حداقل برای چند ماه بداخلاقیهای همسر خود را به تاخیر میاندازند. در میان خانوادههایی که نسبتا مدرن و امروزی هستند و یا حداقل ادای امروزیها را درمیآورند و میگویند برای ما پسر و دختر فرقی ندارند، به محض این که نتیجه سونوگرافی از وجود فرزند پسر خبر میدهد، گل از گلشان شکفته میشود و در دل خود احساس شعف میکنند. اگرچه در ظاهر به زبان میآورند که فرقی نمیکرد پسر یا دختر! بچه باید سالم و صالح باشد و اگر در مقابل نیز میشنوند فرزندشان دختر است، سعی میکنند خودداری کنند و ناراحتی خود را نشان ندهند و به این جمله بسنده میکنند دختر چه عیبی دارد!
شخصی که شغلش وکالت بود، وقتی خانمش برای بار دوم باردار شده بود و فرزند اول وی نیز پسر بود، از وی پرسیدند که دوست داری فرزند دومت دختر باشد یا پسر. در جواب گفت: باز هم دوست دارم که پسر باشد آن هم به خاطر این که پسر در شرایط جامعه امروز بهتر میتواند به حقش برسد. هرچند که فرزند دوم نیز دختر از آب درآمد و علاقه پدر به او کمتر از فرزند اول نبود.
میگویند وقتی از سرپرست برخی از خانوادهها سوال میشود چند فرزند داری، در پاسخ فقط فرزندان پسر خویش را میشمارد. برای همین میخواهید پاسخ صحیح دریافت کنید، بایستی بپرسید چند فرزند پسر و چند فرزند دختر دارید؟
تا همین 40 30 سال پیش زندگی مادربزرگها و مادرانمان همین گونه بود. آن موقع همه آرزو داشتند فرزندشان پسر شود و اگر کسی دختردار میشد، همه برایش دلسوزی میکردند و انگار که مصیبتی بر او وارد شده باشد، تسلیت میگفتند. خیلیها حتی اسم زن و دخترشان را صدا نمیکرد ند و به آنها ضعیفه یا منزل میگفتند و اجازه نمیدادند آنها بهتنهایی از خانه خارج شوند، اما اگر پدری در آن زمان دخترش را دوست میداشت و با او به این طرف و آن طرف میرفت، همه او را شماتت میکردند.
نقل است که شخصی نزد امام صادق (ع) رفت و گفت: همسر من باردار است، دعا کنید پسر باشد. امام فرمودند: من دعا میکنم اما تو در مقابل ، به سوال من جواب بده. اگر خدا از تو بپرسد که دوست داری جنسیت فرزندت را خدا تعیین کند یا تو، چه جوابی میدادی؟ جواب داد: خدا. حضرت فرمودند: پس خداوند انتخاب خود را کرده. به خاطر داشته باشید دعا کردن غیر از تعیین تکلیف برای خداست.
تفاوت قائل شدن میان پسر و دختر و برتری دانستن پسر بر دختر از عصر جاهلیت به عنوان یادگار برای ما باقی مانده است؛ همان عصری که مردمش در اصل انسان بودن زن تردید داشتند. از دختردار شدن احساس شرمندگی و حقارت میکردند. دختران بیگناه را زندهزنده بهگور میکردند.
اما اسلام با این افکار غلط مبارزه کرد و زن و مرد را یکسان قرار داد. روایت از پیغمبر اسلام است که فرمودند: بهترین فرزندان شما دختران هستند و همچنین فرمودند: هرکس 3 دختر یا 3 خواهر را اداره کند، بهشت برایش واجب است.
کارشناسان امور تربیتی، دلایل متفاوتی را در فرق گذاشتن میان پسر و دختر در گذشته ذکر میکنند. به بیان آنان، در جوامع سنتی مثل روستاها و شهرهای کوچک که حوزه فعالیت پسران گستردهتر است و پسران در کنار پدر به شغل کشاورزی، کارگری، تجارت و غیره اشتغال داشته و به اصطلاح عصای دست پدر بودهاند، این امر باعث شده پدر، پسر را حامی خود بداند و او را بر دختر مقدم بدارد.
