شهریور امسال قریب به 64 هزار و 100 زائر ایرانی بهصورت کاروان راهی سرزمین وحی میشوند، اما آنچه مسئولان را نگران کرده، حضور یک مهمان ناخوانده در این مراسم است. ویروس مرس که طبق آمار وزارت بهداشت عربستان، تنها در هفته گذشته 34 نفر از شهروندان این کشور را آلوده کرده است. گرچه علائم این بیماری هنوز ناشناخته است، اما از علائم اصلی آن میتوان به تب، سرفه، تنگی نفس و مشکلات حاد تنفسی اشاره کرد که بیمار ممکن است سرفههای چند روزه ظاهرا بدون دلیل نیز داشته باشد. در موارد حاد مشکلات گوارشی نظیر اسهال، نارسایی حاد تنفسی، اختلالات انعقادی، پریکاردیت و نارسایی کلیه نیز گزارش شده است. متاسفانه 35 درصد مبتلایان به ویروس کرونا جان خود را از دست میدهند.
در یک آمار کلی تاکنون 1175 نفر در عربستان به این ویروس مبتلا شدهاند که 606 نفر از آنان بهبود یافته، 57 نفر همچنان تحت درمان هستند و 9 مورد نیز در خانههای خود به سر میبرند. البته نباید فراموش کرد که وزارت بهداشت عربستان تنها آمارهای تائید شده و رسمی در این باره را منتشر میکند و ممکن است شمار مبتلایان به این نوع ویروس در این کشور بسیار بیشتر، اما نام آنها در مراکز پزشکی عربستان ثبت نشده باشد.
ویروس جدی است
رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در هفته گذشته نسبت به وخامت شیوع ویروس کرونا در عربستان اظهار نگرانی کرد. «محمدمهدی گویا» در نشست خبری خود در جمع خبرنگاران با بیان اینکه شیوع بیماری کرونا در عربستان بویژه در شهر ریاض جدی است، گفته بود: «همه گیری چشمگیری از بیماری کرونا در عربستان شکل گرفته و بویژه شهر ریاض در این کشور با شیوع بالای این بیماری مواجه است. لذا تیمهای پزشکی ایران برای پیشگیری از ورود این بیماری به ایران آماده باش هستند.» او با تاکید بر اینکه این بیماری در بسیاری از شهرهای عربستان ازجمله مدینه، مکه و جده البته با شیوع پایینتر وجود دارد، توضیح داده بود: «موارد اولیه این بیماری در عربستان در سال 2012 میلادی بر اثر تماس با شتر یا مصرف لبنیات شتر، به وجود آمد اما عمده موارد انتقال این بیماری در عربستان در بیمارستان صورت گرفته است.»
رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه تمام افرادی که از ایران به عربستان میروند، آموزشهای لازم را برای پیشگیری از این بیماری را دریافت میکنند، گفته بود: «این افراد بعد از بازگشت به کشور نیز تا دو هفته تحت نظر هستند، یک تیم فوقتخصصی نیز از طرف هیات پزشکی حج ایران به عربستان رفته و عنوان نماینده وزارت بهداشت، وضعیت این بیماری را در بین ایرانیان رصد میکند.» او ضمن یادآوری اینکه سال گذشته در ایران شش مورد ابتلا به ویروس کرونا را در استان کرمان داشتیم، گفته: «چهار مورد آن انتقال بیمارستانی بود و بعد از آن موردی از این بیماری در کشور گزارش نشده است.»
در ادامه عضو کمیته کشوری کرونا ویروس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نیز شیوع ویروس کرونا و عامل بیماری مرس را در عربستان جدی دانسته و گفته بود: «65 هزار زائر ایرانی حج در خطر ابتلا به این بیماری هستند و باید اصول ایمنی را برای پیشگیری از ابتلا و ورود آن به کشور رعایت کنند.» مسعود مردانی توضیح داده بود که تعداد مبتلایان به این بیماری در عربستان مهم نیست، مهم این است که این ویروس اکنون در این کشور وجود دارد و بیماری بومی عربستان شده است و اگر نکات بهداشتی رعایت نشود، زائران ایرانی و هر کشور دیگر ممکن است به این بیماری کشنده مبتلا شوند.
اعزام تیم پزشکی به حج
رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر نیز در گفتوگو با سیب درباره اقدامات بهداشتی و درمانی به منظور پیشگیری از بروز این بیماری در زائران میگوید: از آنجایی که سال گذشته نیز بیماری مرس در عربستان وجود داشت، پزشکان تا حدود زیادی با این بیماری آشنا هستند و در حال حاضر نیز پزشکان و کادر درمانی که به حج اعزام شدهاند، آموزشهای لازم را فرا گرفتهاند و کاملا اطلاعات لازم را در اختیار دارند و این آموزشها را به زائران در کاروانها منتقل میکنند.
سیدعلی مرعشی ادامه میدهد: تیم چهار نفره شامل دو پزشک فوقتخصص عفونی و دو کارشناس مبارزه و پیشگیری از بیماریها از طرف وزارت بهداشت همراه با دیگر گروههای پزشکی در مکه و مدینه کاملا آماده هستند و پایش بیماریها را در محیط انجام میدهند و گزارشها را به وزارت بهداشت منتقل خواهند کرد.
رعایت بهداشت فردی
مرعشی با اشاره به اینکه شیوع بیماری در عربستان طی یک ماه اخیر با افزایش روبهرو بوده است، میگوید: پیش از این در عربستان هر روز یک یا دو مورد از مبتلایان به این بیماری گزارش میشد، ولی در حال حاضر روزی هشت مورد و گاهی اوقات ده مورد نیز گزارش شده است. براساس آخرین آماری که در عربستان وجود دارد، 1172 نفر به این بیماری مبتلا شدهاند که تعداد بیمارانی که در ریاض هستند 65 مورد است. 606 بیمار از کل بیماران، بهبود یافتهاند و در کل 502 نفر فوت کردهاند.
به گفته مرعشی تمام توصیههای بهداشت فردی به زائران ارائه شده است و مهمترین اقدام برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری رعایت بهداشت فردی جمعی است. شستوشوی متناوب دستها، استفاده از ماسک تنفسی در اجتماعات، نبود تماسهای نزدیک زائران با یکدیگر و نوشیدن مایعات فراوان ازجمله مواردی است که به جلوگیری از انتشار بیماری کمک میکند.
جای نگرانی نیست
رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر درباره اینکه آیا در طی ماههای اخیر زائران ایرانی به بیماری مرس مبتلا شدهاند، میگوید: خوشبختانه تاکنون در زائران هیچ موردی از ابتلا به این بیماری گزارش نشده است. تمام زائران در بدو ورود در فرودگاههای کشور توسط تیمهای مستقر وزارت بهداشت کنترل میشوند و جای هیچ گونه نگرانی نیست. او توضیح میدهد: در مجموع 500 نفر کادر درمان در حج امسال به زائران خدمترسانی خواهند کرد و 220 نفر از این تعداد در بیمارستانها مستقرند و 280 نفر هم پزشکانی هستند که به همراه زائران و در هتلهای محل استقرار زائران به صورت شبانهروزی خدمات ارائه میدهند.
مرعشی به تعداد مراکز درمانی در مکه و مدینه اشاره میکند و میگوید: در مکه به تعداد هتلها درمانگاه و یک بیمارستان مرکزی وجود دارد که خدمات تخصصی و فوقتخصصی را ارائه خواهند داد و در مدینه نیز چهار درمانگاه و یک بیمارستان راهاندازی شده که قرار است حداقل دو درمانگاه دیگر به این سیستم اضافه شود.
رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر با بیان اینکه در حج امسال بیش از 20 تن دارو به عربستان ارسال شده و در انبارهای دارویی نگهداری میشود، توضیح میدهد: عمده این داروها براساس بیماریهای شایع ازجمله داروهای قلبی، تنفسی، عضلانی و اسکلتی، گوارشی و دیگر بیماریهای شایع که هر ساله زائران به آن نیاز دارند و خوشبختانه از کیفیت خوبی نیز برخوردارند.
آریا کیانی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد