کارگاه‌هایی برای کاهش طلاق در شمال شرق کشور

این تصمیم در پی امضای تفاهم‌نامه میان سازمان بهزیستی کشور و وزارت دادگستری اتخاذ شد؛ زیرا بارها از سوی منابع رسمی خبرهایی مبنی بر آمار بالای طلاق در برخی استان‌های کشور از جمله خراسان رضوی در رسانه‌ها منتشر شده است.

پیش از این مدیرکل ثبت احوال کشور در گفت و گو با مهر اعلام کرد: از ابتدای فروردین تا سی و یکم اردیبهشت استان خراسان رضوی با 4250 مورد بیشترین آمار طلاق را در سطح کشور به خود اختصاص داده و در این میان بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که تغییرسبک زندگی، افزایش تمایل به سمت ازدواج‌های مدرن، دوری از پیوندهای سنتی و عدم پایبندی به تعهدات اخلاقی؛ سبب شده بنیان خانواده‌ها با کوچک‌ترین تلنگری از هم گسسته شود.

همچنین حسین نیری، مدیرکل ثبت‌احوال خراسان رضوی پیشتر در گفت‌وگو با ایسنا با بیان این‌که تعداد کل طلاق‌های ثبت شده در سه ماهه اول سال ۹۲ در خراسان رضوی ۳۶۴۲ مورد بوده است، گفت: در مدت مشابه سال ۹۳ این آمار به ۳۹۰۶ مورد افزایش یافت که به افزایش 2/7 درصدی در نرخ طلاق‌های استان منجر شده است. براساس مفاد این تفاهم نامه ، برگزاری کارگاه‌های مشاوره قبل از طلاق برای مراکز مشاوره‌ای که داوطلب گذراندن دوره‌های آموزشی لازم هستند در استان‌های شمال شرق کشور به اداره بهزیستی خراسان رضوی واگذار شده است.

حسن حاجی‌پور معاون پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی، هدف از این کارگاه را اجباری کردن مشاوره‌ پیش‌ از طلاق برای زوجینی که به شکل توافقی یا غیر توافقی در شرف جدایی هستند، دانست و به مهر گفت: اعتقاد بر این است که بسیاری از آنها با چند جلسه مشاوره به زندگی مشترک بازمی‌گردند.وی با بیان این‌که این کارگاه با مدیریت علمی یک استاد روان‌شناسی دانشگاه فردوسی برگزار می‌شود، افزود: کارگاه‌های دیگری در استان‌های همجوار، از جمله خراسان‌های شمالی، جنوبی، سمنان و گلستان با مدیریت علمی یک کارشناس ارشد مشاوره خانواده و از کارشناسان با سابقه‌ بهزیستی خراسان رضوی در حال برگزاری است.

رئیس مرکز آموزش و پژوهش پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی کشور نیز در این باره گفت: مقرر شده دادگستری، زوجینی را که در شرف طلاق هستند برای مشاوره‌ قبل از طلاق به این مراکز معرفی کند.

سید رفیع‌موسوی با بیان این‌که جهاد دانشگاهی با توجه به سطح علمی و اعتبار ملی، به عنوان ناظر طرح انتخاب شده و بر چگونگی برگزاری کارگاه‌ها و نحوه‌ اجرای طرح نظارت می‌کند، افزود: کارشناسانی که این دوره‌ها را می‌گذرانند گواهینامه‌ رسمی دریافت می‌کنند که جهاد دانشگاهی و سازمان بهزیستی آن را امضا خواهند کرد.وی با یادآوری این‌که این کارگاه‌ها شامل دو دوره‌ مقدماتی و پیشرفته‌ به میزان ۳۲ ساعت است، گفت: با مجوزی که از معاونت توسعه نیروی انسانی ریاست ‌جمهوری گرفته شده، این گواهینامه‌ها در سطح ملی و منطقه‌ای دارای اعتبار است. زوج‌هایی که از سوی دادگستری برای مشاوره به بهزیستی معرفی شوند فقط به مراکزی هدایت خواهند شد که این دوره‌های آموزشی را گذرانده باشند.

موسوی با اشاره به این‌که مطالبی که در این کارگاه‌ها ارائه می‌شود کاملا کاربردی و مطابق با نیازهای واقعی خانواده‌های ایرانی طراحی شده است، بیان کرد: برنامه‌‌ای که برای آینده در نظر گرفته شده، راه‌اندازی دوره‌های آموزشی مشاوره‌ پیش‌ از ازدواج است که پس از پایان دوره‌های جاری آغاز می‌شود.

سبک زندگی «فست‌فودی»

زهره سپهری شاملو استاد دانشگاه فردوسی و مدرس کارگاه آموزش پیش از طلاق نیز درباره ‌ دلایل افزایش طلاق در کشور گفت: تغییرات سریع ناشی از دوره‌ گذار جامعه از سنت به مدرنیته از مهم‌ترین عوامل از هم گسیختگی نظام سنتی خانواده است.

وی افزود: از طرفی جامعه و بخصوص نسل میانسال و جوان، سنت‌های بومی را برای زندگی مناسب ندانسته و آن را نمی‌پسندد و از طرفی، مدرنیته‌ شتاب‌‌زده و ناقص نیز آینده‌ روشنی به او نشان نمی‌دهد. در این بلاتکلیفی و سردرگمی، آنچه از بین می‌رود ساختار خانواده و سنت‌های اجتماعی است.

این استاد روان‌شناسی ادامه داد: تناقض فاحشی که بین واقعیت دوران گذار و وضع ایده‌آلی که از سوی دستگاه‌های اجرایی کشور به شکل دستوری تبلیغ می‌شود، وضع نابسامانی را در پی دارد که امروز به آن انفجار اجتماعی گفته می‌شود.وی با اذعان به این‌که هم‌اکنون اعتقاد روان‌شناسان بر این است که روابط فرازناشویی بین خانم‌ها و آقایان به یک نسبت در حال بروز است، گفت: معضل روابط فرازناشویی یک بحران اجتماعی فزاینده است که انعکاس آن در طلاق‌های رو به ازیاد، مشاهده می شود.

سپهری توضیح داد: البته تنها دلیل افزایش طلاق این مشکل نیست، بلکه کمبود مهارت‌‌های زندگی مشترک، کاهش مسئولیت‌پذیری و تعهد اخلاقی، کاهش پایبندی به سنت‌های اجتماعی، افزایش فاصله نسلی بین اعضای خانواده، تعویق سن هویت، وابستگی بیش از اندازه‌ فرزندان به والدین و نبود استقلال فکری، مشکلات اقتصادی و ازدیاد رسانه‌ها و ابزار فرهنگی مدرن، از عوامل دیگر این ناهنجاری اجتماعی است.

وی سبک زندگی جدید را «سبک فست‌فودی» توصیف کرد و افزود: در زندگی جدید، افرادی که برای پذیرش مسئولیت و تعهدات اخلاقی و اجتماعی، ‌آموزش کافی ندیده‌اند و الگوهای رفتاری ندارند، برای ساختن زندگی مشترک غنی، سالم و منسجم، صبر نمی‌کنند و در یک مسیر کوتاه‌تر به روابط غیر متعارف، آزاد و غیر متعهدانه رو می‌آورند.

سپهری ساختار نظام آموزشی و تربیتی، نبود احساس مسئولیت در قبال پیشرفت سریع جامعه، شتاب رشد مدرنیته و نبود دیدگاه تخصصی در مسائل اجتماعی بین مسئولان را از دلایل رشد این معضل برشمرد.