بموقع به فریاد پروستات برسید

پروستات عضوی از دستگاه تناسلی مردان به شمار می‌رود که در ناحیه لگن قرار گرفته و تولیدکننده ماده منی است. این ماده حاوی اسپرم است که در فرآیند ارتباط جنسی و تولیدمثل نقش مهمی ایفا می‌کند. درواقع غده پروستات در اطراف لوله حامل ادرار از مثانه به مجاری خروجی قرار دارد. پروستات در مردان جوان به اندازه گردو بوده و با افزایش سن، اندازه آن بزرگ‌تر می‌شود. در صورتی که این غده بیش از حد رشد کند، فرد دچار مشکلاتی از قبیل بزرگی غده پروستات می‌شود که در سالمندان شیوع بالایی دارد و گاه ممکن است باعث بروز سرطان پروستات شود. بیماری پروستات ممکن است به سه شکل بزرگی، التهاب و حتی سرطان غده پروستات در مردان بروز کند.

بزرگی غده پروستات

بزرگ شدن غده پروستات که به «هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات» معروف است، در مردان یکی از شایع‌ترین مشکلاتی به شمار می‌رود که اغلب با بالا رفتن سن با آن دست به گریبانند. حدود یک‌سوم از مردان بالای 50 سال علائمی از بزرگی غده پروستات را نشان می‌دهند.

بزرگ شدن غده پروستات روی مجرای خروجی مثانه فشار وارد کرده و تخلیه ادرار را با مشکل مواجه می‌کند. مردانی که از این عارضه رنج می‌برند، در ادرار کردن مشکل دارند، جریان خروج ادرار از مجاری معمولا بسیار ضعیف است و به صورت منقطع انجام می‌شود یا باعث می‌شود عمل دفع ادرار با فشار انجام گیرد و دفع مکرر ادرار را به دنبال دارد و غالبا فرد را به طور مداوم در طول شب برای دفع از خواب بیدار می‌کند که همین مساله باعث بروز اختلال خواب در افراد مبتلا می‌شود. حدود نیمی از مردان 51 تا 60 سال، 60 درصد از مردان 50 سال به بالا و 90 درصد مردان بالای 80 سال به بزرگی غده پروستات مبتلا هستند که آمار قابل توجهی را تشکیل می‌دهد.

علت اصلی بزرگ شدن پروستات هنوز بدرستی مشخص نیست، ولی بسیاری از محققان بر این باورند که تغییرات هورمونی ایجاد شده به دنبال بالا رفتن سن در مردان می‌تواند علت اصلی این عارضه باشد. بزرگ شدن غده پروستات گاه موجب بروز عفونت‌های مجاری ادراری یا احتباس حاد ادرار می‌شود، ولی عوارض شدید بسیار نادر است. ساده‌ترین راه درمان برای افراد مبتلا به بزرگی غده پروستات، محدود کردن مصرف مایعات پیش از زمان خواب و نیز ایجاد تغییراتی در سبک زندگی از قبیل خودداری از مصرف مشروبات الکلی و مواد حاوی کافئین است. داروهایی از قبیل مسدودکننده‌های آلفایی نیز برای آرام کردن عضلات غده پروستات و کاهش اندازه آن موثر است و دفع ادرار را آسان‌تر می‌کند. در موارد شدید که بیمار به درمان‌های دارویی واکنش نشان نمی‌دهد، پزشکان بخش داخلی غده پروستات که مجاری خروج ادرار را مسدود می‌کند، از طریق عمل جراحی خارج می‌کنند.

التهاب پروستات

التهاب پروستات معمولا واکنشی است که به دنبال عفونت ایجاد شده و غده پروستات قرمز و ملتهب می‌شود، ولی در برخی موارد با توجه به نداشتن عفونت، التهاب پروستات ایجاد می‌شود. از علائم این عارضه می‌توان به این موارد اشاره کرد: درد ناحیه لگن، درد بیضه‌ها، درد یا سوزش هنگام دفع ادرار که شیوع کمتری دارد و بیشتر با عفونت مجاری ادراری همراه است، احساس درد زمان انزال، درد موقع نشستن روی صندلی یا دوچرخه. التهاب پروستات در سه نفر از هر 20 مرد مشاهده می‌شود که حدود 15 درصد از مردان را شامل می‌شود. این عارضه در مردان 30 تا 50 سال شیوع بیشتری دارد. پزشکان برای درمان التهاب پروستات معمولا با تجویز داروهای مسکن و مسدودکننده‌های آلفایی سعی می‌کنند درد را تسکین دهند.

سرطان پروستات

در انگلیس، سرطان پروستات شایع‌ترین سرطان میان مردان است؛ به طوری که سالانه بیش از 40 هزار مورد جدید مبتلا به این سرطان شناسایی می‌شود. این خطر با افزایش سن بالا می‌رود و احتمال بروز این بیماری بیشتر در مردان بالای 50 سال وجود دارد. سن و سال، منشأ نژادی و سابقه خانوادگی از جمله مهم‌ترین عوامل در ابتلا به سرطان پروستات به شمار می‌رود.

افراد مبتلا به سرطان پروستات معمولا با چنین علائمی مواجه می‌شوند: نیاز به دفع مکرر ادرار بخصوص شب‌ها، نیاز فوری به دفع ادرار، دشواری در ادرار کردن، تلاش زیاد برای ادرار کردن، جریان ضعیف ادرار و احساس تخلیه نشدن کامل مثانه.

معمولا پزشکان روش‌های مختلفی برای درمان سرطان پروستات در دستور کار خود قرار می‌دهند که با توجه به نوع بیماری از آنها استفاده می‌کنند. انجام عمل جراحی و خارج کردن غده پروستات، رادیوتراپی و کمک گرفتن از پرتودرمانی برای نابودی سلول‌های سرطانی، درمان‌های هورمونی با استفاده از داروهایی به منظور مسدود کردن اثرات هورمون تستوسترون که تحریک‌کننده بروز سرطان پروستات به شمار می‌رود؛ از جمله راهکارهای درمانی این بیماری است. البته این قبیل درمان‌ها عوارضی مانند کاهش تمایلات جنسی، اختلال در عملکرد اندام تناسلی و کاهش کنترل مثانه را به دنبال دارد و به همین سبب، بسیاری از مبتلایان مراحل درمانی را به تاخیر می‌اندازند و معمولا زمانی برای درمان مراجعه می‌کنند که بافت سرطانی گسترش یافته و اغلب روش‌های درمانی موثر واقع نمی‌شود و درمان تنها شامل استفاده از روش‌هایی خواهد بود که فقط دردهای بیمار را تسکین می‌دهد.

هدف از درمان‌های هورمونی، کاهش و پایین نگه داشتن هورمون‌های آندروژن در بدن است. پزشکان اغلب در نخستین مراحل پیشرفت بیماری از این روش استفاده می‌کنند. چنانچه درمان‌های هورمونی موثر واقع نشود، پزشکان از ایمنی درمانی کمک می‌گیرند. در این روش، از سیستم ایمنی خود بیمار برای حمله به سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. در صورت پیشرفت زیاد سرطان پروستات و عمل نکردن درمان‌های قبلی، پزشکان از شیمی‌درمانی برای نابودی سلول‌های بیمار بهره می‌گیرند.

از تاثیر تغذیه غافل نشوید

تغذیه مناسب و رژیم غذایی متعادل، بهبود مبتلایان را تسریع کرده و انرژی زیادی برای مبارزه با سرطان به آنها می‌دهد. مبتلایان به سرطان پروستات باید مراقب کالری مصرف روزانه خود باشند؛ به طوری که این میزان باید در فرآیند درمان بیشتر باشد تا نیاز بدن رفع شود. در صورت ثابت بودن وزن، به ازای هر 500 گرم باید 15 کالری در روز به رژیم غذایی اضافه شود، ولی در صورت کاهش وزن، باید 500 کالری به مصرف روزانه اضافه کرد. به عبارتی، یک فرد 68 کیلوگرمی روزانه به 2250 کالری برای حفظ وزن خود نیاز دارد.

پزشکان به مبتلایان توصیه می‌کنند در طول روز مقدار کافی پروتئین استفاده کنند. پروتئین به بازسازی و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده کمک می‌کند. درواقع، به ازای هر 500 گرم وزن بدن، فرد به 5/0 گرم پروتئین در روز نیاز دارد. به عنوان مثال، یک فرد 68 کیلوگرمی به 75 تا 90 گرم پروتئین در طول روز نیاز دارد. غنی‌ترین منابع پروتئین عبارتند از: شیر، گوشت ماهی، گوشت قرمز و گوشت پرندگان و نیز تخم‌مرغ و حبوبات که مصرف آنها در طول درمان بیماران سرطانی توصیه می‌شود.مصرف مایعات به مقدار کافی در طول روز از کم‌آب شدن بدن جلوگیری می‌کند. انواع نوشیدنی‌ها از قبیل آب، آبمیوه، شیر، ژلاتین و نوشیدنی‌های فاقد کافئین توصیه می‌شود. مواد حاوی کافئین، دفع ادرار و درنتیجه علائم بیماری را تشدید می‌کند، درنتیجه مصرف این مواد بخصوص پیش از خواب توصیه نمی‌شود. بیماران در صورت تهوع و اسهال ناشی از درمان باید برای جلوگیری از کم‌آبی بدن، مصرف مایعات را در طول روز افزایش دهند.

مصرف ویتامین‌ها به اندازه کافی اهمیت زیادی دارد. در صورت کمبود ویتامین مصرفی، می‌توان از مکمل‌های غذایی استفاده کرد. مراجعه به متخصص تغذیه همزمان با طی مراحل درمانی و دریافت رژیم غذایی متناسب با بیماران سرطانی تحت درمان، می‌تواند کیفیت زندگی این بیماران را تا حد زیادی ارتقا بخشد. انجام راهکارهای ارائه شده در طول درمان نه‌تنها شرایط جسمی بیمار را به طور قابل توجهی بهتر می‌کند؛ بلکه سرعت و احتمال درمان آنها را نیز افزایش می‌دهد./ ضمیمه سیب

مترجم: ندا اظهری

منابع: ان.اچ.اس، وب ام.دی