آنان در بیان دلیل دیگر میگویند: عدم خودباوری دختران و زنان نیز این ذهنیت را در جامعه ایجاد کرده که مردها قابلیت بیشتری دارند. جامعه بانوان با خودباوری و اعتماد به نفس و حضور در صحنههای مختلف میتوانند تواناییهای خود را نشان دهند.
از نظر این کارشناسان، دختر و پسر با هم فرقی ندارند. هر دو فرزند و یادگار پدر و مادر هستند. هر دو انسان و قابل ترقی و تکامل هستند. دختر نیز اگر با تعلیم و تربیت صحیح پرورش یابد، فرد برجستهای خواهد شد که میتواند نسبت به اجتماع خدمات ارزندهای انجام دهد و پدر و مادرش را سرافراز گرداند. آنان که میان دختر و پسر تفاوتی قائل نمیشوند، معتقدند: دختر نسبت به پدر و مادر مهربانتر و دلسوزتر است. پسر وقتی بزرگ شد و استقلال پیدا کرد غالبا به پدر و مادر چندان توجهی ندارد و اگر آزارشان نرساند، نفعی هم به حالشان نخواهد داشت. لیکن دختر در همه حال نسبت به آنان مهربان و دلسوز خواهد بود؛ مخصوصا اگر پدر و مادر بین دختر و پسر فرق نگذارند و حقوق دختران را پایمال نسازند، همیشه محبوب و محترم خواهند بود.
یکی از طرفداران فرزند دختر میگوید: از نظر اقتصادی، دختر کمخرجتر از پسر است، زیرا غالبا مدت توقفش در خانه پدر کمتر است، مدت کمی در خانه میماند و وقتی ازدواج کرد، دیگر کاری با پدر و مادر ندارد؛ لیکن پسر مدتهای مدید بلکه تا آخر عمر سربار پدر و مادر است. ناچارند مخارج تحصیلش را بپردازند، شغل مناسبی برایش پیدا کنند، مخارج 2 سال خدمتش را بدهند، آنگاه برایش عروسی بگیرند، خانه، فرش، خرج عروسی و مهر زن را تهیه کنند، بعدا هم هر وقت محتاج شد، باز سربار آنها خواهد بود.
به اعتقاد یک پدر، زن و مرد هر دو در مورد دختردار شدن شریکند. ممکن است زن به شوهرش اعتراض کند که چرا دختر آوردی؟ ولی واقعیت مطلب این است که هیچ کدام تقصیر ندارند. یک مرد خردمند و عاقل وقتی میشنود که دختردار شده، نهتنها اندوهگین نمیشود؛ بلکه باید اظهار شادمانی کند، باید نسبت به همسرش نوازش و دلجویی بیشتری به عمل آورد و حتی در صورت امکان، هدیهای نیز تقدیمش کند، تولد نوزاد را جشن بگیرد و اگر همسرش از دختردار شدن ناراحت است، دلداریش بدهد و با برهان و منطق برایش اثبات کند که دختر و پسر فرقی ندارد.
مردی نزد رسول خدا(ص) بود که اطلاع یافت خدا دختری به او داده است . از این خبر رنگش تغییر کرد. پیغمبر فرمودند: چرا رنگت متغیر شد؟ مرد در جواب گفت: هنگامی که خارج میشدم، همسرم در حال وضع حمل بود، اکنون خبر رسید که دختری به دنیا آورده. رسول اکرم فرمودند: زمین جایش میدهد و آسمان سایه بر سرش میافکند و خدا روزیش میدهد و گل خوشبویی است که از آن استفاده میکنی.
جام جم / چاردیواری
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد