در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
روز گذشته مهلت ارسال آثار به این جشنواره به پایان رسید و داوران بررسی کارهای رسیده را آغاز کردند. از بین این 200 اثر 120 نمایش از شهرستانها به دبیرخانه جشنواره رسیده و 80 هنرمند نیز از شهر تهران آثارشان را ارسال کردهاند.
چهارمین جشنواره نمایشهای رادیویی در چهار بخش اصلی، ویژه، تجربههای نو و ارائه مقاله علمی، برگزار میشود. در بخش ویژه سه موضوع حماسه سیاسی ـ حماسه اقتصادی (شعار سال)، دین، اخلاق، امید و آگاهی و دفاع مقدس برای شرکتکنندگان پیشبینی شده است. تجربههای نو و مقاله (تالیفی یا ترجمه) نیز از دیگر بخشهای این جشنواره رادیویی است.
اختتامیه این جشنواره روز ششم تیرماه همزمان با سالگرد افتتاح رادیو نمایش در باغموزه قصر برگزار میشود.
در حاشیه جشنواره نمایشهای رادیویی، همایش جنبی نمایشنامهنویسان با حضور بیش از 350 نفر از نویسندگان این حوزه برگزار میشود. همچنین غرفههایی که در این موزه مستقر شدهاند از مخاطبان رادیو نمایش آزمون صدا میگیرند. اجرای زنده دو برنامه رادیویی نمایش خانه و پرانتزباز و تجلیل از پیشکسوتان رادیو از دیگر برنامههای تدارک دیده شده در مراسم اختتامیه است.
کشف استعدادها
مهدی دهقاننیری، مدیر رادیو نمایش و دبیر چهارمین جشنواره نمایشهای رادیویی درباره لزوم برگزاری یک جشنواره مستقل برای نمایشهای رادیویی گفت: جشنوارههایی همچون رادیو تئاتر در طول سال برگزار میشود که زیرمجموعه تئاتر دانشجویی یا تئاتر فجر است. رادیو تئاتر با نمایش رادیویی تفاوتهای زیادی دارد؛ چون رادیو تئاتر برای اجرای صحنهای طراحی شده است و در آن مخاطب به رنگ لباسهای بازیگران و رفتار آنها توجه دارد. ولی در نمایش رادیویی مخاطب فقط میشنود و چیزی را نمیبیند.
نکته سوالبرانگیز این است که رادیو نمایش دومین سال راهاندازیاش را جشن میگیرد؛ ولی امسال چهارمین دوره جشنواره را شاهد هستیم. دهقاننیری درباره تفاوت این دو عدد اظهار کرد: برگزاری جشنواره نمایشهای رادیویی به حدود 13 سال پیش برمیگردد. این جشنواره جزو اولین جشنوارههایی بود که در معاونت صدا راهاندازی شد. پس از مدتی جشنواره بینالمللی رادیو به این رویداد پیوست و تا دوره یازدهم ادامه پیدا کرد. پیشنهاد ما این بود با توجه به اهمیت موضوع نمایش جشنواره نمایشهای رادیویی بهصورت مستقل برگزار شود. بنابراین سال گذشته تصمیم گرفتیم که پس از یک وقفه بلند مدت دوره سوم آن را برگزار کنیم و امسال هم به چهارمین دوره رسیدیم.
وی کشف استعدادها را از جمله اهداف این جشنواره خواند و گفت: هنرمندان غیرتهرانی از استانهای مختلف برای ما کارهای خوبی میفرستند. در جریان برگزاری جشنواره با نیروهای جدیدی در حوزه نویسندگی، بازیگری و کارگردانی آشنا میشویم که حضورشان در رادیو نمایش میتواند مفید باشد.
مدیر رادیو نمایش در پاسخ به پرسشی درباره شیوه رقابت هنرمندان گفت: استادان این حوزه کمتر در جشنواره شرکت میکنند و بیشتر در بخش داوری فعالیت دارند؛ چرا که استادان قبلا جایزههایشان را گرفتهاند و دوست دارند ببینند از بین جوانها چه کسانی استعداد بیشتری دارند.
