بازی درمان مشکلات عاطفی و روانی کودکان

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از مرکز مشاوره انتخاب نو ، امروزه روانشناسان کودک مراکز بازی درمانی تهران شیوه های بازی درمانی گوناگونی را برای معالجه بیماری های روانی و عاطفی ابداع کرده اند و از طریق بازی مشکلات آن ها را شناسایی و از بازی درمانی برای درمان آن استفاده می کنند . متخصصان بازی درمانی به کمک این فن و تدارک اسباب بازی های ضروری و تشکیل جلسات بازی برای کودکان ، رفتارهای آنان را زیر نظر می گیرند و صمن بررسی به ریشه های مشکلات کودکان به درمان آن ها می پردازند . از آن جایی که کودکان از طریق بازی افکارشان را نشان می دهند و مانند بزرگسالان نمی توانند عواطف و احساسات خود را نشان دهند و کودک از طریق بازی احساساتی نظیر اندوه ، شادی و عصبانیت خود را بیان می کند . 

نقش بازی چیست ؟

بازی در بخش های مختلف شخصیت کودکان تاثیر فراوانی دارد که برخی از نقش های بازی کودکان عبارت اند از : رشد جسمانی ، رشد عقلانی و اعتماد به نفس ، رشد عواطف ، رشد اجتماعی و ارتباط با همسالان ، رشد اجتماعی کودک ، رشد خلاقیت و استقلال فردی ، رشد ذهنی و هوشی و نقش در بهداشت روانی کودک . اگر بخواهیم از نقش بازی در کودک اطلاع یابیم می توانیم بازی را به عنوان وسیله ای برای مصرف انرژی اضافی ، تقویت همه قسمت های بدن ، افزایش حافظه و ایجاد تمرکز روی مطالب ، افزایش قوه ی ابتکار و خلاقیت و حتی راهی برای خشم و حسادت و ترس و غم و اندوه و همچنین فرصتی برای یادگیری چگونگی کنار آمدن با کودکان دیگر معرفی کنیم .

انواع بازی ها چیست ؟

انواع بازی ها بر اساس بازی درمانگران خوب تهران گردآوری شده اند که به معرفی هر کدام از آن ها می پردازیم .

بازی های جسمی :

طبق نظر روانشناس کودک و بازی درمانگر ، کودک برای خارج کردن نیروی اضافی بدن خود و رهایی از خستگی اوقاتی را به بازی های جسمی اختصاص می دهد و کودک در آن ها از قدرت ، چابکی و هماهنگی استفاده می کند .

بازی های تقلیدی :

تقلید کودکان از رفتار ها و اعمال دیگران از ویژگی های رشد اجتماعی و شناختی به شمار می رود . این نوع بازی نشان می دهد کودک کاری را مشاهده کرده و قادر به تشخیص و تکرار آن شده ، به همین دلیل تا حدودی دارای مفهوم است .

بازی های تخیلی :

دنیای کودکان به صورت عینی می باشد و کودکان مانند بزرگسالان نمی توانند تصورات ذهنی داشته باشند . تجربه های کودک از طریق بازی و تماس با دنیای خارج ، قدرت ذهنی کودک را پرورش می دهد و به تدریج با افزایش سن به مفاهیم پی می برد و مهارت او در بر قراری ارتباط کلامی افزایش می یابد . بازی های تخیلی ریشه در خلاقیت کودک دارد و تخیل کودک همراه با رشد ذهنی او از مرحله ی بازی ها خارج شده و در گفتار های کودک رو نمایی می شود .

بازی های نمایشی :

کودکان در ضمن تقلید رفتار بزرگسالان ، با پوشیدن و استفاده از لباس های آن ها بازی خود را واقعی تر نشان می دهند . پوشیدن لباس و استفاده از وسایل مخصوص بزرگسالان یکی از بازی های مورد علاقه ی کودکان می باشد . بهترین بازی که در آن احساسات ، نیاز ها و عواطف کودکان می تواند بروز کند ، بازی نمایشی می باشد که در آن کودک فرصت می یابد تا شخصیت درونی خود را بیرون بریزد و به آشکار سازی شخصیت خود همت گمارد . 

بازی های قانونمند :

در این نوع بازی سطوحی از شناخت درباره ی مشارکت ، داد و ستد بر طبق نتایج در نظر گرفته می شود . بازی قانونمند معمولا از حدود 4 سالگی آغاز می شود . بازی های گروهی که چالش های رقابتی در کودکان بزرگ تر و بزرگ سالان ایجاد می کنند ، موضوعی برای قوانین است .

بازی درمانی چیست ؟

بازی درمانی تعاملی بین کودک و بزرگسال آموزش دیده می باشدکه از طریق ارتباط نمادین در بازی ، در جست و جوی راه هایی برای ایجاد ارتباط و کاهش آشفتگی های هیجانی کودک است . به طوری که کودک در طی تعاملات بین فردی با متخصص بازی درمانگر در کلینیک بازی درمانی ، پذیرش ، تخلیه هیجانی ، کاهش اثرات رنج آور و ... را به همراه دارد . بازی درمانی بسته به درمانگر و نیاز های خاص کودک متفاوت خواهد بود . بازی درمانی در بسیاری از مشکلات و اختلال های کودکان نظیر ترس ، اضطراب و استرس ، افسرگی ، لالی انتخابی ، بیش فعالی ، اوتیسم و موارد دیگر تاثیر گذار می باشد. فرایند این نوع درمان به این شکل است که در ابتدا بازی درمانگر خوب  کودک را در هنگام بازی مشاهده خواهد کرد و همچنین مصاحبه جداگانه با کودک و والدین انجام خواهد شد . پس از ارزیابی دقیق ، متخصص بازی درمانی اهداف درمانی را تعیین می کند و تصمیم می گیرد که چه محدودیت هایی ممکن است لازم باشد . از مواردی که روانشناس کودک در اتاق بازی درمانی به آن توجه می کند که کودک چگونه از والدین جدا می شود ، چگونه به تنهایی بازی می کند و هنگام بازگشت والدین خود چه واکنشی نشان می دهد . در ارتباط کودک با انواع مختلف اسباب بازی ها و این که چگونه رفتار آن ها جلسه به جلسه تغییر می کند می توان به نتایج بسیاری دست یافت . آن ها ممکن است از بازی برای حل ترس و اضطراب و به عنوان یک مکانیسم تسکین دهنده و یا برای بهبود و حل مسئله استفاده کنند . بهترین بازی درمانگر بر طبق نیاز های کودک و رفتار و پیشرفت درمانی و نوع مشکل کودک برنامه مناسب را تعیین می کند  بازی درمانی نظیر نقاشی درمانی ، هنر درمانی ، شن درمانی ، بادکنک خشم ، بازی کلمات احساسی و ....  می باشد و حتی در مواردی از والدین و خواهران و برادران کودک در جهت حل تعارض ، ترویج بهبود و پویایی خانواده استفاده کند .