بانک مرکزی‌ چه می‌کند؟

بانک مرکزی ایران به دنبال تصویب قانون پولی و بانکی کشور در هفتم خرداد 1339، هجدهم مرداد 1339 تأسیس شد.

طبق فصل دوم قانون مذکور، همه امور مربوط به چاپ اسکناس و ضرب سکه و پشتوانه آن به بانک مرکزی محول و همچنین انتشار اسکناس که قبلا به موجب قانون مصوب 30 تیر 1333 با هیأت مشترکی بود، منحصرا به بانک مرکزی ایران واگذار شد.

اصولا به دنبال تفکیک عملیات تجاری از چاپ اسکناس و سیاست‌های پولی و اعتباری، لزوم ایجاد بانک مرکزی ایران با هدف نظارت و هدایت فعالیت‌ بانک‌های کشور، تنظیم اعتبارات حفظ ثبات قیمت‌ها، حفظ ارزش پول، کنترل دقیق امور ارزی و هدایت پس‌اندازهای کشور به سوی سرمایه‌گذاری‌های مولد مطرح شد. به این ترتیب بانک مرکزی ایران 18 مرداد 1339 با سرمایه 6/3 میلیارد ریال و 388 نفر پرسنل تأسیس شد.

برخی وظایف بانک مرکزی حفظ ارزش داخلی و خارجی پول ملی کشور، انتشار اسکناس و ضرب سکه‌های فلزی رایج کشور، تنظیم مقررات مربوط به معاملات ارزی و ریالی، نظارت بر صدور و ورود ارز و پول رایج کشور، تنظیم‌کننده نظام پولی و اعتباری کشور و نظارت بر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری است، اما رسالت اصلی بانک مرکزی مانند دیگر بانک‌های مرکزی دنیا بر آن است که با اجرای سیاست‌های پولی و اعتباری شرایط مساعد را برای پیشرفت اقتصادی کشور فراهم سازد و در اجرای برنامه‌های مختلف پشتیبان دولت باشد.

ارکان بانک مرکزی ایران، مجمع عمومی، شورای پول و اعتبار، هیات عامل، هیات نظارت اندوخته اسکناس و هیات نظارت است.