در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در این میان شاید یکی از مهمترین پرسشها آن است که چرا برخی نوزادان با اختلالات شنوایی به دنیا میآیند؟
دکتر محسن احدی، متخصص شنوایی و تعادل در پاسخ به جامجم میگوید: کمشنوایی یا ناشنوایی مادرزادی یکی از شایعترین نقایص بدو تولد است که در حدود سه تا پنج نوزاد در هر هزار تولد زنده را مبتلا میکند. نقایص ژنتیک، سهم مهمی در ابتلا به ناشنوایی مادرزادی دارند و به نظر میرسد مسئول تقریبا 60 درصد ناشنواییهای دوران نوزادی باشند. البته باید توجه داشت جهشهای ژنتیک فقط در دوران نوزادی یا کودکی مسئول بروز کمشنوایی نیست، بلکه در تمامی سنین از جمله سالمندی میتواند موجب ابتلای فرد به کمشنوایی شود .
استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران میافزاید: البته جهشهای ژنتیک تنها علت ایجاد ناشنوایی در نوزادان نیست و باید علل دیگر نظیر مشکلات پزشکی مادر و جنین، عوامل محیطی، آسیبهای فیزیکی و داروها را نیز مورد توجه قرار داد.
علائم کمشنوایی در نوزادان
علائم کمشنوایی در نوزادان و کودکان بسته به درجه آسیب، متفاوت است؛ اما اغلب به صورت عدم پاسخدهی به صدا یا بیتوجهی ظهور میکند.
به گفته دکتر احدی، نقص توانایی ابتدایی نوزاد در دریافت صداهای گفتاری منجر به عدم رشد خودبه خود گفتار و زبان در وی خواهد شد. در کمشنواییهای عمیق دوطرفه، امکان شنیدن هیچ صدایی وجود نخواهد داشت و یادگیری کودک بشدت تحت تاثیر قرار میگیرد. مشکل در شنیدن موجب عدم رشد مهارتهای زبانی میشود و کودک قادر به صداسازی و تکلم نخواهد بود.
این متخصص تاکید میکند: در صورت عدم درمان، کمشنوایی نوزادی معمولا موجب عوارض ماندگاری چون ضعف مهارتهای گوش دادن و صحبت کردن، مشکلات یادگیری و سوادآموزی، ضعف عملکرد تحصیلی و از دست دادن فرصتهای شغلی میشود.
عفونتهای دوران بارداری و ناشنوایی نوزاد
ابتلای مادر به برخی عفونتهای دوران بارداری نظیر توکسوپلاسموز، سرخک، ویروس سیتومگال و... از جمله علل مهم ابتلا به ناشنوایی در بدو تولد هستند.
به گفته این متخصص شنوایی در حدود 20 تا 30 درصد کمشنواییهای کودکی ناشی از عفونت سایتومگالوویروس (CMV) است که از طریق مادر به جنین منتقل میشود. 90 درصد نوزادان مبتلا به عفونت CMV هیچ نشانهای در بدو تولد ندارند. در واقع، تلفیق غربالگری عفونتCMV با غربالگری کمشنوایی در نوزادان موجب بهبود توانایی شناسایی و پیشبینی کمشنوایی در کودکان میشود.
دکتر مهدی خواجوی، جراح گوش، حلق و بینی نیز در گفتوگو با جامجم در این باره میافزاید: در مواردی نیز بروز ناهنجاریهای شنوایی در نوزاد ناشی از داروهای مصرف شده توسط مادر در دوران بارداری، زایمان طولانی، هایپوکسی (کمبود اکسیژن ) نوزاد و ابتلا به بیماریهای پس از تولد از جمله زردی و یرقان درمان نشده، ابتلا به عفونتها در نوزاد و عوارض مصرف برخی داروها در وی است.
تشخیص زودهنگام آسیبهای شنوایی
با بررسی سوابق خانوادگی، معاینات بالینی و انجام آزمایشات شنوایی توسط متخصص شنوایی میتوان وجود کمشنوایی را در نوزاد اثبات کرد. خوشبختانه پیشرفت فناوری این امکان را فراهم کرده است که در کوتاهترین زمان ممکن (حداکثر تا یک ماهگی) وجود کمشنوایی در نوزاد مورد بررسی دقیق قرار بگیرد و اقدامات درمانی بموقع به منظور پیشگیری از بروز عوارض نامطلوب کمشنوایی انجام شود.
به گفته دکتر خواجوی، یکی از مهمترین اقدامات برای پیشگیری از بروز اختلالات شنوایی در نوزادان، جلوگیری از ازدواجهای فامیلی و واکسیناسیون مادران است. ولی درمان به موقع و قطعی زردیهای شدید و عفونتهای اکتسابی در نوزادان یکی دیگر از مهمترین اقدامات در پیشگیری از اختلالات ناشنوایی محسوب میشود.
درمان کمشنوایی مادرزادی
خوشبختانه تشخیص کمشنوایی در بدو تولد و مداخلات درمانی و توانبخشی بموقع میتواند تا حدود زیادی از بروز ناشنوایی در کودک جلوگیری کند.
دکتر احدی با بیان این مطلب تاکید میکند: هر چند نا آگاهی والدین در مورد شیوع کمشنوایی در نوزادان و انجام ندادن ارزیابیهای شنوایی در بدو تولد، موجب شناسایی دیر هنگام کمشنوایی و از دست رفتن فرصتهای طلایی میشود. مداخله درمانی بموقع و دسترسی بهتر به آموزش و برقراری ارتباط میتواند موجب توانمندسازی کودک کم شنوا و مشارکت فعال وی به اندازه دیگران در جامعه شود.
از تجویز سمعک تا کاشت حلزون شنوایی
در کمشنواییهای حسی - عصبی مادرزادی، تجویز دوگوشی سمعک گام اول است. این کودکان بدون سمعک هیچ صدایی نمیشنوند و یادگیری گفتار و زبان فقط به واسطه آموزشهای فشرده و خاص ممکن است. در صورت عدماستفاده مناسب از سمعک، انجام جراحی کاشت حلزون مدنظر قرار خواهد گرفت.
این متخصص شنوایی با اشاره به مطالب فوق و تاکید بر این که اقدامات درمانی و توانبخشی برای کودکان کم شنوا، باید پیش از شش ماهگی آغاز شود، میافزاید: کاشت حلزون تنها شکل از مداخلات پزشکی است که میتواند به واسطه تحریک الکتریکی عصب شنوایی مقداری از شنوایی را به فرد ناشنوای مطلق بازگرداند. امروزه بیش از 350هزار نفر در سراسر دنیا از کاشت حلزون به عنوان ابزاری مفید برای بازگردانی عملکرد شنوایی استفاده میکنند. به نظر میرسد در آینده شاهد پروتزهای بهتر و کوچکتری باشیم. پیشرفت سریع در فناوری موجب تغییرات زیادی در نسل بعدی کاشت حلزون شده و عملکرد کلی و فیزیکی آن را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
به گفته دکتر خواجوی، کاشت حلزون شنوایی در مواردی که سمعک مناسب نتواند کمکی به کودک کند درمان انتخابی محسوب میشود که کودک با استفاده از این روش قادر به تکلم خواهد بود. هر چند کیفیت شنوایی کمتر از شنوایی طبیعی خواهد بود.
بارداری ایمن از خطر بروز اختلالات شنوایی نوزاد
اجرای برنامههای مراقبتی سلامت مادر و کودک و انجام مشاورههای ژنتیک پیش از بارداری میتواند نقش مهمی در کاهش آمار ابتلا به ناشنوایی ایفا کند.
تربیت مراقبان سلامت گوش و شنوایی به پیشگیری از بروز ناهنجاریهای ماندگار کمک میکند.
توانمندسازی و نظارت بر استفاده از داروهای دارای عوارض گوشی، کاهش اصوات محیطی، اجرای برنامههای غربالگری شنوایی نوزادان و افزایش آگاهی برای ارتقای مراقبت شنوایی از جمله موارد توصیه شده در این زمینه هستند.
پونه شیرازی
دانش و سلامت
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
رییس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین:
گفتوگوی «جامجم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توتهای سفید»
یک نماینده مجلس:
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جامجم»: