که مدیران رسانه به‌خصوص مدیران شبکه پنج روی این برنامه نگاه ویژه دارند و معتقدند اتاق فکر این برنامه بیش از هر چیز باید روی خواسته مخاطب و مطالبات شهروندان وقت بگذارد، روی آن مطالعه و تحقیق کند و در نهایت براساس آن به یک سناریوی مدون و مرتب برای دعوت از مهمانان مختلف از کارشناسان تا مسئولان برسد. دوستان من سال‌هاست این برنامه را مدیریت کرده و وقت گذاشتند و آن را تبدیل به یک برنامه پربار کردند. بدون هیچ تعارفی باید بگویم این برنامه محصول زحمات بسیاری از تهیه‌کنندگان، مجریان، کارگردانان و البته سیاستگذاران و مدیران شبکه است که حالا به دست ما رسیده و باید جایگاه مردمی و رسانه‌ای آن را به‌عنوان یک امانت حفظ کنیم؛ در حد توان ارتقا دهیم و در نهایت به همکاران آتی بسپاریم.

او ادامه می‌دهد: اعتماد مدیر محترم شبکه پنج سیما، جناب مهندس اشناب و مدیر محترم گروه تهران و شهروندی، جناب آقای کریمی‌زارچی به بنده باعث شد از حدود یک ماه پیش، بعد از جلسات متعدد درخصوص ماموریت‌های برنامه، تهیه‌کنندگی این برنامه به من محول شود. قطعا وظیفه سختی است، چون انعکاس خواسته مردم و مطالبه‌گری از مسئولان مرتبط و به‌خصوص پیگیری آن، اتفاقی است که تمام وقت و ذهن برنامه‌ساز، گروه سردبیری و حتی مجریان و مدیران مرتبط را درگیر می‌کند. این روز‌ها برنامه شهر امن را نیز روی آنتن همین شبکه دارم، اما ذات اجتماعی و آموزشی این برنامه صبحگاهی مرا متوجه تفاوت یک برنامه تلویزیونی پرسروصدا کرده که تصمیم دارد خواسته‌ها، مطالبات مردم و موضوعات روز جامعه را بررسی و تحلیل کند و اگر سوژه‌ای نیاز به چالش داشته باشد، مسئولش را به چالش بکشد با یک برنامه که ذات اجتماعی دارد؛ لذا این برنامه‌ها با دو ادبیات کاملا متفاوت براساس استراتژی شبکه و اتاق فکر گروه تهران و شهروندی شبکه پنج سیما در حال تولید هستند.

پیگیری بعد از مطالبه‌گری

گاهی برنامه‌ها هرچند موفق اگر سال‌ها روی آنتن باشند، به تکرار می‌رسند. از احمدی می‌پرسیم قرار است تغییری در رویکرد یا دیگر جزئیات برنامه رخ دهد؟ او پاسخ می‌دهد: این برنامه در اوج است و قرار نیست هیچ تغییری در ماهیتش اتفاق بیفتد. البته شاید به لحاظ بصری و محتوایی مواردی را با تلاش همه همکاران متخصص که برای پیشبرد این برنامه دور هم جمع شدند، اضافه کنیم. همان‌طور که گفتم اگر بخشی هم اضافه شود، محصول اتاق فکری است که متشکل از رفقای من در برنامه‌های سابق تهران ۲۰ است و سال‌ها همین برنامه را تحلیل و بررسی کرده‌اند. آن‌ها تجربیاتی را در اختیار ما قرار دادند و حالا قرار است ما مثل دوی‌امدادی، چوب مسابقه را بگیریم و مسیر را ادامه دهیم، اما تغییر ناگزیر در زیبایی‌شناسی برنامه و سبک‌وسیاق محتوایی برنامه رخ خواهد داد. احمدی درباره حفظ نگاه چالشی و نقادانه برنامه به رخداد‌ها و مطالبه‌گری از مسئولان می‌گوید: همیشه حرف اول برنامه تهران ۲۰ مردم بوده است و من تلاش دارم بیش از گذشته، خواسته مردم را در برنامه پررنگ کنم. امروز مردم توقع دارند از رسانه مورد وثوق‌شان، تلویزیون حرف و خواسته‌های خود را بشنوند. این وظیفه تلویزیون است که خواست مردم را از مسئولان و هر کسی که مسئولیت به‌عهده دارد، مطالبه کند. تمام تلاش‌مان در اتاق فکر برنامه این است که یک هفته پیش از هر قسمت، موضوعات را بررسی کنیم و برای آن سناریو بنویسیم تا هم گفت‌وگوهای‌مان جذاب از آب دربیاید و هم محصول گفتگو تاثیرگذار باشد. یک تیم نگارش و تحقیق روی همه مطالب کار و طرح ابتدایی را در گروه مصوب می‌کنند. در ادامه چاشنی‌های رسانه‌ای بر آن افزوده می‌شود و در اختیار مجری قرار می‌گیرد. آن چیزی که هر شب در ۴۵ دقیقه روی آنتن می‌رود، محصول کار یک هفته‌ای است که با تلاش تیم سردبیری به آن رنگ و لعاب دادیم تا مخاطبان‌مان هم از یک برنامه تلویزیونی لذت ببرند؛ هم به خواسته‌های‌شان رسیدگی شود. البته در نهایت محصول این مطالبه‌گری را پیگیری‌می‌کنیم.

این تهیه‌کننده درباره پیگیری پس از مطالبه‌گری هم عنوان می‌کند: گاهی این تصور به‌وجود می‌آید یک مدیر یا مسئول فقط به برنامه آمده است تا قول دهد، اما در پرونده‌هایی که ما برای هر موضوع پیگیری می‌کنیم، خود مسئول مدت زمانی را اعلام می‌کند یا خودمان تعیین می‌کنیم. بر‌اساس آن زمان تعیین شده، تیم تولیدی و گزارشی برنامه و در نهایت گروه سردبیری، پیگیر ماجرا می‌شوند تا ببینند آیا قولی که مسئول به ما داده است یا قراری که آقای مدیر با ما داشته، محقق شده و تا کجا پیش رفته است؟ پس پرونده‌ها را رها نمی‌کنیم. روی آنتن مدام درباره آن صحبت می‌کنیم. در نهایت دوباره از آن مسئول یا مدیر می‌خواهیم به برنامه یا روی خط تلفنی بیاید و توضیح دهد ماجرایی که درباره‌اش صحبت کردیم به کجا رسیده است. باید گفت اگر قرار است فرصتی باشد که برخی بیایند و از آنتن رسانه‌ملی بهره ببرند، ولی فقط بخواهند عملکرد خود را توضیح دهند، مخاطب را راضی نمی‌کند. مخاطب دوست دارد دغدغه‌اش در برنامه مطرح شود و درنهایت مسئول یا مدیر به سؤال و دغدغه مخاطب پاسخ دهد. برنامه تلویزیونی با این مختصات وقتی جذاب است که مخاطب را درگیر کند؛ مخاطب زمانی درگیر می‌شود که موضوع مد نظر خود را در برنامه ببیند و بشنود و نتیجه بگیرد. به همین دلیل در هفته اخیر، دو‌سه تا از پرونده‌های گذشته را که هنوز باز است پیگیری کردیم و در انتظار نتایج آن هستیم. همچنین اخبار خوب و امیدوارکننده‌ای را که هر روز در کشورمان رخ می‌دهد و حاصل زحمت مسئولان، ورزشکاران، هنرمندان، نخبه‌ها و افراد موفق جامعه است را نیز در بخش تهران چه خبر؟ منعکس و در صورت نیاز روی میز اتاق فکر برنامه در مقام پرونده، بازگشایی می‌کنیم.

احمدی درباره برخی پرونده‌های باز با ذکر مثال چنین بیان می‌کند: مثلا همزمان با فصل پاییز پیگیر وضعیت سرویس مدارس بودیم. تلاش داشتیم این مسأله به نتیجه خوبی برسد. الان با پیگیری‌های گروه سردبیری، از مدیران آموزش‌وپرورش و تاکسیرانی دعوت کردیم تا پاسخگوی مردم باشند. از دیگر مواردی که می‌توانم به آن اشاره کنم مبحث مرتبط با آلودگی هوای تهران است که مدام پیگیری می‌شود تا ببینیم به نتیجه‌ای می‌رسد. داستان کودکان‌کار و خیابان و آسیب‌های اجتماعی که دغدغه شخصی من است و در مستند شکلات‌تلخ حدود ۶۵ قسمت درباره آن تحقیق و برنامه‌سازی کردم، پرونده باز تهران ۲۰ است. همه می‌دانند تیم خبری تهران ۲۰ پیگیر قول و قراری است که مدیران و مسئولان در برنامه به مردم داده‌اند.

نگاهی فراتر از پایتخت

تنوع موضوعاتی که در طرح برنامه از آن‌ها نام برده شده است شامل اقتصاد، سیاست، فرهنگ، جامعه و... می‌شود، اما در برخی از فصول این برنامه شاهد هستیم موضوعات شهری بیش از دیگر حوزه‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد. از احمدی می‌پرسیم تا چه اندازه به تنوع سوژه پایبند خواهند بود. او اظهار می‌کند: تاکید مدیران شبکه پنج به‌خصوص برای برنامه تهران۲۰ بر این است که ما به هر چیزی که دغدغه مخاطبان و مردم باشد، رسیدگی کنیم. گرچه اسم برنامه تهران ۲۰ است، ولی ما به تهران محدود نمی‌‎شویم. تهیه‌کننده برنامه درباره نگاهی فراتر از پایتخت در تهران ۲۰ می‌افزاید: در برنامه حتما دغدغه استانی خواهیم داشت و موضوعات استانی و حتی کشور را بررسی می‌کنیم. اگر مسأله اقتصادی، سیاسی یا... موضوع روز جامعه باشد روی میز سردبیری تهران ۲۰ می‌آید؛ تحلیل و از زوایای مختلف بررسی می‌شود تا برای پرداختن به آن سناریو بنویسیم و مسیری را مشخص کنیم. در برنامه‌سازی به‌شدت به سناریو اعتقاد دارم و معتقدم برنامه‌ای موفق می‌شود که سناریویی تحقیق شده پشت آن باشد. اگر صفر تا صد مسیری که قرار است در یک قسمت پخش شود، روی کاغذ نیامده باشد طبیعتا روی آنتن اتفاق ویژه‌ای رقم نمی‌خورد. هر وقت سناریومان قوی بود و با تیم سردبیری به یک نتیجه خوب رسیده باشیم، مهمانانی مرتبط با موضوع و با آنچه قرار است گفته شود، دعوت کردیم، اتفاق مبارکی رخ داده و همان شب بازخورد مطلوبی هم دیده‌ایم.

مخاطب ــ خبرنگار در «تهران ۲۰»

احمدی: یکی از ویژگی‌هایی که تهران ۲۰ در فصل جدید خواهد داشت، این است که هشتگ تهران۲۰ را دوباره راه‌اندازی می‌کنیم تا برای مخاطبان فضای تعامل بیش از پیش فراهم شود و حتی بتوانند به شکل تصویری درباره اتفاقات مختلف با ما ارتباط داشته باشند. علاوه‌بر آن، ارتباط پیامکی هم خواهیم داشت. گاهی سوژه‌‎هایی که از طریق ویدئو‌های مردمی به‌دست ما می‌رسد آن‌قدر کاربردی است که می‌تواند جزو موضوعات خوب و موثر برنامه باشد. به این ترتیب مخاطب می‌تواند خبرنگار یا عضو تیم اتاق فکر برنامه شود. امیدوارم تا زمانی که در خدمت این برنامه هستم تعامل تهران ۲۰ و مخاطبان را بیش از پیش، پررنگ و موثر کنم چراکه حفظ جایگاه مردم رمز موفقیت هر برنامه تلویزیونی است.

یک تغییر تازه

در این سال‌ها مجریان مختلفی اجرای برنامه تهران ۲۰ را به عهده داشتند. علی مروی، محمد دلاوری و... برخی از این چهره‌ها هستند. احمدی درباره اجرای این سری از برنامه که روی آنتن است، توضیح می‌دهد: علی مروی یکی از مجریان اصلی برنامه است. این نوید را می‌دهم که کنار ایشان، مجری خانمی همراه با برنامه خواهد بود و خانم کوه خضری نیز برخی شب‌ها ماموریت اجرای برنامه را به‌عهده دارد که می‌تواند تنوعی در اجرا و البته در پرداختن به برخی موضوعات ایجاد کند.

روزنامه جام جم