به گزارش جام جم آنلاین؛ سنا و مجلس نمایندگان ایالات متحده 3 سال پیش و با گذشت 14 سال از حملات تروریستی عناصر تروریستی منتصب به دولت سعودی قانونی بنام اجرای عدالت ضد حامیان تروریسم را که زمینه شکایت بازماندگان حادثه 11 سپتامبر از مقامات عربستان به دلیل حمایت از القاعده را فراهم میکرد، تصویب کردند اما اوباما رئیس جمهور وقت آن وتو کرده ولی این دو مجلس، با رأی بیش از دو سوم بر مصوبه خود تأکید کردند؛ تا وتوی اوباما وتو شود!
این موضوعی است که برای اولین بار بین کنگره و کاخ سفید اتفاق میافتد. بر اساس گزارش خبرگزاریها درآن زمان سخنگوی اوباما در واکنشی اقدام کنگره را شرم آور خواند و گفت اگر این مسئله باب شود، ممکن است مقامات و نظامیان آمرکایی در خارج هم مورد تعقیب قرار بگیرند؟!
اما عادل الجبیر وزیر خارجه سعودیها در واکنش به مصوبه کنگره آمریکا گفته بود ریاض در صورت قانون مذکور سرمایههایش را از آمریکا خارج می کند. گفتنی است طبق گزارشهای منابع تحقیق و تفحق آمریکایی، 15 نفر 19 نفر عامل 11سپتامبر سعودی بودند. اما در واکنش به مصوبه کنگره، رییس جمهور آمریکا گفت: این کار اشتباه بود و برای امنیت ملی پیامدهای سنگینی خواهد داشت.
در همین ارتباط، روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال نوشت: با وجود تصویب قانون عدالت علیه حامیان تروریسم (جاستا) پیش بینی می شود که عربستان سعودی از اعمال هرگونه تغییر ناگهانی در سیاست سرمایه گذاری خود در آمریکا ناتوان باشد.
وال استریت ژورنال در گزارش خود آورده است، قانون جاستا احتمالا زمینه را برای بلوکه کردن داراییها و سرمایههای عربستان در آمریکا فراهم خواهد کرد. در چنین شرایطی، با گذشت 17 سال از حادثه در وصرت اجرای جاستا شاید سعودی ها دارایی ها خود را بفروشند یا به دیگری واگذار کنند. همچنان که احتمال دارد وابستگی ریال سعودی به دلار را برای رهاندن خود از نوسانات سیاست پولی آمریکا مورد بازنگری قرار دهند.
با تصویب قانون مذکور، شبکه سی ان ان آمریکا، مبالغی را که نشانگر بخشی از روابط مالی ریاض و واشنگتن است منتشر کرد. گزارش وزارت خزانه داری آمریکا که بر اساس قانون «حق دستیابی به اطلاعات» منتشر شده، حاکیست عربستان مالک اوراق قرضه خزانه داری آمریکا به ارزش 116.8 میلیارد دلار است.
از طرفی شرکت نفتی آرامکو کل تصفیه خانۀ «بورت آرثر» را که بزرگ ترین تصفیه خانه آمریکاست در اختیار دارد، به علاوه 26 سکوی توزیع «شل» برای توزیع نفت و گازوئیل در ایالت تگزاس که در اختیار سعودی هاست.
در ادامه سی ان ان به نقل از صندوق سرمایهگذاری های عمومی عربستان اعلام می کند که این کشور بزرگ ترین شریک تجاری آمریکا در خاورمیانه است و میزان مبادلات بین دو کشور به 62 میلیارد دلار در سال می رسد.
در همین حال مقامهای سعودی همچنان نگران هستند که دونالد ترامپ جانشین باراک اوباما در کاخ سفید از قانون جاستا، که به خانواده قربانیان حملات ۱۱ سپتامبر اجازه شکایت از عربستان را میدهد، حمایت کند. روزنامه «فایننشال تایمز» در مقالهای نوشت: عربستان سعودی از حمایت احتمالی دونالد ترامپ، رئیسجمهوری جدید آمریکا از خانوادههای قربانیان حملات 11 سپتامبر، در شرایطی که آنها به قانون موسوم به «جاستا» (عدالت در برابر حامیان تروریسم) علیه این کشور پادشاهی متوسل شوند، میترسد.
فایننشال تایمز افزود، مسئولان سعودی نگران هستند که ترامپ، که تأکید دارد ایالات متحده باید تعهدات امنیتی خود در برابر دیگر کشورهای جهان را کاهش دهد، میتواند از شراکت و همکاری واشنگتن با دیگر کشورهای خاورمیانه، آن هم در زمانی که منطقه دچار بیثباتی و درگیریها شده است، عقبنشینی کند.
به گزارش رویترز، این در شرایط است که دونالد ترامپ پس از بدست گرفتن قدرت در اولین سفر خود به ریاض در سال 2017گفت: در این سفر قرار است عربستان قراردادهای خرید تجهیزات نظامی به ارزش 100 میلیارد دلار را با آمریکا به امضا برساند.
د رهمین ارتباط مقامات کاخ سفید اعلام کردند قرار است طی 10 سال عربستان حجم قراردادهای نظامی خود با آمریکا را به 350 میلیارد دلار افزایش داده و تجهیزات خریداریشده به عربستان در دفاع از خود مقابل ایران، داعش و دیگر تهدیدات منطقهای کمک خواهند کرد.
اکنون شواهد نشان میدهند که آل سعود در یک بدهبستان با تیم ترامپ 350 میلیارد دلار به آمریکا باج میدهند تا آن مسئله مسکوت بماند و در سایر زمینهها نیز معاملات بیشتری را با آمریکا تنظیم خواهند کرد که میتواند مقامات واشنگتن را وسوسه کند که عملاً وسوسه کرده است.
ترامپ که بسیار علاقمند به معاملات سیاسی است از هیچ فرصتی برای دوشیدن متحد منطقه ای خود دریغ نمی کند اما بنظر می رسد موقعیت لرزان ترامپ در جامعه بین الملل و داخل آمریکا او را برای کشاندن شاهزادگان سعودی به میز محاکمه جاستا تشویق کند تا بلکه از این طریق شاهین اقبال ریاست جمهوری وی باز هم روی کرسی کاخ سفید بنشیند.
در پایان نکتهای که در میان بسیار حایز اهمیت است، نظام سلطه در نقشهای از پیش طراحی شده با مشارکت متحدان منطقهای خود، در سپتامبر سال 2001 مصادف با شهریور 1380 دست به یک رشته اقدامات به اصطلاح تروریستی در خاک آمریکا زدند. تحرکات بحث برانگیزی که پس از مدت کوتاهی از حوادث تروریستی 11 سپتامبر، امروز به ضیافت 11 سپتامبر برای کارخانجات مهمات سازی غرب شده است. "فروش و انتقال سلاح به خاورمیانه با سود سرشار و لشکرکشی نیروهای فرامنطقهای به بهانه مبارزه با تروریسم و نیز صدور دموکراسی و حقوق بشر".
در شرایط کنونی منطقه بر هیچ یک از ناظران سیاسی و افکار مردم جهان پوشیده نیست که آمریکا و غرب تنها برای بوجود آرودن یک بحران طولانی مدت نمایش اا سپتامبر را به پرده اکران در آوردند.
اکنون عیار مدعیان متظاهر به حقوق بشر و همچنین حقوق شهروندی در بوته آزمونی دشوار قرار گرفته است. باید دید آیا آمریکایی ها در عمل، حقوق شهروندان خود را فدای سیاست ورزی خواهند کرد، یا بر بازیگران گوش به فرمان منطه ای خود خیانت کرده و آنها ر ا پای میز محاکمه میکشانند.
محمدرضا شجاعیان / جام جم آنلاین
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد