یادداشت محمد صالح علا درباره برنامه های ادبی تلویزیون

ما باید یک قرار تازه‌ای برای تولید ادبیات در سرزمینمان بگذاریم، وقتی شاعری در خانه‌اش نشسته و دارد شعر تولید می‌کند یا نویسنده‌ای، داستان تازه‌ای می‌نویسد یا محققی کار پژوهشی انجام می‌دهد این به تنهایی خیلی اثرگذار نیست، ولی یک نفر که در جامعه حرفش بسرعت منتشر می‌شود و حرفش بازخورد دارد، خود به خود مهم می‌شود که چه می‌گوید و چه کار می‌کند. از این منظر توقع از صدا و سیما بیشتر است، ولی من نمی‌دانم چه کار باید کرد تا بیش از اینها بین رسانه و ادبیات تعامل برقرار شود.

باید اتفاقی بیفتد که بحث تحقیق در برنامه‌های مختلف جدی گرفته شود. خود من بیشتر تهیه‌کننده و برنامه‌ساز بوده‌ام و چند برنامه هم مجری بوده‌ام و با مجری سر و کار داشته‌ام و البته تدریس کرده‌ام و سال‌هاست در رادیو برنامه دارم، اما یادم نمی‌آید بدون تحقیق سر برنا‌مه‌ای بروم. این خیلی مهم است که برنامه براساس نیازهای مخاطب تولید شود.

واقعیت این است که ادبیات گذشته برای گذشته است و ادبیات آینده هم برای آینده و در این میان چیزی که به آن کم می‌پردازیم و پرداخته‌ایم، ادبیات روز ماست و چیزی است که نمایانگر ایرانی بودن ما باشد. بعضی برنامه‌ها را که می‌بینید، واقعا نمی‌دانید کجایی هستند؛ از نظر شکل و ساختار و حرکت دوربین خیلی خوب هستند، ولی آنچه در این برنامه‌ها مغفول مانده فرهنگ ایرانی است و این تبعات دارد و اصلا چیز خوبی نیست. می‌گویند اگر فرانسه یا پاریس‌ ویران شود، کافی است رمان‌هایی که بالزاک نوشته بازخوانی شود تا مجددا آداب و رسوم، ساختمان‌ها و معماری را بنا کرد. آیا ما چیزی داریم که مبتنی بر آن بتوانیم فقط کرج یا لواسان را بازسازی کنیم، ما خیلی جفا کردیم. (محمد صالح‌علا/ ضمیمه قاب کوچک)