علیدادی: «رادیو نما» چشم انداز رادیوهای رسانه ملی

به گزارش جام جم آنلاین بسیاری از افراد حق دارند اطلاع زیادی درباره این اصطلاح نو نداشته باشند چرا که تولید محتوای مکتوب در کتاب ها و فضای مجازی با این عنوان یعنی «رادیو نما» بسیار کم و اطلاعات در مورد آن بسیار محدود است.
همچنین در این مدت اخباری از برخی مسئولین رسانه ملی شنیده می شد که قرار است رادیوهای مراکز استان ها تصویری شوند. بنابراین آشنایی و کسب اطلاعات بیشتر در مورد«رادیو نما» یا « رادیو تصویری» بهانه ای شد تا خبرنگار جام جم آنلاین گفتگویی با دکتر رضا علیدادی، معاون توسعه و فناوری رسانه ملی با این موضوع خاص به ترتیب ذیل انجام دهد.

آقای علیدادی اصطلاحی شنیده می شود تحت عنوان«رادیو نما»، این «رادیو نما» چیست؟

در پاسخ سوال شما ابتدا مقدمه ای را باید بیان کنم. رادیو یکی از رسانه های مفید و اثرگذار در جهان کنونی است. این وسیله دارای این ویژگی است که به دلیل ارتباط از طریق قوه شنوایی، خللی در کارکرد فرد ایجاد نمی کند. امّا برای مخاطبی که وقت آزاد بیشتری دارد و می خواهد از سایر قوه های خود همانند بینایی استفاده کند، این امر مهیّا نیست. لذا کوچ مخاطب از این رسانه به رسانه های دیداری و یا تعاملی فراهم می شود.

یعنی جذابیت رسانه های تصویری و تعاملی می تواند رادیو را به چالش بکشاند؟

حتماً همینطور است. لذا دو دیدگاه مطرح است.اولین ایده این است که رادیو آن گونه که باید دیده نمی شود. ایده دوم این است که این رسانه بهتر است تعاملی هم باشد. اما آیا یک دستگاه رادیو به خودی خود این امکانات را می تواند در خود جای دهد؟

در حالت آنالوگ مطمئن هستم ممکن نیست اما مگر رادیوهای ما دیجیتالی نشده اند؟

درست است. درحال حاضر این امکان در رادیوهای آنالوگ مهیا نیست ولی در فضای انتشار دیجیتال و فضای مجازی این امر قابل انجام است. بنابراین با بهره برداری از خدمات ارزش افزودهِ پروژهِ تلویزیون دیجیتال، می توان گستره پوششی رادیو را به گستره تلویزیون پیوند داد. به عبارت بهتر افزودن تصاویر به رادیو با هدف ایجاد تمرکز در مخاطب و اضافه نمودن اطلاعات دریافتی بیشتر، خود عاملی برای دیده شدن رادیو است. این امکان محدودیت های شبکه های ویدیوئی را نداشته بلکه سادگی آن، جذابیت بیشتری برای مخاطب در پی دارد.

این مرحله همان «رادیو نما» معنی نمی دهد؟

بله این همان رادیو نما است. به بیان دیگر رادیو نما، نه رادیو و نه تلویزیون، بلکه رسانه ای است که می تواند با استفاده از جذابیت های هر دو، مخاطبان جدیدی را جذب کند و رسانه ای برای زنده کردن هنرهای در حال افول باشد.

ویژگی بصری این رادیو چه می تواند باشد؟

هنر عکاسی، نقاشی، خط و گرافیک در این رسانه مجدداً مسیر شکوه و تعالی را طی می کند. سادگی ابزار و امکانات تهیه محتوا برای این رسانه قابل قیاس با سایر رسانه ها نیست. لذا مخاطب خود را به تعامل و حرکت به سوی خود فرا می خواند. البته ناگفته پیداست که این امر باید توسط شبکه رادیویی مهیّا شود ولی زمینه ذاتی آن در درون این رسانه نهفته است و می تواند منشاء اثرات فراوانی باشد.
ویژگی دیگری هم دارد. رادیو نما در صفحات تصویری خود می تواند هم نمایانگر هنرهای مبتکرانه افراد باشد و هم می تواند کمک شایانی در ارائه اطلاعات محتوایی برنامه به مخاطب بنماید. از سوی دیگر همزمان نمودن محتوای قابل نمایش با برنامه رادیویی قادر است معضل عدم تمرکز مخاطب را که یکی از نقطه ضعف های رادیو تلقی می شود، مرتفع نماید. تکیه بر داده های اصلی محتوا و صفحه نویسی و انعکاس آن در شبکه می تواند مخاطب را هرچه بیشتر با محتوای برنامه پیوند بزند و بهره برداری بیشتری از آن بنماید.

پس با این تعریف، رادیو از خطر بن بست رها می شود؟

همین طور است. پیشرفت های رخ داده در فضای مجازی کنونی نه تنها فضا را برای رادیو نما تنگ نمی کند، بلکه نوآوری های مورد بهره برداری در این رسانه می تواند توسعه فضا را برای مخاطب جدید در پی داشته باشد و استفاده ترکیبی از آنها قابلیت های تعاملی، کاربر محور و کاملی را به این رسانه اعطاء کند. تولید محتوا برای این رسانه در عین سختی بسیار آسان است. درک صحیح از قابلیت های بصری و شنوایی این رسانه می تواند چنان قدرتی را به رادیو بدهد که اصطلاحاً رادیو را دیدنی کند.

قرار بود رادیوهای رسانه ملی بخصوص در مراکز استان ها تصویری و یا به قولی رادیو نما شوند، در این مورد چه اقداماتی شده است؟

برای اجرایی شدن این پروژه، افتتاح رسمی چهار رادیوی ملی شبکه قرآن، ایران، جوان و آوا توسط دکتر علی عسکری، رییس سازمان صداوسیما اقدام ارزشمندی جهت توسعه کاربری رادیو نما در سپهر رسانه ای کشور بود و هست. این راه اندازی ها و تصویری شدن رادیوها به کوشش معاونت توسعه و فناوری رسانه ملی، هم کاربری رادیوها را افزایش می دهد و هم امکان بهره برداری از محتواهای آنها در فضای مجازی بیشتر می شود.
در حال حاضر رادیوی برخی از مراکز استان ها تجهیز شده اند و رادیوی تصویری آنها فعال است و یا مسیر رادیونما شدن را طی می کنند و به مرور تمام رادیوهای استانی به این حلقه دیجیتالی می پیوندند.

گفتگو از محمد زندکریمخانی - جام جم آنلاین