کوچولوها، راز ماندگاری «سلام کوچولو»

برنامه‌های زیادی این شانس را ندارند که عمرشان به چند دهه برسد؛ برنامه‌ای مانند قصه ظهر جمعه از مولفه‌های لذت شنیدن قصه، ماهیت خیال‌انگیز رادیو ـ که با قصه‌پردازی در تناسب است ـ و البته حضور قصه‌گوهای ادبیات‌شناس ازجمله فضل‌الله مهتدی معروف به صبحی، ایرج گلسرخی، حمید عاملی، مصطفی موسوی گرمارودی و محمدرضا سرشار (رضا رهگذار) بهره برده و سال‌ها سر پا مانده است و برنامه سلام کوچولو ضمن داشتن ویژگی‌های متعدد برای موفقیت، این شانس را داشته که از حضور کودکان و خردسالان بهره بگیرد و به این ترتیب عمری دراز برای طراوت و تازگی‌اش رقم بزند.

بچه‌ها در رادیو

برنامه سلام کوچولو سال 1351 خورشیدی کارش را آغاز کرد. ساختار و قالب آن از همان ابتدا همین بوده که امروز هست با این تفاوت که آدم‌بزرگ‌ها به جای بچه‌ها در برنامه حضور داشتند و کودکانه حرف می‌زدند و آواز می‌خواندند. حوالی سال 1352 عذرا وکیلی اجرای این برنامه را به عهده گرفت و در اولین گام برآن شد که از حضور خردسالان و کودکان به جای آدم‌بزرگ‌ها بهره بگیرد.

به این ترتیب از همان سال‌های شکل‌گیری این برنامه، تعداد زیادی از خردسالان و کودکان در شکل‌گیری این برنامه سهم داشته‌اند که از آن جمله می‌توان به ژاله صادقیان و مژگان عظیمی اشاره کرد که اولی مجری سرشناس این روزهای تلویزیون است و عظیمی به یکی از دوبلورهای توانمند کشورمان بدل شده که دوبله شخصیت‌های متعددی ازجمله هایدی را به عهده داشته است.

برنامه سلام کوچولو از همکاری خردسالان بین سه تا شش سال بهره می‌گیرد و وقتی بچه‌ها بزرگ می‌شوند جای خود را به خردسالان دیگری می‌دهند که از ویژگی‌های لازم برای حضور در یک برنامه رادیویی و اجرای سرودها و نمایش‌ها برخوردار باشند.

طبیعی است طی چهار دهه که از پخش برنامه سلام کوچولو می‌گذرد خردسالان بسیاری به این برنامه آمده‌اند و همراه با آنها، تازگی و طراوت نیز به این برنامه راه پیدا کرده است.

جریان تغییر در یک برنامه ثابت

سلام کوچولو یک مجری و تهیه‌کننده داشته است؛ عذرا وکیلی در تمام این سال‌ها با بچه‌ها حرف زده، چیزهایی به آنها آموخته و برایشان قصه گفته است. طبیعی است اجرای یک برنامه طی چهار دهه می‌تواند توانمندترین مجریان تلویزیونی را به دام تکرار بیندازد، اما این اتفاق به دو دلیل برای سلام کوچولو رخ نداده است؛ دلیل اول به مخاطبان دوره‌ای این برنامه برمی‌گردد و دلیل دوم به همراهی خردسالان نسل‌های مختلف مربوط است.

هر مخاطبی در نهایت پنج سال می‌تواند شنونده این برنامه باشد، بعد از آن هر خردسالی در جریان رشد به کودک و بعد نوجوان بدل می‌شود و جای خودش را به خردسالان نسل‌ بعد می‌دهد. همین است که هرگز صدای خستگی و ملالت از شنوندگان این برنامه بلند نمی‌شود و حتی والدین هم با رغبت این برنامه را می‌شنوند چرا که سلام کوچولو در زمره خاطرات خوب دوران بچگی‌ آنها قرار گرفته است.

در کنار همه اینها، حضور نسل‌های مختلف در این برنامه سبب می‌شود هر نسل عادات و آداب، نیازها، خواسته‌ها و دنیای خودش را به سلام کوچولو بیاورد و این برنامه ثابت را به تحرک و تغییر وادار کند.

آذر مهاجر‌

رادیو و تلویزیون