وزیر امور خارجه ایران و تیم مذاکرهکننده هستهای بعد از سه روز مذاکره فشرده و حساس در مسقط، دیروز به تهران بازگشتند تا آنگونه که سخنگوی دولت گفت، ظریف در جلسه هیات دولت درباره این گفتوگوها به کابینه گزارش دهد.
پس از 12 ساعت گفتوگوی سهجانبه ایران، آمریکا و نماینده 1+5 و نیز نشست نمایندگان ایران و شش کشور طرف مذاکره در مسقط، سیدعباس عراقچی در جمع خبرنگاران گفت: «از آنجا که همه موضوعات به نوعی به هم گره خورده، این کار را سختتر میکند و اینکه ما تا سوم آذرماه بتوانیم به نتیجه برسیم کار دشواری است، فرصت کم است، اما ناامید نیستیم.» وی همچنین به پرستیوی گفت: ایران قطعا به غنیسازی خود ادامه خواهد داد، اما پرسش این است که ظرفیت این غنیسازی چه باشد. عراقچی در پاسخ به این پرسش تصریح کرد که میزان غنیسازی باید براساس نیازهای عملی ما مشخص شود. وی گفتوگوهای سه روز اخیر در مسقط را سخت و فشرده خواند.
همزمان خبر گزاری مهر گزارش داد که دور آتی مذاکرات هسته ای 27 آبان در وین برگزار می شود.
اشتاین مایر: نزدیکی ایران و 1+5 بیسابقه است
هرچند هنوز بدرستی روشن نیست که گفتوگوهای مسقط توانسته بنبست مذاکرات را بشکند یا نه، اما دیپلماتها، تصویر روشنی از مذاکرات ارائه میدهند. بهعنوان مثال، وزیر خارجه آلمان با «بیسابقه خواندن نزدیک شدن دیدگاههای ایران و 1+5 در مذاکرات هستهای» گفت: باید با انعطاف تمام طرفها از فرصت پیش آمده برای حل موضوع بهره بگیریم.
به گزارش ایرنا و به نقل از دویچهوله، فرانک والتر اشتاین مایر، با هشدار نسبت به شکست مذاکرات کنونی با وجود تفاهمهای بیسابقه گفت: رسیدن به توافق مستلزم انعطافپذیری و اراده راسخ تمام طرفهای مذاکره است. به اعتقاد وزیر خارجه آلمان، اگر فرصت 24 نوامبر از دست برود، تمدید گزینههای ادامه مذاکرات در دو سال آینده نیز حاصلی بهدنبال نخواهد داشت. اشاره وی به مدت زمانی است که باراک اوباما همچنان مقام ریاستجمهوری آمریکا را عهدهدار است.
ریابکوف: تحریمها مهمترین مانع است
با این همه، برخی دیگر از دیپلماتها تصویری متمایز از گفتوگوهای هستهای ارائه میدهند. در همین راستا معاون وزیر خارجه روسیه با اشاره به مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 گفت که موضوع تحریمهای ضدایرانی مهمترین مانع پیشرو بین تهران و گروه 1+5 است.
به گزارش تسنیم، سرگئی ریابکوف در گفتوگو با اینترفکس، ضمن اشاره به مذاکرات هستهای گفت، روسیه باور دارد که شانس خوبی وجود دارد که قدرتهای جهانی تا ضربالاجل 24 نوامبر به توافقی با ایران بر سر برنامه هستهای آن دست یابند و مسکو بهدنبال امکان دستیابی پیدا نکردن به توافق با تهران نیست. معاون وزیر خارجه روسیه گفت: ما بهطور کامل بر کار پیشرویمان تمرکز داریم و برای دستیابی به آن، شانس (لازم) را که شانس کمی هم نیست داریم. ما نمیتوانیم این فرصت را از دست بدهیم. وی افزود: توافق نهـایی با ایران میتواند و باید تا 24 نوامبر (3 آذر) به دست آید. ولی تاکنون بین ایران و گروه 1+5 بر سر لغو تحریمها، بهرسمیت شناختن حق ایران برای غنیسازی اورانیوم و موضوع رآکتور اراک، توافق و مصالحهای صورت نگرفته است.
هچنین وزاری خارجه روسیه و آمریکا دیروز در یک گفتو گوی تلفنی، بر ضرورت دستیابی به توافق سریع هستهای با تهران تاکید کردند.
پیشنهاد توافق روی موارد کوچکتر
با این حال در نگاهی نهچندان خوشبینانه، مارک فیتز پاتریک معاون سابق وزارت خارجه آمریکا با وجود تاکید بر افزایش نشانههای مثبت و امیدوارکننده برای توافق جامع، عنوان کرد که در صورت حاصل نشدن این موضوع طرفین میتوانند در موارد کوچکتر توافق کنند تا مذاکرات ادامه یابد.به گزارش مهر، او گفته است: من هنوز فکر میکنم که رسیدن به توافق جامع تا تاریخ ۲۴ نوامبر نامحتمل است، اما طی دو هفته گذشته نسبت به توافق بسیار خوشبین شدهام چون برای اولینبار مواردی مشاهده کردهام که نشان میدهد دولت ایران در حال آمادهسازی مقدمات برای مصالحه است که این امر برای نهایی شدن توافق لازم است.
او افزوده است: پیشبینی من این است که ایران و کشورهای 1+5 با تمدید مذاکرات بعد از تاریخ ۲۴ نوامبر موافقت میکنند زیرا جایگزین نرسیدن به توافق، بازگشت به قبل یعنی وضع تحریمها و ازسرگیری فعالیتهای تعلیق شده ایران در مورد سانتریفیوژها خواهد بود که این امر برای هیچیک از طرفین خوشایند نیست. هر چند تمدید مذاکرات از لحاظ سیاسی مشکل است، اما اگر طرفین نشان دهند که از طریق مذاکره به منافعی رسیدهاند، آنگاه تمدید آن امکانپذیر میشود؛ از همینرو فکر میکنم که ایران و کشورهای 1+5 در مورد گامهای کوچکتر (توافقهای کوچکتر) موافقت کنند، مواردی همچون توافق در مورد طراحی مجدد رآکتور اراک برای تولید پلوتونیوم کمتر. ایران اخیرا با این موضوع بصورت کلی موافقت کرده، اما جزئیات آن نیاز به کار بیشتری دارد.
شانس 25 درصدی توافق هستهای
در چنین فضایی است که رسانهها به گمانهزنی درباره مذاکرات هستهای میپردازند. در همین راستا یک دیپلمات عضو گروه موسوم به 1+5 در مصاحبه با پایگاه خبری المانیتور، شانس تمدید مذاکرات هستهای را 50 درصد و شانس دستیابی به توافق جامع تا 24 نوامبر را 25درصد پیشبینی کرده است.
همچنین خبرنگار نشریه کریستین ساینسمانیتور هم در گفتوگو با نسیم مساله لغو تحریمها را منتفی دانسته و گفته است: قرار است تحریمها از سوی رئیسجمهور آمریکا برداشته شوند و نه کنگره و این تعلیق تحریمهاست نه لغو آنها.
بولتون: ایرانیها امتیازات بیشتر میخواهند
از دیگر سو سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل متحد گفته که ایرانیها باور دارند امتیازات بیشتری از دولت باراک اوباما، رئیسجمهور آن کشور میتوانند بگیرند.جان بولتون در برنامه اتاق خبر آمریکا در شبکه فاکسنیوز مدعی شده که باور عمیقی بین ایرانیها وجود دارد که باراک اوباما بشدت خواستار دستیابی به توافق است و برای رسیدن به آن امتیازات بیشتری خواهد داد، بنابراین آنها تصور میکنند که میتوانند از دولت اوباما امتیازات زیادتری دریافت کنند. به گزارش ایرنا، وی افزوده است: دولت آمریکا از قبل هم با اجازه دادن به ایران برای غنیسازی، مهمترین امتیاز را به تهران داده است. به نظر من نامه به آیتالله علی خامنهای رهبر عالی ایران سند معتبر دیگری است که ایران را بیشتر متقاعد میکند اوباما ناچار از دست یافتن به توافق با ایران است. وی که مشهور به مواضع ضدایرانی است، اضافه کرد: به همین دلیل ایرانیها احساس فوریت برای این امر نمیکنند و باور دارند امتیازاتی را میتوانند بگیرند که دولت اوباما به آنها میدهد و میخواهند بیشترین فایده را از آن ببرند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد