حفظ جایگاه گلیم‌بافی در کرمانشاه

گلیم دیگر به خانه‌های روستا و چادرهای عشایر محدود نیست، توریست‌هایی که به کرمانشاه می‌آیند با خود گلیم به سوغات می‌برند و خانه‌های خود را با آن زیبا می‌کنند.

در گلیم‌بافی، نقشه کاربرد چندانی ندارد و معمولا نقش‌آفرینی به طور ذهنی انجام می‌شود، طرح و رنگ آن خاص منطقه‌ای است که در آنجا بافته می‌شود؛ این طرح‌ها در کرمانشاه شامل نقش بط، پنجه پری، مرغابی، نقوش انسان و حیوان، گنجشک و درخت و گل‌های مختلف است.

گلیم‌بافی صنعت دستی بسیاری از استان‌های کشور است، اما گلیم کرمانشاه و بخصوص گلیم هرسین شهرت جهانی دارد و طرح و کیفیتش زبانزد خاص و عام است. شاید توسعه دامداری و وفور پشم مرغوب یکی از دلایل معروفیت گلیم این منطقه باشد.

گلیم‌بافی هرگز از تاریخ هنر و فرهنگ کرمانشاه کمرنگ نخواهد شد و امروز جوانان با آموختن روش‌های آن از خانواده خود و شرکت در کلاس‌های آموزشی بافت این صنعت دستی را فرامی‌گیرند و گامی در جهت انتقال آن به نسل‌های آینده برمی‌دارند.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه با اشاره به تاریخچه قدیمی گلیم‌بافی در استان، می‌گوید: گلیم‌بافی در شهرستان‌های هرسین، گیلانغرب و جوانرود رواج بیشتری دارد و طرح نقش آن نیز خاص منطقه است.

وی می‌افزاید: گلیم را معمولا از پشم بز و گوسفند می‌بافند که در مقابل عوامل محیطی و حیواناتی چون مار و عقرب مقاوم است. گلیم کرمانشاه به کشورهای دیگر هم صادر می‌شود و در غرفه‌های بین‌المللی جایگاه خاصی دارد.

در حال حاضر بین 3000 تا 4000 نفر در استان به هنر گلیم‌بافی اشتغال دارند.

یک گلیم‌باف برجسته هرسینی هم معتقد است گلیم جایگاه خود را میان مردم حفظ کرده و در بازارهای داخلی و خارجی طرفداران بسیاری دارد.

حسین‌خانی در گفت‌وگو با ؟ می‌افزاید: گلیم یکی از صنایع دستی قدیمی ایرانی است که قدمت آن به چند هزار سال قبل از میلاد بازمی‌گردد؛ معروف‌ترین گلیم کرمانشاه هم مربوط به شهرستان هرسین و بخصوص روستاهای سرماج حسین‌خانی و پریوه است.

وی، گلیم را نوعی فرش بدون پرز می‌داند که از پشم گوسفند بافته می‌شود و کاربردهای تزئینی فراوانی دارد.

به گفته این هنرمند کرمانشاهی، طرح‌های عمده گلیم هرسین شامل مل چفته، گل بلوری، گل نخودی، گل قنداقی، نقوش حیوانی، نقوش انسانی، گل عروسک، گل توت فرنگی، گل سماور، نقش گنجشک و درخت، مرغابی، بط و خرچنگ است.

حسین‌خانی از علاقه جوانان به آموزش هنر گلیم‌بافی می‌گوید و می‌افزاید: امروزه جوانان این هنر را از بزرگان خود می‌آموزند یا از طریق صنایع دستی و گردشگری آموزش‌های لازم را می‌بینند.

وی درباره روند بافت گلیم، خاطرنشان می‌کند: بعد از تهیه پشم و تبدیل آن به نخ، با رنگ‌های گیاهی، آن را رنگ می‌کنند و بعد داری شبیه دار قالی آماده می‌کنند و گلیم را می‌بافند.

این بافنده گلیم ادامه می‌دهد: در حال حاضر اکثر گلیم‌بافان از نظر بیمه مشکلی ندارند و تحت پوشش خدمات تامین اجتماعی هستند. مسلما حمایت‌های مالی دولت و ارائه تسهیلات به علاقه‌مندان گامی موثر در جهت رونق این صنعت دستی و هنر کرمانشاهی است. (ایسنا)