شوینده‌های کشنده

به گزارش جام جم، برخی‌ها هم آنقدر نظافت و برق انداختن برایشان اهمیت می‌یابد که پاک سلامت خود را از یاد می‌برند و گویی ناعادلانه با سلامتی‌شان ستیز می‌کنند. لذت بردن از تمیزی نیاز به سلامتی دارد و سلامتی هم فقط با دانستن نکاتی ساده و کاربردی محیا می‌شود. دکتر افشین امینی، دانشیار طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز معتقد است در این ماه‌های سال باید هرچه بیشتر به موضوع مسمومیت‌ با مواد شوینده توجه کرد. و از همه مهم‌تر این‌که نکات اورژانسی درباره مقابله با اینگونه مسمومیت‌ها را دانست.

کدام مواد خطرناک‌ هستند؟

تمام مواد شوینده از مواد شوینده روزمره گرفته تا سفیدکننده‌ها می‌توانند به مقادیر متفاوت آسیب‌زا باشند. خوردن هر نوعی از آنها می‌تواند باعث مسمومیت شود اما جوهر نمک و مایع سفید کننده بشدت مسمومیت‌زا است بخصوص ترکیب این دو با هم گاز کلر را ایجاد می‌کند که بسیار سمی است و بشدت مسمومیت‌زاست. گاز کلر در بعضی شرایط می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری ایجاد کند. گازهای متصاعد شده از ترکیب جوهرنمک با مواد شوینده دیگر نیز می‌توانند منجر به مسمومیت در دستگاه تنفسی، ریوی یا مسمومیت سیستمیک فرد شوند یا حتی این عوارض ممکن است به حدی باشند که منجر به مرگ شود. خوردن وایتکس یا جوهرنمک‌ها نیز بشدت سوزاننده است و می‌تواند باعث آسیب به مری، مخاط یا دهان شود.

با چشم و پوست آسیب‌دیده چه کنیم؟

اگر این ماده به هر میزان یا هر روشی با چشم شما تماس پیدا کرد یا بخارات آن وارد چشم شد، خیلی سریع اقدام کنید و چشم را به مدت 20 دقیقه تحت جریان آب مستقیم قرار دهید. دمای آب نباید خیلی سرد یا خیلی گرم باشد و در اولین فرصت حتما به چشم پزشک مراجعه کنید تا چشم را با دستگاه مورد معاینه قرار دهد. مواد شیمیایی تمیز کننده در هر صورت آسیب‌زا هستند و برای محافظت از پوست بهتر است از دستکش استفاده کنید، اما اگر دچار سوختگی با مواد سفیدکننده شدید، ابتدا با آب محل را سریع، خوب و با حوصله شست‌وشو دهید و پانسمان مناسبی را روی آن بگذارید به مرکز درمانی مراجعه کنید. روی سوختگی را پماد نزنید؛ به‌طور معمول ممکن است پماد جذب پوست شود و مشکلاتی را ایجاد کند.مهم‌ترین نکته که باید به آن اشاره کنیم این است که پیشگیری از درمان بسیار مهم‌تر است و فقط با رعایت نکات ساده‌ای می‌توان راه را بر بروز مشکلات بعدی بست. پس همه نکات را بدرستی به‌خاطر داشته باشید تا با دلی خوش به پیشواز نوروز بروید.

از پذیرش بطری نوشابه و شربت معذوریم!

برخی از کسانی که دستی در خانه‌تکانی دارند، مواد شوینده را به میزان زیاد و گالنی تهیه و بعد برای دسترسی بهتر آنها را در ظروف کوچک‌تر نگهداری می‌کنند. لطفا این نکته ساده را جدی بگیرید، در ایام قبل از عید مسمومیت با مواد شوینده بیش از دیگر مسمومیت‌ها شایع می‌شود و مقصر اصلی هم همین قوطی و بطری‌هایی هستند که جایشان در زباله‌دانی خشک و نه برای استفاده از مواد شوینده خطرناک است. آنها را در قوطی‌های قابل شناسایی بریزید. متاسفانه بیشترین مسمومان نیز کودکان کنجکاو هستند که بیشتر عاشق نوشابه و شربت‌اند. کودکان به هرجا سرک می‌کشند، اصلا چه بهتر علاوه بر این‌که مواد شوینده را در ظروف مخصوص می‌ریزید، آنان را در قفسه‌هایی به دور از دست کودکان قرار دهید و تا می‌توانید محکم‌کاری کنید. حتی مواردی که کودکان وایتکس کنار سینک ظرفشویی را با آب اشتباه گرفته اند و به یکباره سر کشیده اند هم بسیار است.

اگر بلعیدید...

برخلاف بقیه مسمومیت‌ها که استفراغ می‌تواند راهکار باشد، در این موارد نباید به هیچ عنوان مصدوم را وادار به استفراغ کنید و در صورت نیاز پزشکان نیز با داروهایی، مانع از استفراغ بیمار می‌شوند. استفراغ علاوه بر سوختگی مخاطی و دهان، خطر ورود مواد شوینده به ریه را هم ایجاد می‌کند که در موارد بسیاری باعث مرگ می‌شود. خوراندن مواد غذایی به بیمار نیز ممنوع است. خوراندن آب یا سفیده تخم مرغ برای رقیق کردن ماده شوینده به مصدومی که دچار این سوختگی‌ها شده است، گاهی و نه همیشه کمک‌کننده است، اما در مواردی که سوختگی شدید است، مایعات می‌توانند سوختگی را بیشتر کنند. بنابراین بهترین و ایمن‌ترین راه این است که با اورژانس تماس بگیرید و درباره ماده خاصی که باعث آسیب شده است اطلاعات دقیقی را به دست بیاورید و در اولین فرصت سعی کنید فرد را به بیمارستان برسانید تا اقدامات درمانی مورد نیاز برای او انجام شود. اگر هم به یکباره متوجه شدید، ماده‌ای که نباید را به اشتباه نوشیدید آن را قورت ندهید و سریع به بیرون تف کنید، سپس دهان و مخاط را با آب شست‌وشو دهید و به مرکز درمانی مراجعه کنید.

تکلیف مواد شوینده روزانه چیست؟

مواد شوینده‌ای مانند شیشه‌پاک‌کن یا چند منظوره‌هایی که به طور روزانه استفاده می‌کنیم، بیشتر ترکیباتی مانند الکل‌های صنعتی و آلکالوئیدی دارند که خوردن هرنوع از آنها می‌تواند منجر به آسیب شود. همچنین تماس آنها با پوست می‌تواند منجر به آلرژی شده و بهتر است هنگام استفاده از آنها نیز از دستکش استفاده شود. البته استفاده این دست از مواد پاک‌کننده که به صورت استاندارد برای مصارف خانگی ساخته می‌شوند، آسیب‌های کمتری را ایجاد می‌کنند.

این نکات را جدی بگیرید

گازهای متصاعد شده از مواد شوینده اسیدکلریدریک، اسیدهیدرواستیک و ترکیباتی از این دست‌ هستند که هرکدام از آنها به تنهایی می‌توانند خطرناک باشند، حالت تهوع و اختلالات مخاطی ایجاد کنند و حتی به چشم‌ها و پوست نیز آسیب بزنند. مخلوط مواد مختلف تمیز کننده با یکدیگر ممکن است حتی منجر به مرگ شود. متاسفانه بیشتر این موارد در محیط‌های دربسته مانند حمام و دستشویی بدون تهویه مناسب اتفاق می‌افتد. این نکات را رعایت کنید تا هم خانه‌تان را پاکیزه کنید و هم با سلامتی بتوانید از تمیزی خانه‌تان لذت ببرید.

ابتدا به تهویه هوا توجه کنید، اگر در مکان مورد نظر تهویه هوا وجود نداشت در را به هیچ عنوان نبندید.

سعی کنید در معرض مستقیم مواد شوینده قرار نگیرید، یعنی اگر مایع تمیزکننده روی گاز یا سینک خود می‌ریزید بالای سرش نایستید تا تماس شما با ماده کمتر شود.

اگر امکانش را دارید از ماسک‌های مخصوص و استاندارد استفاده کنید. ماسک‌های مناسب که بتواند مواد شوینده را بدرستی فیلتر کند، با ماسک‌های معمولی متفاوت‌ است و همان ماسک‌های ضد مواد شیمیایی است که در بیمارستان‌ها و مراکزی خاص استفاده می‌شوند. اگر ماسک مناسب در دسترس نداشتید دقت بیشتری درباره تهویه هوا داشته باشید.