عمل‌های ضرورى جراحی مغز در همه‌ گیری کرونا

تصمیم‌گیری برای انجام یا عدم انجام عمل جراحی در این روزهای بحرانی بسیار سخت و دشوار بوده و لازمه اتخاذ تصمیم صحیح، راهنمایی دلسوزانه و علمی جراح مغز و اعصاب و همین‌طور درک صحیح و پذیرش منطقی شرایط فعلی از سوی بیمار و همراهان است.

در حال حاضر نه‌تنها محدودیت تخت‌های بستری در بسیاری از مراکز درمانی وجود دارد بلکه خطر ابتلا به بیماری کرونا، قبل و بعد از جراحی نیز بیش از پیش حس می‌شود.

از سوی دیگر بسیاری از عمل‌های جراحی مغز نیازمند تحت نظر گیری در آی‌سی‌یو پس از عمل جراحی است که با توجه به اشغال‌بودن حجم زیادی از فضای آی‌سی‌یو بیمارستان‌ها، از این بابت هم کادر درمان تحت فشار خواهند بود.

اگر از عمل‌های بسیار اورژانسی جراحی مغز و اعصاب مانند ضربه‌های مغزی و خونریزی‌های شدید خودبه‌خودی در مغز بگذریم، در مورد تومورهای مغزی گاهی محل تومور و اندازه آن به گونه‌ای است که صبر برای به تاخیر انداختن چند هفته‌ای یا حتی چند روزه عمل جراحی می‌تواند برای بیمار خطرناک باشد؛ این موارد شامل تشنج‌های مکرر و غیرقابل کنترل، کاهش سریع و شدید بینایی، ضعف در اندام‌ها، اختلال هوشیاری، افزایش شدید فشار داخل جمجمه و شک به وجود تومور بدخیم مغزی با رشد سریع است.

در این صورت صبر برای فروکش‌کردن موج ابتلا به کرونا می‌تواند به قیمت از دست رفتن عملکرد مهمی از مغز مانند بینایی و حرکت یا حتی از دست رفتن جان بیمار تمام شود. در سایر موارد معمولا به صلاحدید پزشک می‌توان عمل جراحی را دو سه هفته و حتی بیشتر به تاخیر انداخت.

در مورد آنوریسم‌های مغزی، شرایط حتی از این هم اورژانسی‌تر است و به تاخیر انداختن درمان ممکن است به خونریزی مجدد از آنوریسم و تهدید جدی حیات بیمار منتهی شود.

سایر بیماری‌هایی که نیاز به عمل جراحی دارند از شیوع کمتری برخوردار بوده و ذکر تک‌تک آنها در این نوشتار نمی‌گنجد اما به‌طورکلی بیماری‌هایی که به تهدید حیات بیمار یا خطر آسیب جدی بافت مغزی منجر شوند لازم است حتی در شرایط همه‌گیری کووید-۱۹ هم در اسرع وقت تحت درمان و جراحی قرار گیرند.

دکتر علیرضا طبیب خویی - جراح مغز و اعصاب / روزنامه جام جم