با هم حلش می‌کنیم

بعضی از این تغییرات، البته خوبند و بعضی دیگر شاید خیلی مطلوب ما نباشد اما به هر حال شکل سنتی «خانواده» و تعریف آن تغییر زیادی کرده‌است. با همه این تغییرات، خانواده‌ سالم و شاد ویژگی‌هایی دارد که سراغ بررسی این ویژگی‌ها رفته‌ایم.

ما زمانی می‌توانیم خوشحال باشیم که اطرافیان و عزیزان ما هم شرایط خوبی داشته باشند. هرچه رابطه نزدیک‌تر باشد، این حس پررنگ‌تر است.

یکی از ویژگی‌های خانواده سالم و شاد، تلاش همه اعضای خانواده برای «ارتقای کیفی و کمی شرایط زندگی» یکدیگر است.

این تلاش را می‌توان در امور آموزشی، شغلی، روانی و... یکدیگر دید. درواقع علاوه بر والدین، خواهر و برادرها نیز در این امور حضور و فعالیت دارند.

داستان‌ها را مبادله کنید

معمولا اگر به حرف کسی هم گوش کنیم؛ درحال آماده‌کردن پاسخ حرف‌های او هستیم! به همین دلیل معمولا حرف‌های هم را به‌درستی نمی‌شنویم. جرو بحث می‌کنیم یا نیمه‌کاره گفت‌وگو را رها کرده و به اتاقی پناه می‌بریم. اما اصل همدلی بر پایه شنیدن حرف‌ها و داستان‌های یکدیگر است.

بنابراین لازم است بعد از بازگشت بچه‌ها از مدرسه یا دانشگاه و بازگشت زن و شوهر از محل کار، فرصتی را صرف صحبت و شنیدن ماجراهای بیرون از منزل کنیم. این به‌معنی دخالت در کار یکدیگر نیست بلکه به‌معنی همدلی، همراهی و درصورت نیاز کمک‌ کردن به یکدیگر در حل مسائل است. هرچقدر «شنیدن» و «گفت‌وگو» درست‌تر و فعالانه‌تر باشد، به‌همان میزان نزدیکی افراد خانواده به هم بیشتر است.

با هم ببینید و بشنوید

طبیعی است که سلیقه موسیقیایی، فیلم، کتاب و... فرزندان متفاوت از والدین باشد. اما می‌شود گاهی به نقطه اشتراکی رسید و فرصتی را برای با هم بودن پیدا کرد. درواقع تماشای فیلم همراه هم، گپ‌و‌گفت درباره کتاب و موسیقی یا حتی انجام بازی‌های گروهی به نزدیک‌تر شدن اعضای خانواده به هم کمک می‌کند. هر چه کودکان کوچک‌تر باشند، امکان این دورهمی‌ها بیشتر است. اما مهم این است که در سن نوجوانی و جوانی نیز این برنامه‌ها هر‌از‌گاهی وجود داشته باشد.

قدم‌ های با هم

تفریح از بهترین راهکارهای نزدیک شدن اعضای خانواده به هم است. همدلی و همراهی اعضای خانواده در سفر و تفریح همیشه بیشتر است. بنابراین برای پایان هفته، برنامه گروهی تدارک ببینید. برای این‌که بچه‌ها به‌ویژه نوجوانان با والدین همراه شود، آنها را جریان برنامه پایان هفته بگذارید. از آنها نظر بخواهید و به انتخاب‌های آنها برای تفریح و سفر احترام بگذارید و به پیشنهاد آنها هم توجه کنید. در مواردی بد نیست دوست صمیمی آنها هم همراه شما به تفریح یکروزه بیاید. این کار هم باعث آشنایی شما با دوست فرزندتان شده و هم این‌که قطعا به فرزند شما بیشتر خوش خواهد گذشت.

جدال لازم است

از این‌که با فرزندتان ـ به‌ویژه در دوره جوانی یا نوجوانی ـ دچار تفاوت دیدگاه و حتی گاهی جدال و جر و بحث شوید، نگران نباشید. اما سعی کنید به عنوان والدین، مهارت گفت‌وگو با نوجوانان و جوانان یا حتی بچه‌ها را یاد بگیرید و بتوانید موضوع پیش‌آمده و روند بحث را به مسیر درست هدایت کنید. تفاوت دیدگاه طبیعی است، اما مهم نتیجه حاصل از بحث است. با رفتار و گفتار خود به او اطمینان دهید مسائل را با هم و بدون مقصر جلوه‌دادن او حل می‌کنید.

آزادی خوب است

بچه‌ها تا زمانی که در منزل والدین هستند، باید احساس آزادی کنند و بتوانند خواسته‌ها و دیدگاه‌های خود را مطرح کنند و باید بتوانند در محدوده منزل، آرامش و آسایش را حس کنند. درغیر این صورت خانه به محل ناامنی برای آنها تبدیل شده و به‌دنبال امنیت و آرامش، بیرون از خانه خواهند گشت. بنابراین در چارچوب قوانین خانواده ـ شاید گاهی لازم است چارچوب‌ها کمی جابه‌جا شوند ـ به بچه‌ها و به‌ویژه نوجوانان و جوانان آزادی دهید.

همراه شما بیایند

لازم است بچه‌ها با خرید، معاشرت، تعمیر خودرو و هرچه مربوط به زندگی است، عملا و از نزدیک آشنا شوند. بنابراین در زمان خرید، رفتن به تعمیرگاه خودرو، معاشرت با دوستان و... بچه‌ها را هم همراه خود ببرید. به این ترتیب آنها به افرادی جدا از جامعه و به دور از آگاهی تبدیل نمی‌شوند. حتی لازم است درباره قیمت‌ها، نحوه خرید، زمانی که صرف می‌شود و... بدانند. آنها را در انجام امور منزل نیز سهیم کنید.

ازدواج مهم است اما اصل نیست

یکی از دغدغه‌های والدین ـ به‌ویژه در کشورهای درحال توسعه یا توسعه نیافته ـ مسأله ازدواج فرزندان به‌ویژه دختران است بنابراین والدین معمولا با رفتار و گفتار خود باعث رنجش فرزندان می‌شوند. اما اصل، نباید صرفا ازدواج باشد بلکه والدین باید شرایط را برای تحصیل و سپس یافتن شغل مناسب و درآمد شخصی آنها ـ به‌ویژه در مورد دختران ـ تسهیل کنند. مشاوران روان‌شناس معمولا می‌گویند افرادی که پس از تحصیل و یافتن شغل مناسب ازدواج می‌کنند، ازدواج‌های به مراتب موفق‌تر و پایدارتری دارند.

مهتاب خسروشاهی - سلامت / روزنامه جام جم