وی درباره بخشهای مختلف جشنواره توضیح داد: منظور از بخش تجربههای نو اجرای خلاقانه نمایشهای رادیویی (خارج از قالبهای معمول) است. مثلا ما نمایشهایی داریم که همهاش افکت (صدای صحنه) است. یعنی یک نفر وارد اتاق میشود و ما صدای نشستن او روی مبل را میشنویم. بعد صدای یک مرغ و برداشتن چاقو میآید. از این صداها متوجه میشویم که مرد میخواهد مرغ را سر ببرد. در این نمایش صداها خودشان به تنهایی یک داستان را روایت میکنند، بدون این که شخصیتی حرفی بزند و چیزی بگوید.
دهقاننیری افزود: سال گذشته نمایشی داشتیم که ماجرای یک گله گوسفند را از نگاه یک گرگ میشنیدیم. اینگونه نمایشهای خلاقانه در بخش جداگانهای با عنوان «تجربههای نو» بررسی میشوند. امیدواریم که امسال کارهای غیررئال بیشتر داشته باشیم و از بخش تجربههای نو استقبال خوبی بشود. سال گذشته 17 اثر در بخش تجربههای نو شرکت کردند.
در فهرست داوران این جشنواره اسامی استادانی چون جواد پیشگر، کورش نریمانی، جهانشاه آلمحمود، شهرام زرگر، نصرالله قادری و مجید نظری نسب بهچشممیخورد.
پر کردن خلأها با صدا و موسیقی
به اعتقاد کورش نریمانی، نویسنده و کارگردان تئاتر و یکی از داوران چهارمین جشنواره نمایشهای رادیویی، اصلی ترین مزیت برگزاری این جشنواره دیده شدن آثار هنرمندان شهرستانی است.
وی در گفتوگو با جامجم با بیان این که جشنواره در کنار کار مستمر هنرمندان جواب میدهد، اظهار کرد: این جشنواره به شکل سراسری برگزار میشود و در آن همه هنرمندان گوشهو کنار کشور فرصت رقابت پیدا میکنند. سال گذشته نیز که من داوری کارها را به عهده داشتم، نمایشهای رادیویی خوبی کارگردانی شده بود. جوایزی که به برندگان شهرستانی اهدا شد اعتماد به نفس آنها را بیشتر کرد.
نریمانی درباره معیارهای داوری آثار رسیده توضیح داد: معیارها را میتوان در دو گروه کلی دستهبندی کرد. در بخش عمومی به اثر با عنوان یک کار هنری در شاخه تئاتر توجه میکنیم. یعنی یک نمایش رادیویی باید ویژگیهای عمومی یک تئاتر خوب را داشته باشد. در مرحله بعدی به این نکته توجه میکنیم که هنرمند تا چه اندازه به امکانات و محدودیتهای رادیو توجه کرده است. کارگردان یک نمایش رادیویی موفق میداند که چگونه خلأها را با صدا و افکت و موسیقی پر کند. در نتیجه داشتن ایجاز هنرمندانه و خلاقیت و جذابیت برای یک اثر رادیویی بسیار مهم است.
تولد قالب نمایش رادیویی در ایران به سال 1321 یعنی دو سال بعد از راهاندازی رادیو برمیگردد. البته در آن زمان شیوه اجرای نمایش سادهتر و ابتداییتر بود. در آن زمان یک نفر پشت میکروفن مینشست و در برنامهای زنده خودش به جای همه شخصیتها صحبت میکرد؛ البته آن یک نفر خودش راوی داستان هم بود و در برخی لحظات متن داستان را از روی کاغذ میخواند.
در ضمن نمایشهایی که در تئاتر تهران روی صحنه میرفت تقریبا به همان صورت تئاتری و نه رادیویی در رادیو اجرا میشد. در ذهن عامه مردم قالب نمایشهای رادیویی با نمایشهای معروفی چون قصههای جانیدالر، قصه شب و قصههای ظهر جمعه پیوند خورده است؛ اما نمایش رادیویی در طول سالها تکامل زیادی پیدا کرده است، تا جایی که هماکنون بسیاری از فیلمهای سینمایی مطرح ایران و جهان در رادیو نمایش به نمایش رادیویی تبدیل شده است. برگزاری جشنواره نمایشهای رادیویی فرصتی را برای توجه بیشتر به این قالب جذاب و پرطرفدار فراهم میکند.
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در واکنش به حمله رژیم صهیونیستی به ایران مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
رییس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در گفتگو با جام جم آنلاین:
گفتوگوی «جامجم» با سیده عذرا موسوی، نویسنده کتاب «فصل توتهای سفید»
یک نماینده مجلس:
علی برکه از رهبران حماس در گفتوگو با «جامجم»: