عراق و رقابت های ناتمام سیاسی

در نتیجه وزارتخانه‌های مهمی چون دفاع و کشور بدون وزیر مانده و نخست وزیر باید افراد جدیدی را برای این پست‌ها به پارلمان معرفی کند.

در همین راستا اکنون به نظر می رسد که عراق دوباره صحنه رقابت های سیاسی بر سر تصاحب این 8 کرسی وزارتی شده است.

رقابتی که گویا پایانی بر آن در عراق وجود ندارد. به گونه ای که تلاش های در جریان برای نزدیک کردن دیدگاه های فراکسیون های مختلف پارلمان در رابطه با فرد نامزد تصدی وزارت کشور در دولت عادل عبدالمهدی، نخست وزیر جدید این کشور در نوعی بن بست قرار گرفته است.

از یک سو تلاش برای توافق دو هم پیمانی اصلاح و سازندگی بر سر یک نامزد واحد ناکام مانده و از طرف دیگر هم برخی نمایندگان پارلمان بر مخالفت خود با نامزدی فالح فیاض برای تصدی وزارت کشور در دولت جدید اصرار می ورزند.

همین شرایط سبب شده تا سرنوشت این 8 کرسی باقی مانده با ابهام های جدی روبه رو باشد. تلاش هایی که اگر چه در ظاهر به نام جناح های سیاسی تمام شده است، اما تدوام بازی قدرت بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای در پشت پرده، بازیگران این رقابت های سیاسی است.

با این وصف به نظر نمی آید که عادل عبدالمهدی از دل این شرایط بتواند دولت مد نظر خود را تشکیل دهد. دولتی که با کسری بودجه تقریبا 19 میلیارد دلاری از مجموع بودجه 108 میلیارد دلاریش باید به جنگ مشکلات متعددی از جمله شرایط نامطلوب بهداشتی و درمانی برود که طبق گفته وزارت بهداشت عراق برای رسیدن به سطح مطلوبی از خدمات رسانی درمانی به مردم دست‌کم ۸۵ هزار تخت بیمارستانی نیاز است.

مضافا نرخ بیکاری که تا 29 درصد هم تخمین زده می شود، شرایط را کمی سخت تر هم می کند. هم چنین میزان پایین سرمایه گذاری های خارجی، نفوذ فساد و باندبازی‌های حزبی، نبود خدمات عمومی و مسئله تداوم ناامنی ها سبب شده تا به نظر آید دولت نیم بند نخست وزیر جدید که هنوز 6 وزیر خود را هم نشناخته است، راه سختی را در پیش رو داشته باشد.

از تلاش برای جلوگیری از مرگ سیاسی تا عطش قدرت

اگر اختلافات جاری و البته ناتمام در بین احزاب سیاسی اصلی در پارلمان عراق را نتوان دلیل اصلی عدم تکمیل کابینه عادل عبدالمهدی، نخست وزیر جدید این کشور دانست، یقینا یکی از دلایل اصلی آن به شمار می رود.

این مسئله در کنار دیگر عوامل سیاسی و اقتصادی کنونی و حتی بازی قدرت بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای نه تنها عادل عبدالمهدی که کل ساختار جدید عراق را در برابر شرایط دشواری قرار داده است اما در سایه همین نکات مسئله مهمی که نباید فراموش شود این است که به نظر می آید تلاش هایی جدی برای تشکیل دولت های موازی و یا آن چه که دولت های پنهان نامیده می شود، در حال شکل گیری است.

از یک سو حزب الدعدوه که خود را 15 سال قیم عراق می دیده است، اکنون با خداحافظی اجباری از قدرت، شرایط را برای به حاشیه رفتن جدیش مهیا می بیند لذا این جریان سعی دارد تا به صورت غیررسمی وپنهانی هم که شده با استفاده از نیروهای خود که در طول این سال ها در ساختار و بدنه سیاسی دولت و مجلس قرار داده شرایط را به نفع خود تغییر دهد تا از مرگ سیاسی خود جلوگیری گند.

اما این پایان داستان نیست. در کنار تلاش های حزب الدعوه به نظر می رسد که دیگر جریان ها نیز تلاش مشابهی را دارند.

اگر چه تهران و دیگر بازیگران برای حضور او چراغ سبز نشان دادند، اما اگر مسیری که نخست وزیر سابق عراق پیموده است، راهی باشد که دولت آینده هم در آن گام بر دارد، یقینا بستر این تنش با دولت پنهان بیشتر خواهد شد.

به خصوص که عبدالمهدی در سایه برنامه مفصل خود برای تحول اقتصادی عراق بنا دارد در فضایی جدید و در سایه پیگیری سیاست‌های داخلی و خارجی متفاوت خود اقداماتی را از جمله دعوت از شرکت های سرمایه‌گذاری آمریکایی و یا سیاست مستقل در خصوص تحریم‌های آمریکا علیه ایران داشته باشد.

حال باید دید که بازی قدرت اجازه مانور عمل به او را در آینده و تقابل با مشکلات متعدد عراق را می دهد؟! هر چند که او نتوانسته است مطابق وعده هایش تاکنون دولتی کاملا تکنوکرات را روی کار آورد.

عبدالرحمن فتح الهی