ستاره‌های در سایه

بی‌تردید در فوتبال، مساله اصلی ساختن تیم منسجم است. مطمئنا نمی‌توان یک تیم پر از بازیکنان فوق ستاره ساخت. حتی در تیم‌های بزرگ فقط سه یا چهار فوق ستاره حضور دارند. این به آن معناست که بیشتر بازیکنان تنها برای نشان دادن توانایی فردی شان فوتبال بازی نمی‌کنند؛ بلکه یک نقش حمایتی در تیم دارند.

برای روشن شدن موضوع، بد نیست این سه بازیکن را در نظر بگیریم؛ مایکل کریک از منچستریونایتد، آرون رمزی از آرسنال و اسکار از چلسی. هرچند هر سه هافبک هستند اما بازیکنانی کاملا متفاوت محسوب می‌شوند؛ کریک یک بازیساز خط دوم است، رمزی یک هافبک پرانرژی که در سراسر میانه زمین حضور دارد و اسکار، بازیسازی باتکنیک. نکته کلیدی درباره هر سه این است که کمتر دنبال جلب توجه هستند و اجازه می‌دهند هم تیمی‌هایشان در زمین بدرخشند.

کریک مثال واضحی از هافبکی است که بدون خودخواهی، انسجام و پوشش لازم را در خط میانی فراهم می‌کند. این مساله باعث شده، هواداران کمتر او را تشویق کنند، اما در این فصل و زیر نظر لوئیس فان خال، به نظر می‌رسد، بیشتر مورد توجه قرار گرفته زیرا هر بار که در تیم بوده، شیاطین سرخ بهتر نتیجه گرفته‌اند.

در یک ترکیب غیرمعمول خط میانی، هوش بازیخوانی کریک و انتقال توپ ساده او، این فرصت را برای آندر هررا فراهم کرده که براحتی در جلو و عقب زمین حرکت کند و مروان فلینی هم بتواند بارها خود را در موقعیت گلزنی قرار بدهد. هررا خیلی زود به بازیکن محبوب هواداران یونایتد تبدیل شد، در حالی که فلینی هم بعد از یک فصل پرانتقاد، این فصل یکی از ستاره‌های شیاطین بود. دلایل زیادی برای این موضوع وجود دارد، اما بی‌تردید نمایش‌های خوب کریک، یکی از دلایل اصلی این اتفاق بود.

در‌باره اسکار هم می‌توان چنین ادعایی را مطرح کرد. بزرگ‌ترین کیفیت او، توانایی در ارسال پاس‌های عمقی یا به ثمر رساندن گل‌های زیبا نیست؛ بلکه مهارت تاکتیکی خارق‌العاده‌اش است. مورینیو فصل گذشته بارها در مصاحبه‌هایش به این موضوع اشاره کرد و به همین دلیل است که اسکار در عین جوانی، به بازیکنی کلیدی در چلسی و تیم ملی برزیل تبدیل شد.

او در اولین فصل حضورش در چلسی، با زدن دو گل به چلسی در چمپیونزلیگ، نام خود را بر سر زبان‌ها انداخت؛ در آن دیدار با خارج کردن آندره آ پیرلو از بازی، نمایش خوبش را تکمیل کرد. نظم بازی او این فرصت را برای بازیکنانی مانند خوان ماتا و ادن هازارد فراهم کرد تا آزادی بیشتری در زمین داشته باشند.

در تیم ملی برزیل، نقش اسکار در جام کنفدراسیون‌های 2013 فوق‌العاده بود. در آن رقابت‌ها او به عنوان بازیکن شماره 10 به زمین رفت، در حالی که دو مهاجم اصلی تیم، نیمار و هالک در دو سمت زمین قرار داشتند. آنها این آزادی را داشتند که به سمت داخل حرکت کنند و این، به آن معنا بود که اسکار برای حفظ توازن تیم، باید در جهت عکس یکی از آن دو، به کناره‌ها می‌رفت و عرض بازی برزیل را حفظ می‌کرد. وقتی توپ از دست می‌رفت، او کارهای دفاعی نیمار و هالک را انجام می‌داد و تلاش می‌کرد بسرعت توپ را پس بگیرد.

اسکولاری در جام جهانی 2014 این تاکتیک را کنار گذاشت و از نیمار در پست (هافبک هجومی) استفاده کرد؛ اسکار این فصل در چلسی هم کمتر مورد استفاده قرار گرفت اما احتمالا فصل آینده بار دیگر به بازیکنی کلیدی برای آبی و اناری‌ها تبدیل خواهد شد، زیرا مورینیو بازیکنانی را که برای تیم فداکاری می‌کنند، دوست دارد.

آرون رمزی هم مورد متفاوت دیگری است، در حالی که کریک جلوی خط دفاعی بازی می‌کند و اسکار پشت محوطه جریمه حریف. رمزی هم موتور محرکه خط میانی آرسنال است و در خط میانی سه نفره، به دو بازیکن دیگر به یک اندازه کمک می‌کند. نمایش‌های رمزی در فصل 14-2013 فوق‌العاده بود؛ او روی گل‌ها بسیار تاثیرگذار بود؛ گل‌هایی که تعدادی از آنها بسیار مهم بود، ضمن این که او در پس گرفتن توپ از حریف هم آمار بسیار خوبی به جا گذاشته بود. این فصل، او بازی‌های زیادی را به دلیل مصدومیت از دست داد و پس از آن بیشتر در سمت راست زمین به کار گرفته می‌شد. این پستی است که او چندان علاقه‌ای به آن ندارد؛ موضوعی که در یک مصاحبه به آن اشاره کرد. هرچند به شکلی حرفه‌ای و بدون آن که جنجال درست کند، با آن کنار آمد.

انرژی او، کندی همیشگی بازی مسوت اوزیل را جبران می‌کند و حضور بموقع در محوطه جریمه، این دلگرمی را به الیویه ژیرو می‌دهد که کسی هست که ضربات برگشتی را بزند و بازگشت‌های بموقع‌اش، به هکتور بلرین اعتماد به نفس لازم را داده است؛ به این دلیل، می‌توان رمزی را یک بازیکن در خدمت تیم تمام عیار دانست. همه اینها نشان می‌دهد که می‌توان به شکل‌های مختلف در خط میانی اثرگذار بود. برای بازی در این پست به کیفیت متفاوتی نیاز است؛ توپ‌گیری، جابه جایی و خلاقیت و این سه بازیکن، با چنین کیفیت‌هایی، ضعف بقیه را جبران می‌کنند. منچستریونایتد بدون کریک، بازیکن دیگری که بتواند براحتی توپ را از بازیکنان حریف بگیرد، ندارد؛ چلسی بدون اسکار در پرسینگ خوب نیست و آرسنال در غیاب رمزی، انرژی لازم را برای پیشروی ندارد.

بسیار جالب توجه خواهد بود که ببینیم هر کدام از آنها اگر به بازیکن محوری تیمشان تبدیل شوند، چه نمایش‌هایی خواهند داشت. مثلا اگر آرسن ونگر به جای اوزیل، رمزی را محور حملات تیمش قرار بدهد، چه خواهد شد. البته مطمئنا خود این بازیکنان به چنین چیزی فکر نمی‌کنند و همین فداکاری است که باعث می‌شود آنها باعث شکوفایی استعداد هم تیمی‌هایشان شوند.

مترجم: بهنام جعفرزاده