سیره مدیریتی پیامبر اکرم (ص) براساس تقوا و تلاش افراد در احیای دین بود

حجت‌الاسلام قاسم ابراهیمی پور استاد حوزه و دانشگاه در خصوص شیوه و سیره مدیریتی حضرت محمد مصطفی (ص) اظهار داشت: در جامعه‌ای که پیامبر اکرم مبعوث شدند یک جامعه مبتنی بر قبیله گرایی بود و سیره مدیریتی ایشان جایگزین عقیده به جای قبیله گرایی و غنیمت گرایی بود و اینکه همبستگی قبیله‌ای را به همبستگی دینی تبدیل کردند.
استاد حوزه و دانشگاه گفت: منطق قبیله این بود که حق با برادر من است در برابر پسر عمو و حق با پسرعموی من است در برابر بیگانه به عبارتی ملاک حمایت و طرفداری و ملاک حق و باطل، نسبت خونی و خویشاوندی بود نه خود رفتار و نه حقیقت.
وی افزود: این قبیله گرایی باعث می‌شد که قبایل از یکدیگر و افراد درون خودشان حمایت کنند و با دیگران وارد نزاع شوند و اینگونه حق‌های بسیاری پایمال می‌شد و در خصوص درون قبیله هم، چون ملاک برتری مردان بودند به زنان و فرزندان ظلم زیادی می‌شد از جمله زنده به گور کردن دختران و از اینگونه مسایل که فراوان داشتند.
عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) بیان داشت: در این مبحث چهار آیتم مهم داریم که با توجه به منابع نادر و کمیاب اجتماعی سه تا از این آیتم ها قدرت، ثروت و منزلت است یعنی ملاک دسترسی افراد به قدرت و ثروت و منزلت، هم پیمانی و همخونی قبیله‌ای بود و میزان و ملاک تقسیم غنایم و ثروت‌ها بر اساس میزان نزدیکی به قبیله بود و میزان قدرت هم همینطور بود و میزان احترام، بسته به آن قبیله بود که احترام داشتند یا نداشتند.
وی ابراز کرد: قبیله غالب از احترام بیشتری برخوردار بود و قبیله مغلوب برعکس این قضیه بود؛ بنابراین ملاکها همه قبیله و نسبی بود؛ علم الانساب (نسب شناسی) خیلی مطرح بود که نشان می‌داد فرد از نسب به چه کسی یا شخصیتی می‌رسد یعنی همه علوم در خدمت تعیین نسب و قرابت خونی و خویشاوندی با یک قوم یا قبیله خاص بود.
حجت‌الاسلام ابراهیمی پور گفت: پیامبر اکرم (ص) وقتی که مبعوث شدند این نسبت‌ها را تغییر دادند و نسبت قبیله‌ای از نظر اسلام حذف شد و ایشان تلاش کردند که طی این 23 سال، نسبت عقیده و ایمان و باور و سبقت در اسلام را بجای قبیله قرار دهند و ملاک در ارزش داوری و احترام به افراد، ایمان و تقوای آنها بود و ملاک های قبیله‌ای بر اساس آیه «ان اکرمکم عند الله اتقیکم» تغییر کرد.
وی بیان داشت: بنابراین در دسترسی افراد به قدرت یعنی فرماندهان لشکر، فرماندهان نظامی،مسئولین، والیان و یا حاکمان کسانی بودند که از ایمان و تقوای بیشتری برخوردار باشند و میزان دسترسی به ثروت (بیت المال و غنایم ) کاملا بر اساس نیازها و برابر تنظیم شد و تقسیم بیت المال به صورت مساوی صورت می‌گرفت و قبیله و قرابت آنها به قبیله خاص اثری نداشت و حتی بنی‌هاشم و سایر قبایل از میزان مساوی بهره مند بودند.
استاد حوزه و دانشگاه ابراز کرد: در سیره مدیریتی پیامبر (ص) به هیچ وجه احترام به مسایل قبیله‌ای و خونی ربطی نداشت بلکه احترام و منزلت افراد بر اساس تقوا و تلاش آنها در دین بود؛ اگر مجاهدان از احترام بیشتری برخوردار بودند بخاطر این بود که تلاش می‌کردند در توسعه دین و یا مهاجرین نسبت به انصار از احترام بیشتری برخوردار بودند به این جهت بود که از مال و جان خودشان گذشتند و احترام بیشتر انصار بخاطر این بود که اموال خود را با مهاجرین تقسیم کردند و پیامبر اکرم (ص) بین مهاجرین و انصار عقد اخوت جاری کردند و پیمان برادری بر اساس ایمان و باور و عقیده، اهمیت پیدا کرد.