غبار معادن شن و ماسه بر نخل‌های بوشهر

به گزارش جام‌جم، بیش از یک دهه است که نخلستان‌های دهقاید زیر سایه سنگین گرد و غبار ناشی از فعالیت سنگ‌شکن‌ها و کارگاه‌های تولید مصالح ساختمانی واقع شده در حاشیه رودخانه دالکی کمر خم کرده‌اند و شکایت و پیگیری حقوقی نخلداران که با طرح دعوی در دادگستری برازجان و تائید نظر کارشناسان مبنی بر مخرب بودن فعالیت آنها همراه بوده نیز راه به جایی نبرده است . به گفته نخلداران، حدود 35 هزار اصله نخل در این منطقه وجود دارد که فعالیت نامناسب سنگ‌شکن‌ها باعث فروریختن غبار روی نخل‌ها و از بین رفتن محصول و همچنین خود نخل‌ها می‌شود.

به گفته آنها، با این‌که در مجوز صادره برای این واحدهای صنعتی، الزامات زیست‌محیطی و رعایت برخی اصول فعالیت بروشنی قید شده، اما از سوی صاحبان این واحدها رعایت نمی‌شود. درهمین حال پراکنده‌کاری و هماهنگ نبودن دستگاه‌های مختلف استان بوشهر با این واحدها، جلوی برخورد قاطع با آنان را گرفته است که باید برای این وضعیت فکری کرد وگرنه معیشت مردم و محیط‌زیست از این محل دچار چالش جدی خواهد شد.

از بین رفتن محصول باغداران

یکی از باغداران دهقایدی دراین باره می‌گوید: به‌رغم این‌که برابر مفاد مندرج در مجوز صادره، مالکان این سنگ‌شکن‌ها نسبت به مواردی همچون رعایت حریم رودخانه و نخلستان‌ها و نیز عمق یک متر در برداشت مصالح و تغییر پی‌درپی مسیر آب رودخانه متعهد شده‌اند، آنان نسبت به این موارد بی‌توجهند و همین امر باعث شده است تا محصولات نخلستان‌های مجاور در سایه حجم عظیمی از گرد و غبار ناشی از فعالیت دستگاه‌های سنگ‌شکن نابود شوند.

عبدالهب باصولی با بیان این‌که حیات حدود 35 هزار اصله نخل در تهدید فعالیت‌های غیرمجاز این سنگ‌شکن‌ها که تنها 350 متر با آن فاصله دارند، در معرض خطر جدی قرار دارد و در صورت ادامه این روند بخش عمده‌ای از باغداران تنها راه کسب روزی و تامین معیشت خانواده‌شان را از دست می‌دهند، به جام‌جم می‌گوید: درحالی که مطابق مجوزی که به صاحبان سنگ‌شکن‌ها داده شده است و آنها ملزم به رعایت آن هستند، متاسفانه می‌بینیم که در اعماق بیشتر از یک متر که گاهی به دو تا سه متر هم می‌رسد، درحال گودبرداری هستند و به دلیل نبود نظارت مستمر، دستگاه‌های مسئول با جسارت هرچه بیشتر به فعالیت مخرب خود ادامه می‌دهند، به طوری که در این اوضاع خشکسالی، بی‌آبی و تغییر مداوم مسیر آب رودخانه دالکی از بستر اصلی خود از یک‌سو و گودبرداری بیش از حد مجاز در بالادست و پایین‌دست نقطه پمپاژخانه آب نخیلات دهقاید، عرصه را بر باغداران تنگ کرده است . وی اضافه می‌کند: مطابق نظر کارشناسان، میزان برداشت مصالح رودخانه‌ای با آورد رودخانه به دلیل خشکسالی‌های اخیر متناسب نبوده و رعایت نشدن موارد یادشده توسط سنگ‌شکن‌ها باعث خسارت جدی به باغداران شده است.

محمد صانعی، یکی دیگر از نخلداران بوشهری نیز دراین باره اضافه می‌کند: گزارش حفاظت محیط‌زیست شهرستان دشتستان موید این است که گرد و خاک شرکت‌های سنگ‌شکن روی نخیلات و محصولات آنها می‌نشیند و باعث ضرر و زیان کشاورزان و نخلداران می‌شود .

پیگیری جدی می‌کنیم

درهمین حال مدیر دفتر حفاظت و مهندسی رودخانه و سواحل سازمان آب منطقه‌ای استان بوشهر به جام‌جم می‌گوید: به دلیل بروز خشکسالی در سالیان اخیر و کاهش شدید بارش در استان بوشهر در سال86 کتبا به مراجع ذی‌صلاح اعلام کردیم که واگذاری هرگونه معادن جدید در رودخانه شاهپور و دالکی ممنوع است و افزون بر این محدودیت، تمهیدات لازم برای ساماندهی فعالیت شرکت‌های سنگ‌شکن واقع شده در این رودخانه‌ها اتخاذ شد و به فوریت هم به حال اجرا درآمد.

بهمن گشتاسب با اشاره به بازرسی و نظارت‌های مستمر بر روند فعالیت این سنگ‌شکن‌ها در ادوار مختلف می‌افزاید: هرگونه تخلفی را که از سوی این شرکت‌ها صورت بگیرد، به صورت جدی پیگیری و برخورد کرده و می‌کنیم.

اختیار تعطیل کردن نداریم

مدیر دفتر حفاظت و مهندسی رودخانه و سواحل سازمان آب منطقه‌ای استان بوشهر تصریح می‌کند: هرگونه ممانعت از ادامه کار این‌گونه معادن، خارج از حیطه اختیارات سازمان آب منطقه‌ای بوشهر بوده و پس از تائید مراجع چندگانه بخصوص سازمان صنعت، معدن و تجارت استان و احراز شرایط حاکم می‌بایست به جمع‌بندی برسند و حکم به تعطیلی این سنگ‌شکن‌ها بدهند. البته به لحاظ وظایفی که قانونگذار به‌عهده این سازمان گذاشته قبلا هم به سازمان صنعت و معدن استان اعلام شده است؛ چون منابع رودخانه‌ای پایدار نیستند، پیشنهاد می‌شود با انجام مطالعات لازم و ظرفیت‌یابی نسبت به جایگزینی معادن رودخانه‌ای با معادن کوهی به رفع مشکلات زیست‌محیطی و برطرف شدن دغدغه باغداران و کشاورزان منطقه توجه جدی شود.

علیرضا برازجانی

جام‌جم بوشهر