گرچه باکتری این بیماری بیشتر از راه دستگاه گوارش سرایت میکند، مصرف محصولات دام مبتلا، اعم از شیر، پنیر یا کره و همچنین گوشت نیمپز یا تماس زخم باز با بافت آلوده، حتی در برخی موارد تنفس در فضای طویله و اصطبل سبب ابتلای انسان به تب مالت میشود. انتقال این بیماری از حیوان به انسان است (نه انسان به انسان)، و اثر آن بر مغز استخوان، کبد و طحال بیشتر و ابتلا به آن در مردان شایعتر است. دوره نهفتگی بیماری بین یک هفته تا دو ماه متفاوت است. تب و لرز متغیر، سردرد، احساس درد در ستون فقرات خصوصاً هنگام لمس آنها، احساس خستگی و بیحالی، التهاب و بزرگ شدن غدد لنفاوی از علائم آن است. در موارد مزمن به یبوست، افسردگی، دردهای عضلانی، سوزش ادرار، بیاشتهایی و کاهش وزن، نارساییهای کلیوی و تناسلی و همچنین معلولیت و در صورت عدم درمان به عفونت مغز استخوان، قلب، ریه، کبد، طحال، مثانه، مفاصل و کمبود شدید گلبولهای سفید خون میانجامد.
امکان ابتلا تب مالت در افراد کمخون، بیماران مبتلا به نارساییهای معدوی و ضعف یا زخم معده و کسانی که سابقه عمل جراحی معده دارند، بخصوص در کسانی بیشتر است که برای لاغری به جراحی معده روی آوردهاند.
بیماری در فرد تازه مبتلا با تب و تعریق شروع میشود، بتدریج و در روزهای بعد درد در مفاصل و استخوانها حس میشود و بویژه در نواحی لگن درد چنان شدید خواهد شد که نشستن یا راه رفتن برای بیمار سخت میشود.
برای جلوگیری از ابتلا به تب مالت، شیر پاستوریزه یا جوشیده و گوشت کاملاً پخته میل کنید. در صورت زندگی در نزدیکی حیوانات یا پرورش دام یا شیردوشی و کشتار حتماً از ماسک، دستکش و لوازم استریل استفاده کنید، به چشم یا دهانتان دست نزنید و نظافت، بهداشت، واکسیناسیون و اعمال پیشگیرانه را در اولویت قرار دهید. در صورت بروز بریدگی، ایجاد زخم و مانند آن از دست زدن به گوشت یا محصولات لبنی تا پانسمان و استریلیزه کردن اصولی محل زخم یا بریدگی (حتی به شکلی وسواسی) خودداری کنید. همچنین لازم است که در صورت بروز علائم یا نشانههای اولیه، به جای امروز و فردا کردن یا توسل به درمان خانگی، همان اول سراغ پزشک و انجام آزمایش بروید.
>> جام جم/ رشید حسام