پاهای خسته مادر ورزش‌ها

دوومیدانی ایران که چهار سال قبل در بازی‌های آسیایی با دو طلا، دو نقره و یک برنز نتیجه قابل قبولی گرفته و دو سال قبل با مدال نقره احسان حدادی در المپیک لندن تاریخ‌ساز شده بود، حالا شکست خورده است و برای حفظ شرایط، دارد دست و پا می‌زند.

یک روز ورزشکارش را که با یک اشتباه حذف شده خائن معرفی می کند و اور را سیبل قرار می‌دهد و یک روز دیگر آنهایی را که مدال نگرفته‌اند، کم فروش معرفی می‌کند. اما هیچ‌کس کلمه‌ای درباره این‌که خود فدراسیون چه اشتباهی کرده به زبان نمی‌آورد.

چند روز بعد از پایان بازی‌های آسیایی بود که محمود گودرزی، وزیر ورزش و جوانان در یکی از برنامه‌های تلویزیونی حاضر شد و دوومیدانی را در فهرست فدراسیون‌هایی قرار داد که نتایجشان در اینچئون راضی کننده نبود. بعد از آن هم شایعه شد که افشین داوری، رئیس این فدراسیون رفتنی است. طولی نکشید که در حمایت از فدراسیون و علیه ورزشکارانی که نتیجه نگرفته بودند، موجی به راه افتاد. بیشترین هجمه هم علیه احسان طهماسبی بود که در دوی 4 در 400 متر خطا کرده بود.

تیمور غیاثی، مدیر تیم‌های ملی در گفت‌وگوهای متعدد، سردمدار این موج بود، کسی که به نظر می‌رسد بعد از داوری باید پاسخگوی اصلی شکست‌ها باشد.

فدراسیون دوومیدانی برای حضور 19 ورزشکارش در اینچئون اردوهای متعددی در آلمان، ترکیه، بلاروس، مجارستان، روسیه، کیش، قشم، رشت و تهران برگزار کرد. اما نتیجه فقط دو مدال بود؛ طلای احسان حدادی که انتظار دیگری از او نمی‌رفت و نقره لیلا رجبی که همگان می‌دانند او دست پرورده ورزش ایران نیست و قبل از تغییر ملیت نفر سوم پرتاب وزنه اروپا بوده است.

کاوه موسوی که چهار سال قبل در گوانگجو مدال نقره گرفته بود این بار چکشش را به فنس‌های اینچئون کوبید. سجاد مرادی هم با یک طلا و یک نقره دوره قبل بازی‌ها این بار به دلیل مصدومیت ندوید. مرادی در یک سال گذشته در هیچ مسابقه‌ای شرکت نکرده بود و بارها گفته بود که مصدوم است. اما فدراسیون می‌گوید به دلیل فشار رسانه‌ها و درخواست کمیته ملی المپیک مجبور شده او را به اینچئون اعزام کند.

کارشناسان و منتقدان فدراسیون که در شرایط فعلی ترجیح داده‌اند سکوت کنند، از رکوردهایی که دیگر ورزشکاران هم داشته‌اند، راضی نیستند. آنها در محافل خصوصی می‌گویند هیچ یک از ورزشکاران به رکوردهایی که از قبل داشته‌اند، نرسیده‌اند. مریم طوسی، حسن تفتیان، محمد ارزنده، کیوان قنبرزاده و... با رکوردهایی که قبلا ثبت کرده بودند، شانس مدال داشتند اما در اینچئون چیز دیگری به نمایش گذاشته شد.

غیاثی در توجیه این شکست‌ها به خبرگزاری‌ها گفته است بعضی از ورزشکاران مصدوم بودند و این موضوع را به فدراسیون اطلاع نداده‌اند. او در جای دیگری هم مدعی شده که بعضی از این نفرات رکوردهای غیرواقعی به اطلاع فدراسیون رسانده‌ بودند. سوال منتقدان این است که چرا خود فدراسیون، مربیان و مدیر تیم‌های ملی متوجه مصدومیت ورزشکاران نشده‌اند؟ مهم‌تر این‌که فدراسیون برای همه ماده‌ها رکورد ورودی تعیین کرده بود، پس چطور می‌شود که ورزشکاران رکورد غیرواقعی اعلام کرده باشند؟ ورزشکاران بعد از به دست آوردن این رکوردها در مسابقاتی زیر نظر فدراسیون به تیم ملی دعوت شدند یا این‌که تلفنی فقط رکوردها را اعلام کرده‌اند‌؟ این تناقص‌ها، تنش‌ها و تردیدها را در جامعه دوومیدانی بیشتر کرده است.

محسن ربانی: پاسخگو باشید

محسن ربانی، نفر اول پرش با نیزه ایران تنها کسی است که حاضر است انتقاداتی را که از فدراسیون دارد، مطرح کند. او که در دو دوره گذشته بازی‌ها چهارم شده بود، این بار جایی در بین اعزامی‌ها نداشت. ربانی که در یک سال گذشته ترجیح داده بود سکوت کند تا تیم در آرامش به مسابقات اعزام شود، حالا از فدراسیون و کادرفنی می‌خواهد جوابگوی شکست‌هایشان باشند.

او به جام جم می‌گوید:« این تیم بهترین تیم دوومیدانی ایران بود. بجز چهار پنج نفر دیگر و خودم که مدعی‌ام باید به این بازی‌ها می‌رفتم، همه ستاره‌های دوومیدانی ایران به اینچئون رفتند.

اما چه شد که هیچ کدام نتیجه نگرفتند؟ مطمئن باشید هیچ ورزشکاری مسابقه نمی‌دهد که ببازد. یا به تیم ملی نمی‌رود که فقط پول توجیبی بگیرد. من مشکل را مدیریتی و نظارتی می‌دانم. فدراسیون این دوره بودجه خوبی گرفته بود و اردوهای خوبی هم برگزار کرد، چه داخلی و چه خارجی. ولی حرف‌هایی که برای توجیه شکست می‌زنند اصلا منطقی نیست. آنها باید جوابگو باشند. مدیریت کردن شجاعت هم می‌خواهد. این که بگویند ما شکست خوردیم.»

غیر از سجاد مرادی که در دوی 800 متر بدون مسابقه به اینچئون رفت، هادی سپهرزاده در دهگانه بدون رسیدن به رکورد تعیین شده به بازی‌ها اعزام شد. ربانی این توضیح فدراسیون را که تحت فشار با اعزام این دو موافقت کرده، قبول ندارد: «چرا هیچ‌کس من را به مسابقات نبرد. من که کل سال را بدون تیم مسابقه دادم. خودم بدون مربی تمرین کردم. رکورد من 5 متر و 25 بود که چهارم می‌شدم. اما ورودی برای من 5 متر 40 تعیین کرده بودند. رسیدن به رکورد بازی‌های المپیک راحت‌تر از این رکورد بود.»

سیاست گلخانه‌ای و آینده تاریک

انتقاد دیگر به فدراسیون این است که گلخانه‌ای کار کرده است. دوره ریاست محمد علی‌آبادی در سازمان تربیت بدنی، نتیجه‌گرایی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت و فدراسیون‌ها قبل از اعزام تیم به تورنمنت‌ها باید تعیین می‌کردند که چند مدال می‌گیرند. کاری که هنوز هم ادامه دارد.

تاکید بیش از حد روی مدال‌آوری دلیلی شد تا در چند سال اخیر فدراسیون دوومیدانی هم فقط روی رشته‌هایی سرمایه گذاری کند که شانس بیشتری برای مدال داشته اند. دوهای استقامتی اصلی‌ترین ماده‌هایی بودند که تقریبا از دور خارج شدند. اما این تنها صدمه نبود.

در فدراسیون افشین داوری، وضع بدتر شد و ورزشکاران هم گلچین شدند. آنها که شانس مدال داشتند دسته‌بندی شدند و انگیزه از بقیه گرفته شد. شاید در حال حاضر ایراد این باشد که چرا از 19 ورزشکار فقط دو نفر مدال گرفته‌اند و هزینه هنگفتی که برای بقیه شده، به دلیل ضعف مدیریتی فدراسیون به هدر رفته است. اما نگرانی اصلی برای سال‌های آینده این رشته است.

دوومیدانی با 140 مدال در المپیک‌ها می‌تواند جای مطمئنی برای سرمایه‎گذاری مسئولان ورزش باشد ولی با روندی که در پیش گرفته شده، کارشناسان دوومیدانی و ورزشکاران این رشته در هراسند که روزهای بدتری در انتظار این رشته باشد. خالی شدن پیست‌ها، محدود شدن ماده‌ها و بی‌توجهی به همه ورزشکاران یک ماده باید دغدغه‎های مدیران این رشته باشد که نیست.

پرتاب دیسک ایران بجز احسان حدادی، برادران صمیمی را هم دارد؛ محمود و محمد. تا چندی پیش هر دوی آنها شانس مدال در همه میادین بودند. اما فعلا که از محمود خبری نیست و مدال برنز دوره قبل محمد این بار از دست رفت. بهانه این بود که داور از دیسک او ایراد گرفته است. در پرش با نیزه مدتی است ‌رقابتی وجود ندارد ومحسن ربانی تنها نیست. کسی نمی‌پرسد احسان غفاری چرا به یکباره نیست شد. اختلاف رکورد بین نفرات اول و دوم به حدی است که همه نگران مصدومیت نفر اول هستند.

این سیاست اشتباه فدراسیون، لیگ دوومیدانی را هم بی‌رونق کرده است. باشگاه‌ها با اکراه در این مسابقات شرکت می‎کنند، مسابقاتی که پیش از این حداقل برای خود ورزشکاران جذابیت داشت و بهترین جا برای رقابت همه مدعیان بود اما این دوره ستاره‌ها هم تیمی نداشتند. محمد صمیمی و محسن ربانی این فصل بدون تیم بودند بی‌آن‌که فدراسیون اهمیتی به این موضوع بدهد و تلاش کند تیم‌های دیگر را به حضور در لیگ ترغیب کند.

شایعه برکناری داوری همچنان پابرجاست و شاید او چند ماه دیگر از این فدراسیون برود. اما به نظر نمی‌‌رسد با رفتن او هم دردی از مشکلات این رشته دوا شود. جنگ رسیدن به مدال به قدری بالا گرفته که هر کسی جای داوری را هم بگیرد، وضع تغییر چندانی نمی‌کند. شاید بهتر باشد با دید دیگری برای این رشته برنامه‌ریزی شود.