جام جم سرا: سمیه وقتی عروسی کرد، ده سال از قهر مادر و پدرش میگذشت. آنها هریک کارهای خود را انجام میدادند، اما طی این مدت خود را موظف به انجام اموری در قبال هم نمیدانستند. مثلا پدر خود را متعهد نمیدانست که برای مادر خرید کند یا او را به دکتر ببرد و مادر نیز تعهدی در خود نمیدید که وقتی غذا میپزد پدر خانواده را هم درنظر بگیرد.
مادر مدتها بود در خانه ویلایی دو طبقه، طبقه بالا را برای سکونت انتخاب کرده بود و پدر طبقه پایین را.
این قهر تاریخی بچهها را هم کلافه کرده بود اما مادر میگفت: تا پدر اخلاقش را عوض نکند من آشتی نمیکنم و پدر هم میگفت من همینم که هستم.
این دو عاشق قدیمی طی این سالها طوری زندگی میکردند که حتی حرفهایشان را هم باید با واسطه یکی از فرزندان به هم بگویند.
سمیه که در چنین خانهای سالهای عمرش را گذرانده بود، پای به خانهای گذاشت که درآن قهرها بیش از یکی دو ساعت دوام نداشت و کینهها پایدار نبود و خیلی زود، بعد از یکی دو بار آزمایش، فهمید آن نسخه قدیمی را حتی برای دو ساعت نمیتواند در مورد همسرش اعمال کند.
او عادت داشت در مورد دلخوریها صحبت کند، همیشه هم شیوه صحبت کردنش خوب نبود، اما دلخوریهایش راتوی دلش نمیریخت با سرو صدا و اعتراض اعلام میکرد و بعد از آن دوباره همه چیز مثل روز اول میشد.
به هر حال هرچه بود، اثری از کینه و قهرهای طولانی نبود. زیرا بعد از هر دعوا همسرش برای آشتی پیشقدم میشد. اگر مقصر بود عذرخواهی میکرد و اگر مقصر نبود میگفت: بیا دوباره آشتی کنیم، خودت را اذیت نکن. من میبخشمت و بعد همه چیز را به شوخی برگزار میکرد.
کاری برای همیشه
سمیه در مورد تجربهاش از قهر طولانی والدین و همسرش که نمیشود با او قهر کرد، میگوید: من حالا هردو شیوه را تجربه کردهام و به جرأت میگویم شیوه دوم بهتر است، زیرا آدم نمیتواند خود را چند سال در قهر نگه دارد و در آن شرایط برای اینکه قهر را حفظ کند دائم نقاط ضعف و بدیهای طرف مقابل را توی ذهنش مرور کند.
بهتر است همدیگر را آنطور که هستیم بپذیریم و هرکسی سعی در تغییر خودش داشته باشد. مادر شوهرم میگوید: قهر باید مدتی کوتاه برای چشاندن محرومیت باشد، وقتی دائمی شود، آدمها به نبودنمان عادت میکنند. باید کاری کنیم که بشود به آن ادامه داد. اگر به قهر ادامه دهیم بهناچار جدایی پیش میآید. با کینهها نمیشود یک عمر زندگی کرد.
قانون قهر
ملیحه برعکس سمیه گرفتار شوهری قهرکن شده است. او میگوید: من ازقهر متنفرم. توی بزرگترین دعواها دوست دارم بعد از ربع، همه چیز به حالت عادی برگرد. ولی برعکس، شوهرم قهر را تنبیهی برای من میداند. فقط کافی است با یک بهانه سطحی دعوا کنیم، همین میشود آغاز یک قهر چند روزه. غذایی را که میپزم نمیخورد، جدا میخوابد و حرف نمیزند. بعد هم میگوید به من خیلی بیشتر بد گذشت.
آخرین باری که قهر کرد وقتی به خانه آمد مرا ندید. کلی دنبالم گشت تا بالاخره مرا در خوابگاه خواهرم پیدا کرد. به التماس افتاد که برگردم و من هم با او شرط کردم که در دعواها این چیزها را رعایت و پایش امضا کند تا کار به اینجا نکشد.
تفاهمنامه دعوا و قهر
حق نداریم به خانوادههای دوطرف بیاحترامی و توهین کنیم. حق نداریم مسائل و مشکلات کهنه را مطرح کنیم و در هر دعوایی فقط میشود سر همان موضوع دعوا کرد.
قهر کردن و شام نپختن و شام نخوردن نداریم.
سلام و خداحافظی در هر صورت لازم است.
هیچکس حق ندارد جای خوابش را عوض کند.
هرکس برای آشتی پیشقدم شود دیگری باید برایش کادو بگیرد.حق نداریم اشتباه طرف مقابل را تعمیم بدهیم، مثلا عبارت تو همیشه... ممنوع است، زیرا این کار دعوا را به اوج میرساند.
باید به هم فرصت بدهیم که هریک پنج دقیقه در مورد دیدگاهش نسبت به موضوع دعوا حرف بزند و هرکس یک نوبت پنج دقیقهای هم زمان برای پاسخگویی دارد و بعد اگر حرفی ماندباید به فردا موکول شود تا بحث ابتدا و انتهایش مشخص باشد.
حق نداریم در سخنان خود طرف مقابل را محکوم کنیم، بلکه باید از احساس خود نسبت به موضوعات حرف بزنیم: مثلا وقتی بوی جوراب فضای خانه که کلی تمیزش کردهام میپیچد احساس میکنم به من و زحماتم توهین شده.
به جای اینکه بگویم: بوی گند جورابت دنیا را برمیدارد... .
هرکس از این تفاهمنامه عدول کند جریمهای معادل کسر یک هفته حقوق و مزایا در انتظارش است. (هرکس میتواند یک جریمه خوب در نظر بگیرد. مثلا یک هفته آشپزی یا یک هفته شستن ظرفها یا خرید نان، میوه و...)
ملیحه میگوید: بعد از این تفاهمنامه دعواهای ما خیلی کمتر شده است و جلوی قهرهای گاه و بیگاه همسرم نیز گرفته شده است.
قهر یعنی چه؟
قهر در دین ما، حتی در فرهنگ و عرف ما امری مذموم است. حضرت محمد(ص) میفرماید: «هر دو مسلمانی که از یکدیگر قهر کنند و سه روز بر آن حال بمانند و با هم آشتی نکنند از اسلام بیرون روند و میان آنها پیوند و دوستی دینی نخواهد بود. پس هر کدام که به [اصلاح رابطه و] سخن گفتن پیشی گیرد او در روز حساب زودتر به
بهشت میرود.»
نظر مشاوران خانواده نیز موید همین دیدگاه است.
روانشناسان معتقدند که قهرکردن به هر بهانه، نشاندهنده شخصیت ضعیف فرد است. قهر کردن زمانی سازنده و مثمر ثمر است که شامل برخی شرایط باشد.
مشخص بودن علت قهر، کوتاه بودن زمان قهر؛ زیرا هرچه بیشتر ادامه یابد میزان تاثیرگذاریاش کمتر میشود.
باز بودن راه آشتی و نگه داشتن پلهای پشت سر
زودبخشیدن طرف مقابل و کینهتوزی نکردن
اگر کسی که قهرکرده زن باشد، با اصرار و محبت دل او را به دست آورده و با او آشتی کنید.
اما مردها وقتی ناراحت و عصبانیاند ترجیح میدهند تنها باشند. در این حالت بهترین کار این است که صبر کنید تا همسرتان آرام شود و خودش روابط عادی را آغاز کند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد