مهمانخانه‌ای در میان جنگل

به گزارش جام جم آنلاین و به نقل از مهر، کلبه‌های چوبی نو و زیبایی که بوی شامه نواز چوب‌های آن هنوز با عطر اودکلن‌ها و بخار غذاها از میان نرفته است، دیوارهایی بارنگ زرد روشن چوب نراد که بارنگ جلا، براق‌شده‌اند و فضای کوچک اما دل‌نشین کلبه‌ها را بزرگ‌تر نشان می‌دهند، قاب پنجره که منظره جنگلی دل‌انگیز و آرامش‌بخش را نشان می‌دهد، خنکای نسیم شهریورماه و ریزش برگ‌های سبز که بیانگر خزان زودهنگام منطقه کوهستانی-جنگلی سوادکوه است.

برای آن‌ها که روزگارشان توأم با غوغای ماشین‌هاست و در حصار دیوارهای فلزی و سنگی کلان‌شهرها زندگی می‌کنند، اقامتی کوتاه‌مدت در این محیط، غنیمتی است؛ بهشتی کوچک که بیانگر آرامش روزهای خوب است، اما برای آن‌ها که در این طبیعت زیبا متولدشده‌اند، رفع نیازهای دیگری همگام با استفاده از این زیبایی‌های طبیعی مورد انتظار است؛ اهالی بومی منطقه که امیدوارند، چرخ زندگی‌شان با حضور گردشگران بهتر بچرخد و معیشتشان رونقی یابد و روزهای خوب بیاید و در کنار همهٔ این‌ها با نگاهی فراتر به نسل‌های آینده که آن‌ها هم حق داشتن روزهای خوب رادارند.

سعید شیرکوند، معاون برنامه‌ریزی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور یکی از مشکلات جدی کشور را عدم بهره‌برداری بهینه از بسیاری از امکانات خدادادی مانند جنگل، دریا و کویر برشمرد و افزود: در استان‌های شمالی کشور، نحوه استفاده از جنگل سامان‌دهی نشده بود و هر گروهی به شیوه‌ای از آن استفاده می‌کند و حاصل این استفاده هم تخریب منابع طبیعی و محیط‌زیست بوده است.

وی در ادامه افزود: تلاش سازمان میراث فرهنگی و بقیه دستگاه‌ها این است که بتوانیم نحوه استفاده از جنگل را ساماندهی کنیم و به همین دلیل چند نقطه به‌عنوان منطقه نمونه گردشگری شناسایی‌شده است که یکی از آن‌ها پارک جوارم سوادکوه است و تلاش داریم با همکاری بخش خصوصی شرایطی را ایجاد کنیم تا بتوانیم اقامتگاه‌هایی سازگار با اقلیم منطقه داشته باشیم، تا هم از جنگل استفاده شود و هم به بهترین نحو بتوانیم جنگل را حفظ کنیم.

رضا دانش‌زاده، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان سوادکوه نیز بابیان اینکه تمام اقدامات انجام‌شده در پارک جوارم بر مبنای کتابچه طرح است، افزود: این کتابچه با همکاری اداره منابع طبیعی و سازمان گردشگری تدوین‌شده و در آن احداث و ایجاد هر نوع تأسیساتی جانمایی شده است.

به بیان وی، طرح پارک جوارم شامل ۱۹۸ متل جنگلی و کلبه اقامتی چوبی است که تاکنون بیست درصد آن توسط سرمایه‌گذار بخش خصوصی به انجام رسیده و امیدواریم تا عید سال ۹۶ کل طرح به اتمام برسد.

وی خاطرنشان کرد: یکی از معضلات شهرستان، مشکل اقامت شبانه مسافران بوده است که با افتتاح این مجموعه امیدواریم بتوانیم بخشی از مسافرین را ساماندهی کنیم.

محمود اعتصامی، شهردار زیرآب، در رابطه با منطقه گردشگری پارک جوارم گفت: پایه‌گذار این پارک در سال ۱۳۷۳ شهرداری بوده است و در آن سال مبلغی را برای تهیه نقشه و دیگر کارهای اجرایی هزینه کرده است، اما متأسفانه به دلایل نامعلوم از حوزه اختیارات شهرداری بیرون رفته است، اما هنوز در بخش زیرآب قرار دارد و امیدواریم، منبع درآمدی برای شهرستان باشد.

وی بابیان اینکه یک منبع درآمدی مهم و راه برون‌رفت از مشکلات شهرستان و شهر زیرآب، بحث گردشگری است، اذعان کرد: پارک جوارم در حال حاضر در محدوده قانونی شهر قرار ندارد، و اگر در آینده نزدیک به محدود قانونی شهر الحاق شود، منابع درآمدی بسیار خوبی را برای شهرداری و به‌تبع آن موجب افزایش خدمات‌دهی برای شهر خواهد شد.

وی در ادامه افزود: درمجموع اگر توسعه آن ادامه یابد، برای اقامت شبانه نیاز به امکاناتی خواهند داشت و این امر موجب تحول در بازار خواهد شد و تأکید مسئولین دولت فعلی و همچنین، فرماندار شهرستان نیز بر این است تا تمام نیازهای پروژه‌هایی که در شهرستان انجام می‌شود از خود شهرستان تأمین شود و این مورد، یکی از بندهایی است که برای سرمایه‌گذاران قید خواهد شد.

سیاست دولت بر این است که از ظرفیت بخش خصوصی به‌ویژه در بحث گردشگری استفاده کنند

عبدالجواد توحیدی، فرماندار شهرستان سوادکوه نیز بابیان اینکه هدایت سرمایه‌گذار خصوصی بر عهده ما است، اذعان کرد: سیاست دولت بر این است که از ظرفیت بخش خصوصی به‌ویژه در بحث گردشگری استفاده کنند.

وی در ادامه افزود: ما یک تردد چندمیلیونی را در محور سوادکوه داریم و طرح‌هایی همچون پارک جوارم می‌تواند، ماندگاری مسافر را زیاد کند و این امر می‌تواند در ایجاد اشتغال جدید تأثیرگذار باشد و همچنین، موجب افزایش خرید و رونق بازار خواهد شد و به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در واحدهای تولیدی، محصولات محلی، دامی و کشاورزی ما تأثیر خواهد گذاشت.

وی خاطرنشان کرد: ما در سند توسعه شهرستان، نقش گردشگری را در نظر گرفته‌ایم و در کمیته برنامه‌ریزی نیز از آن حمایت خواهیم کرد و یکی از راهکارهای توسعه گردشگری شهرستان به باور رساندن مردم شهرستان بر این است که این منطقه می‌تواند ظرفیت گردشگری باشد.

مهدی رمضان‌زاده، عضو هیئت‌علمی مدیریت جهانگردی دانشگاه مازندران، بابیان اینکه یکی از ابعاد توسعه پایدار، اشتغال بومی است، افزود: هنگامی‌که یک فضای طبیعی در اختیار سرمایه‌گذار غیربومی قرار می‌گیرد، باید توجه گردد که گردش مالی و اشتغال برای افراد بومی نیز در نظر گرفته شود.

وی در ادامه افزود: هر سرمایه‌گذار باید تابع راهنمای عملی باشد که مسئولین استان در سیاست‌گذاری گردشگری برای آینده گردشگری استان در نظر گرفته‌اند و در راستای همین سیاست‌گذاری، نقش جامعه محلی هم مشخص خواهد شد و این سیاست‌ها بر مبنای طرح جامع تدوین می‌شود که در حال حاضر استان مازندران فاقد آن است.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: طرح جامع گردشگری مبتنی بر مبنای تئوریک است و سیاست‌های کلی را درزمینهٔ گردشگری و نقش جامعه محلی مشخص می‌کند، به شناسایی اولویت‌های گردشگری هر منطقه می‌پردازد؛ اینکه چه نوع گردشگری، در کدام منطقه قرار است رواج یابد و دولت حامی آن است، آن‌وقت هر سرمایه‌گذاری که وارد استان شود، خود را با آن قوانین منطبق خواهد نمود.

وی تاکید کرد: متأسفانه تا زمانی که طرح جامع نداشته باشیم، با تغییر مدیران و مسئولین، سیاست‌ها نیز تغییر خواهد کرد و نتیجه آن این خواهد بود که به‌صورت جزیره‌ای در هر دوره یک الگو را در نظر بگیریم و به آزمون‌وخطا بپردازیم.

گردشگری مبتنی بر طبیعت بر اکوتوریسم ترجیح داده نمی شود

وی بابیان اینکه، گردشگری مبتنی بر طبیعت در هیچ جای دنیا بر اکوتوریسم ترجیح داده نشده است، افزود: در گردشگری مبتنی بر طبیعت، طبیعت به‌صورت بهره‌کشی در اختیار جامعه قرار می‌گیرد و این جامعه ممکن است غیربومی و تنها دغدغه مالی داشته باشد؛ اما اکوتوریسم در ذات خود جنبه‌های مثبت دارد و باید مبانی آن مانند آموزش، آگاهی، حفظ محیط، احترام به فرهنگ بومی، و اقتصاد بومی را رواج دهیم و در سه‌گانه دولت، گردشگر و جامعه بومی، بیش‌ترین نفع عاید جامعه بومی می‌شود.

زندگی در جوامع پیچیده امروزی و رسیدن به توسعه پایدار، نیازمند همدلی و گفتگوی دموکراتیک میان اقشار مختلف برای کسب یک نگاه جامع و ارائه بهترین راهکار در هر زمینه است و در بحث توریسم، مردم بومی، گردشگران، مسئولین منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای، سرمایه‌گذاران و دانشگاهیان هرکدام از زاویه‌ای به موضوع می‌نگرند که شایان توجه جدی است.

در این میان، هویداست که هم گردشگران حق استفاده از این نعمات الهی رادارند، هم اهالی این مناطق حق انتفاع مالی و غیرمالی و هم‌نسل‌های آینده این دو قشر محق هستند، امری چند سویه که نیازمند توجه توأمان است و هر گامی باید با سنجش تمام جوانب برداشته شود.

مهم‌ترین عاملی که می‌تواند به همه این موارد توجه کند، انجام برنامه‌ریزی و تدوین طرح‌هایی است سازگار با محیط‌هایی که از آن بهره‌برداری می‌شود و معین نمودن نقش همهٔ گروه‌های ذی‌نفع تا تداخل و اجحافی در حقوق آن‌ها صورت نگیرد.