بازار برنج؛ حمایت از تولید داخل و ساماندهی واردات

به گزارش روز دوشنبه جام جم آنلاین به نقل از روابط عمومی رادیو اقتصاد، جمیل علیزاده شایق در مصاحبه با رادیو اقتصاد با بیان این مطلب، افزود: 600 هزار هکتار زیر کشت برنج قرار دارد و با حمایت از تولید برنج پرمحصول و همچنین کشت های دوباره (رتون) می توانیم بخش زیادی از نیاز کشور را تامین کنیم و واردات هم به یک چهارم میزان فعلی کاهش یابد.

وی بر ضرورت اعلام به موقع نرخ خرید تضمینی برنج پرمحصول تاکید کرد و گفت: باید همه متغیرهای اقتصادی از جمله تورم را هم در تعیین این نرخ تضمینی مدنظر قرار دهیم.

خرید از مراکز تولید با کیفیت و قیمت مناسب

دبیر انجمن حمایت از برنج ایران با بیان اینکه فاصله قیمت و کیفیت برنج میان بخش تولید و توزیع به ویژه در کلانشهر تهران زیاد است، تصریح کرد: برنجی که در مراکز تولید در شمال کشور عرضه می شود ناخالصی ندارد و با خردگی دو تا سه درصد عرضه می شود اما در برخی مراکز پرتقاضا به کیسه ای از انوع برنج باکیفیت و بی کیفیت تبدیل می شود.

علیزاده شایق افزود: همین برنج وقتی به تهران، شیراز یا مشهد می رسد در بخشی از خرده فروشی ها با برنج های بی کیفیت مخلوط می شود و علاوه بر افت کیفیت برنج شمال در شبکه توزیع، قیمت آن هم به شدت افزایش پیدا می کند و متاسفانه به دلیل فقر نظارت بازدارنده بخش مهمی از قیمت مصرف کننده نصیب دلال ها می شود.

وی به خانوارها توصیه کرد با ایجاد گروه های همگن و خرید یکپارچه از مراکز تولید برنج تلاش کنند این محصول را با قیمت مناسب تهیه کنند و هم از کیفیت آن مطمئن باشند.

علیزاده شایق با بیان اینکه تا حدود دو ماه دیگر برنج تولید داخل در بازار عرضه خواهد شد، افزود: خانواده ها می توانند با مدیریت مصرف برنج خود تقاضای خود را برای آن دوره اختصاص دهند.

وی اضافه کرد: خرید از مراکز اصلی تولید به نفع خانوارهاست و اگر متقاضیان خرد با تشکیل گروه هایی بتوانند برنج مورد نیاز خود را از مبادی تولیدی به صورت انبوه تهیه کنند به نفع تولید و هم به نفع مصرف کننده است و حقوق مصرف کنندگان هم رعایت خواهد شد.

حمایت از تولید برنج با ساماندهی واردات

دبیر انجمن حمایت از برنج ایران اعلام کرد : پارسال تولید برنج به دو میلیون و سیصد هزار تن رسید و با توجه به این که میزان مصرف هم حدود دو میلیون و هشتصد هزار تن است، باید برنامه ریزی واردات متناسب با نیاز کشور باشد.

علیزاده شایق افزود: کیفیت برنج های تولیدی خیلی بهتر از برنج های وارداتی است و به دلیل آب و هوای مطلوب در بهار و تابستان، بهترین کیفیت برنج را داریم.

وی اظهارداشت: حدود 500 هزار تن برنج برای واردات نیاز داریم و البته در بخش واردات باید سرانه مصرف واقعی برنج مشخص شود که وزارت جهاد کشاورزی،‌ انجمن برنج ایرانی و‌ محققان اعتقاد دارند سرانه مصرف برنج 36 تا 37 کیلوگرم است اما در وزارت صنعت، معدن و تجارت می گویند که 44 کیلوگرم است که با این رقم 1.2 میلیون تن کسری داریم.یکی از عواملی که باعث شده است بخشی از مصرف کنندگان داخلی به برنج های وارداتی رو آورند قیمت آنهاست و ما باید تلاش کنیم هزینه تولید را در داخل کشور با محصولات خارجی قابل رقابت کنیم و کاهش دهیم.

علیزاده شایق افزود: ضایعات حدود 30 درصدی برنج باید کاهش یابد و طرح های مکانیزاسیون و یکپارچه سازی شالیزارها باید در اولویت باشد.

دبیر انجمن حمایت از برنج ایران همچنین مکانیزاسیون، زیرسازی اراضی، تسطیح و یکپارچه سازی و نوسازی مزارع را مهم خواند و گفت: اگر این کارها انجام نشود، در سال های آینده مشکل خواهیم داشت.

علیزاده شایق همچنین خواستار توسعه کشت دوم در برنجزارها شد و افزود: برخی مزارع تا هشت ماه ها بدون استفاده رها می شود.

وی میانگین برداشت برنج در هکتار را بیشتر از عملکرد جهانی و یک مزیت دانست و افزود: در زمینه توسعه تولید ارقام پرمحصول کیفی در 20 سال اخیر تلاش زیادی شده است و با برنج های محلی خیلی فاصله ندارد.

دبیر انجمن حمایت از برنج ایران با اشاره به کشت دوم در شالیزارها مانند محصولات صیفی و برنج،گفت: کشت رتون یا برداشت دوم هم رایج شده است و باید توسعه یابد.برنج رتون به معنی پرورش دوباره ساقه های برنج است که پس از برداشت محصول اول در اواخر مرداد ، کشاورزان دوباره از همان زمین محصول برداشت می کنند.کاهش 50 درصدی مصرف آب و نهاده های کشاورزی ، کیفیت بالا و عطر و طعم مناسب از ویژگی های برنج رتون است.به ازای هر هکتار زمین به طور متوسط یکهزار و 200 کیلوگرم برنج رتون تولید می شود. در این نوع کشت هزینه‌ها بسیار کاهش می‌یابد زیرا نیازی به نشای مجدد نیست و از طریق همان نشای اول محصول دوم پربرداشت رشد می‌کند.

محصول رتون در طول مدت زمان کوتاه‌تر و پس از برداشت محصول قابل برداشت است. حدود 60 درصد شلتوک برنج رتون به برنج سفید تبدیل می‌شود.برنج رتون به صورت بیولوژیکی و بدون استفاده از سموم تولید می شود و به داشتن ارزش غذایی زیاد، کیفیت بهتر و عطر و طعم مناسب مشهور است.

نرخ خرید تضمینی را بموقع اعلام کنید

دبیر انجمن حمایت از برنج ایران بر ضرورت ساماندهی زمان و میزان واردات برنج بر اساس نیازهای واقعی بازار تاکید کرد و از مسئولان خواست نرخ خرید تضمینی برنج را حداکثر در بهمن ماه اعلام کنند تا کشاورزان از فرصت افزایش سطح کشت ارقام پرمحصول به خوبی بهره مند شوند.

علیزاده شایق افزود: 630 هزار هکتار در کشور شالیزار داریم که 520 هزار هکتار سطح کشت مطمئن و 110 هزار هکتار هم غیرمطمئن است.

وی با بیان اینکه به واردات محصول برنج نیاز داریم، اظهارداشت: شالیزارهای غیر مطمئن در شرایط خشکسالی محصول نمی دهد برای اینکه برنج یک کشاورزی پر آب است و باید همیشه غرقاب شود.

علیزاده شایق تصریح کرد: عمده محصول این برنج در استان های مازندران و گیلان و بخشی هم در استان گلستان تولید می شود اما استان های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، خراسان رضوی و خراسان شمالی، قزوین، زنجان، آذربایجان شرقی، لرستان، ایلام، سیستان وبلوچستان هم برنج کاری دارند امااندک است و به مصرف خود کشاورزان می رسد. در اردبیل، کردستان و کرمانشاه هم برنج کاشت می شود.

وی درباره کاهش وسعت واحدهای شالیزاری در استان های شمالی هشدار داد و افزود: میانگین وسعت شالیزارها در پنج سال پیش حدود 1.2 هکتار بوده که هم اکنون به 0.7 هکتار رسیده است.

علیزاده شایق، استعداد کشور را برای خودکفایی در تولید برنج در شرایط ضروری مناسب خواند اما گفت: نباید به هر قیمتی در تولید محصول خودکفا شویم فقط اگر روزی نیاز بود و امکان وا ردات نداشتیم می توانیم برای خودکفایی در تولید محصول برنامه ریزی کنیم و سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) اعلام کرده است از سال 2025 میلادی کشورهای برنج خیز ظرفیت صادراتی نخواهند داشت و باید در آن شرایط برای تامین کامل نیاز داخلی تلاش کنیم.