لیلا برخورداری: نازنین وسوسه‌ام کرد

او در ادامه در سریال‌های ولایت عشق، همسفر، دوران سرکشی، حس سوم، ساختمان 85 و فصل زرد به ایفای نقش‌های مختلف پرداخت. او این روزها در سریال تلویزیونی «سال‌های ابری» به کارگردانی مهدی کرمپور نقش نازنین را بازی می‌کند، نقشی که چندگانه است و ویژگی‌های خودش را دارد. نازنین میان زندگی سنتی و مدرنیته گرفتار شده است. برخورداری معتقد است نقش نازنین جزو نقش‌هایی است که هر بازیگری را وسوسه می‌کند آن را بازی کند، چون جای کار و دیده شدن دارد. برای هر بازیگری مجموع عواملی اولویت دارد تا نقش را بپذیرد و آنچه برای برخورداری اهمیت دارد این است که قصه و گروهی که کار می‌کند از حرفه‌ای‌ها باشند. با او درباره نقش نازنین به گفت‌وگو نشستیم.

نازنین در سریال تلویزیونی سال‌های ابری جزو شخصیت‌های پیچیده و چند بعدی است و بدون تردید ایفای چنین نقشی کار راحتی نیست. آیا همین چندگانگی شخصیت، شما را برای بازی جذب کرد یا عوامل دیگری هم موثر بود؟

زمانی که بازی در سریال تلویزیونی سال‌های ابری به من پیشنهاد شد، پیشنهادهای دیگری هم داشتم، اما ترجیح دادم در این سریال بازی کنم، چون این سریال فیلمنامه خوبی داشت. به نظرم نازنین جزو نقش‌هایی است که هر بازیگری را وسوسه می‌کند آن را بازی کند، چون جای کار دارد.

جذابیت‌های نقش نازنین هم به این دلیل است که به نظرم او نماد آدم‌های نسل امروز من است، آدم‌هایی که بین سنت و مدرنیته گرفتار هستند؛ آدم‌هایی که نمی‌دانند به گذشته رجعت یا به حال و آینده فکر کنند به همین دلیل با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند. این حال امروز خیلی‌هاست که درگیر چنین فضایی هستند.

معتقدم نازنین ما به‌ازای بیرونی زیاد دارد. کافی است نگاهی به مردم جامعه بیندازیم تا نمونه‌های نازنین را پیدا کنیم. ضمن این‌که نازنین شخصیت خاکستری دارد و مثبت یا منفی صرف نیست. خودش است، مثل همه ما که بی‌دلیل یک روز خوب هستیم و یک روز بد. من هم تلاش کردم نقش نازنین را در اجرا جذاب و واقعی دربیاورم تا برای مخاطبان قابل باور باشد.

وقتی قسمت اول این سریال شروع شد، دوستی به من گفت نازنین منفی است. به او گفتم نباید درباره شخصیت نازنین زود قضاوت کرد، زیرا او اصلا منفی نیست و با پیشرفت قصه متوجه می‌شوید که او شخصیت خاکستری دارد. با گذشت هر قسمت از سریال سال‌های ابری شما خواهید دید که نازنین لایه‌های درونی زیادی دارد و در هر قسمت یکی از این لایه‌ها رو شده و نازنین جدید کشف می‌شود.

زندگی نازنین مملو از اتفاقات مختلف است. او زود ازدواج کرده و بچه‌دار شده و حالا پسرش معتاد و از خانواده دور است. او از دل فرهنگ سنتی آمده است، اما زندگی الان نازنین و فرهاد (فرزاد حسنی) مدرن است. او دلش می‌خواهد آدم دیگری شود، به همین دلیل آشنا شدن با راحله تلنگری به او می‌زند که تا حدودی هم به زندگی گذشته‌اش فکر کند.

دنبال کردن زندگی از هم‌گسیخته نازنین برای مخاطب جذاب است، چون به مرور می‌بیند او دوست دارد آدم دیگری شود و درگیر ماجراهای متعددی می‌شود که زندگی او را طور دیگری رقم می‌زند. در مجموع وقتی نقشی پیشنهاد می‌شود، عواملی برای بازیگر اولویت دارند و برای من پیش از هر چیزی قصه، نقش و پس از آن گروهی که قرار است کار را تولید کند، مهم است و خوشبختانه در سال‌های ابری این موارد وجود داشت.

این درست است که نازنین به خاطر گیرافتادن در فضای بین سنت و مدرنیته شرایط دشواری دارد، اما او خیلی افسرده است، حتی دست به خودکشی می‌زند و این در حالی است که کمتر کسی دست به چنین کاری می‌زند. درآوردن این لحظات برایتان سخت نبود؟

با توجه به اتفاقاتی که در زندگی نازنین رخ می‌دهد، طبیعی است که او دست به خودکشی بزند، چون او خیلی افسرده است. وقتی نازنین با راحله (عاطفه رضوی) ـ که روان‌شناس است ـ آشنا می‌شود، تصمیم می‌گیرد به سمت تغییر حرکت کند، اما در این تغییر فرهاد نسبت به او حالت تدافعی پیدا می‌کند. وقتی راحله به خاطر مشغله کاری جواب تلفن‌اش را نمی‌دهد، خودش را باز هم شکست‌خورده می‌بیند و این‌که برای کسی ارزشی ندارد و در این موقع است که دست به خودکشی می‌زند، ولی همین زمان هم انتظار دارد کسی او را نجات بدهد که این اتفاق هم می‌افتد و راحله به موقع به فرهاد خبر می‌دهد.

ایفای هر نقشی چالش‌های خاص خودش را دارد و خوشحالم که ایفای نقش نازنین به من سپرده شد و من برای بازی جای کار داشتم که شخصیت مستاصل نازنین را نشان بدهم. امیدوارم توانسته باشم این شخصیت را درست ایفا کنم. بینندگان باید قضاوت کنند چقدر کارم را درست انجام داده‌ام.

شخصیت نازنین بالا و پایین زیاد دارد، حتی برخی مواقع این فراز و نشیب‌ها مخاطب را سردرگم می‌کند که نازنین می‌خواهد تغییر کند یا نه؟ همه این موارد در فیلمنامه بود یا هنگام اجرا به آن رسیدید؟

بدون تردید این چندگانگی شخصیت نازنین در فیلمنامه بود، اما در نهایت بازیگر است که نقش را باید خلق کند و آن را گسترش بدهد. هر بازیگری وقتی به کاری دعوت می‌شود، مسلما تجربیاتش را به نقش می‌دهد و من هم از این قاعده مستثنی نیستم و سعی کردم با تجربیات گذشته‌ام سر تصویربرداری سریال سال‌های ابری حاضر شوم، اما تمام تلاشم این بود نقش نازنین را برای خودم کنم.

بنابراین با همکاری کارگردان و نویسنده نقش نازنین را بیشتر تحلیل کردیم تا آن را به بهترین شکل اجرا کنم. خوشبختانه نویسنده هم سر کار حاضر بود و هر جا که لازم بود با او مشورت می‌کردم. ضمن این‌که دورخوانی هم کمک زیادی کرد تا نقش هر جا به اصلاح نیاز دارد، انجام بدهیم. دست نازنین به یکباره برای مخاطب باز نمی‌شود و ما به مرور او را به مخاطب معرفی می‌کنیم.

نازنین به دنبال قدرت و پول است، حتی دزدی‌های کوچکی هم از همسرش می‌کند، اما وقتی به یاد گذشته می‌افتد دیگر دلش نمی‌خواهد به قدرت فکر کند. چطور به این تضادها رسیدید؟

این تضادها و چالش‌ها در فیلمنامه نوشته شده بود و کارگردان هم بدرستی عوامل را هدایت می‌کرد. شخصیت‌پردازی نازنین خیلی درست و بجاست. زمانی که می‌خواهد مقابل همسرش فرهاد بایستد، سعی می‌کند با دزدی‌های کوچک از همسرش در مقابل او قد علم کرده و این طور خودنمایی کند، اما به مرور از این ویژگی‌ها فاصله می‌گیرد و کم‌کم می‌بینیم او با فرهاد فرق داشته و دوست دارد اتفاقات خوبی هم برایش رخ ‌دهد.

نازنین شخصیت تک بعدی نداشته و پیچیدگی‌های خاصی دارد که به مرور بینندگان با زوایای پنهان او آشنا می‌شوند. یکی از مشکلاتی که این روزها در فیلمنامه‌ها با آن رو به رو هستیم، این است که شخصیت‌ها قابل باور برای مخاطبان نیست، اما سریال سال‌های ابری این طور نبوده و شخصیت‌های قصه به گونه‌ای پردازش شده‌ که برای مخاطب قابل لمس است و نمونه آنها را در اطرافیانشان دیده‌اند.

