انحراف انقلاب مصر از مسیر اصلی

محاکمه حسنی مبارک برای بررسی سه پرونده ازجمله کشتار تظاهرکنندگان مصری برگزار شده است.

همچنین دادگاه یک بار به دلیل پایان مدت حبس تصمیم به آزادی او گرفت که با واکنش تندی در افکار عمومی جامعه مصر مواجه شد.

در اولین دادگاه در ژوئن سال گذشته، حکم حبس ابد برای رئیس‌جمهور پیشین مصر صادر شد، اما در پی آن دادگاه تجدیدنظر دستور بازنگری در محاکمه را صادر کرد و محاکمه جدید در یازدهم می سال جاری برگزار شد.

در نتیجه این تجدیدنظر، دو پرونده «هدایای اهرام» و «قصرهای ریاست جمهوری» که به موجب آنها مبارک مدتی را در حبس گذرانده بود، مختومه اعلام شد.

این اقدام سمبولیک در زمانی اتفاق افتاد که برای مصریان شوکی بزرگ را تداعی کرد؛ زیرا آزادی حسنی مبارک همزمان بود با دستگیری رهبر جمعیت اخوان‌المسلمین محمد بدیع و دو معاونش خیرت الشاطر و رشاد بیومی و تعداد دیگری از اعضا و سران جنبش اخوان‌المسلمین که به اتهام تحریک تظاهرکنندگان به بازداشتگاه منتقل شدند.

برخی کارشناسان و تحلیلگران این صحنه را نوعی ناکارآمدی و عده دیگر پایان انقلاب 25 ژانویه توصیف کردند.

مصر پس از انقلاب 25 ژانویه، تغییرات و تحولات دراماتیک و سریع فراوانی را شاهد بود که یکی از مهم‌ترین آنها دستگیری و محاکمه اولین رئیس‌جمهور عربی (حسنی مبارک) به شمار می‌رفت، اما اکنون بسیاری از کسانی که پس از انقلاب و به صورتی دموکراتیک انتخاب شده‌اند، در زندان به سر می‌برند و محمد مرسی ، رئیس‌جمهور برکنارشده مصر یکی از آنهاست.

تغییر بزرگ‌تر در طول این مدت، اما بازنگری در تشخیص دوستان و دشمنان مصر بوده است. این طور وانمود می‌شود که اولین و مهم‌ترین دشمن حاکمان جدید مصر، جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) است، جنبشی که در حمایت از مرسی و جنبش اخوان‌ المسلمین موضعگیری کرد.

از این رو می‌توان گفت مرحله کنونی مهم‌ترین مرحله همکاری و نزدیکی میان مصر و اسرائیل بویژه در جهت مقابله با نیروهای جهادی در شبه‌ جزیره‌ سینا تلقی می‌شود.

اکنون می‌توان تصویر لبخند حسنی مبارک را در پی حکم آزادی‌اش در کنار لبخند ایمن الظواهری رهبر شبکه القاعده نشاند.

فردی که هزاران کیلومتر از مصر فاصله داشته و در پاکستان زندگی می‌کند، اما احساس می‌کند فرصتی طلایی به دست آورده است تا نیروهای به اصطلاح جهادی تحت فرمان خود در مصر را ساماندهی کند.

پیش از این جنبش اخوان‌المسلمین هر گونه ارتباط خود را با تشکیلات القاعده تکذیب کرده بود و پس از آن نیز مسئولان القاعده از انتقاد به عملکرد جنبش اخوان‌المسلمین و رهبران این جنبش و رئیس‌جمهور معزول محمد مرسی خودداری نمی‌کردند، اما اکنون بسیاری از مردم مصر در انتظار پیام‌هایی از سوی گروه‌های شبه‌نظامی در واکنش به شیطنت اخوان‌المسلمین هستند.

یک بار عبدالفتاح السیسی، معاون نخست‌وزیر و وزیر دفاع مصر اعلام کرد: «مصر درهای خود را روی همگان گشوده است.» اما به نظر می‌رسد مقصود او از واژه «همگان» در اینجا به طور مشخص بازگشت حسنی مبارک و عناصر وابسته به نظام سابق باشند که در حال بازگشت به عرصه سیاسی مصر هستند.

این در حالی است که دلیل اصلی قیام مردمی و انقلاب مصر، رویارویی با دولت امنیتی حسنی مبارک به شمار می‌رفت. آیا انقلاب مصر از مسیر خود منحرف نشده است؟

منبع: روزنامه القدس العربی 
مترجم: محمدجواد گودینی