برای ایفای نقش نازنین سعی کردید از چشم‌ها و نگاهتان خوب استفاده کنید. زمانی که نازنین به دنبال پول و قدرت است و می‌خواهد مقابل فرهاد بایستد در چشمانش برق قدرت دیده می‌شود، اما وقتی به یاد ایام خوب گذشته می‌افتد نگاهش مهربان می‌شود، حتی در نوع بیانتان هم این تفاوت احساس می‌شود.

دقیقا به نکته ظریفی اشاره کردید. وقتی نقشی را می‌پذیرم سعی می‌کنم با بهره‌بردن از چشم و نگاه احساسات شخصیت را بیشتر نشان بدهم، چون معتقدم چشم یکی از ابزارهای مهم در بازیگری است و بازیگر می‌تواند از این ابزار به بهترین شکل استفاده کند.

در قسمت اول که نازنین شوق قدرت دارد، این برق در نگاهم دیده می‌شود. سعی کردم حتی نوع بیانم هم در آن دوره خیلی محکم باشد، اما وقتی به گذشته رجعت می‌کنم، لحنم نرم‌تر، آرام‌تر و مهربان‌تر می‌شود. یعنی تغییر فقط در نگاهم نیست و مخاطب می‌تواند در نوع حرف‌ زدنم این تغییر رویه نازنین را متوجه شود.

غیر از دورخوانی در خلوتتان هم تمرین می‌کردید؟

این فعل و انفعالات که در بازیگر برای ایفای نقش اتفاق می‌افتد در خود بازیگر وجود دارد. نمی‌شود تمرین برای نقش را اندازه گرفت. به هر حال وقتی نقشی را می‌پذیرم، ذهنم کاملا درگیر می‌شود و با نقش زندگی می‌کنم. در خلوت خودم سکانس‌هایی را که قرار است فردا ضبط شود تمرین می‌کنم، حتی با لحن‌های مختلف این کار را انجام می‌دهم تا با آمادگی ذهنی سر صحنه حاضر شوم. البته وقتی سر ضبط می‌روم، بر اساس میزانسن کارگردان و جای نور و دوربین تمرینات ذهنی را روتوش کرده و‌ سعی می‌کنم بهترین اجرا را داشته باشم.

با توجه به این‌که قبلا تجربه همکاری با کرمپور را نداشتید، تعاملش با بازیگران چطور است؟

تجربه همکاری بسیار خوبی بود و از آن نوع کارگردانان جوان و خوش ذوق است که با عشق کار می‌کند و برای کارش انرژی و وقت لازم می‌گذارد. ایده‌هایش به روز است و نسبت به کارش وسواس دارد. وقتی کارگردان چنین ویژگی‌هایی داشته باشد، مسلما برای بازیگر هم خوشایند است و از کار کردن لذت می‌برد. در مجموع فضای حرفه‌ای بر کار حاکم بود.

بازیگر نقش مقابل در خوب یا بد شدن بازی موثر است. با توجه به این که در اکثر صحنه‌ها شما با فرزاد حسنی همبازی هستید، تجربه همکاری با او برایتان چگونه بود؟

وقتی بازیگر نقش مقابل شما درست انتخاب شود بده بستان‌ها بهتر رد و بدل می‌شود و مسلما حس خوب او روی بازی شما هم تاثیرگذار است. زمانی که متوجه شدم نقش مقابلم را فرزاد حسنی بازی می‌کند خیلی شناختی از بازی او نداشتم و فقط اجراهای او را دیده بودم. در واقع او را به عنوان مجری می‌شناختم؛ البته می‌دانستم قبلا در چند کار بازی کرده، اما آنها را ندیده بودم. خوشبختانه وقتی در این سریال با یکدیگر همکار شدیم، خیلی خوب ظاهر شد. قبل از ضبط تمرین می‌کردیم و در مجموع همکار خوبی بود. برخی مواقع بازیگر نقش مقابل خیلی درست انتخاب نمی‌شود و این مساله روی بازی تاثیر می‌گذارد. گاهی در چنین موقعیت‌هایی قرار گرفته‌ام که اصلا هم موقعیت خوبی نیست.

فاطمه عودباشی ‌/ ‌گروه رادیو و تلویزیون