با محمدحسن کرباسیان، مدیرعامل شرکت پست

دخلمان به خرجمان نمی‌رسد

بارزترین وجه تمایز تمدن ایران باستان، نه کاخ‌های بزرگ و نه داشتن مردان جنگی است بلکه داشتن یک سیستم ارتباطی و پستی در عصر هخامنشیان است که در هر 24کیلومتر از جاده‌ای به طول 2500 کیلومتر یک قرارگاه ایجاد شده بود برای حفاظت و پشتیبانی از راه شاهی آن زمان که به وسیله چاپارها هر روز مورد استفاده قرار می‌گرفت. با ظهور مواهب الکترونیک مانند تلفن، فکس و اینترنت بسیاری گمان می‌کنند کار پست به پایان رسیده، اما این طور نیست و کار پستچی‌ها هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود. طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی، پست نیز به جمع خصوصی‌ها خواهد پیوست که این امر تحولی در عرصه خدماتی درپی خواهد داشت، شرکت پست امروزه دولتی و زیرمجموعه وزارت ارتباطات است و به‌مجموعه‌ای زیانده تبدیل شده که هر سال چشمش به دست دولت است تا کمکی کند و بدهی‌های این شرکت کمی سبک شود. موضوع پست آنقدر گسترده است که صحبت درباره آن، وقت بسیار می‌خواهد. برای بررسی و کسب اطلاع از شرایط فعلی شرکت پست با محمدحسن کرباسیان، مدیرعامل این شرکت که با لهجه اصفهانی و روی خندان پیش‌رویمان نشسته است، گفت‌وگو کرده‌ایم.
کد خبر: ۴۱۲۱۷۷

آیا برای رسیدن یک نامه در داخل یا خارج کشور زمان استانداردی وجود دارد؟

تمام زمان‌ها هم داخلی و هم خارجی مشخص و تصویب شده است. از طرفی اتحادیه جهانی پست که تمام کشورهای جهان در آن عضویت دارند و ما نیز از 120 سال قبل عضو آن بوده‌ایم، برای تمام مسیرهای پستی جدول دارد و بر کار ما نظارت می‌کنند. اگر بسته‌ای از خارج وارد ایران شود و ما آن را دیر توزیع کنیم جریمه می‌شویم، البته پست داخلی را خودمان نظارت می‌کنیم.

فرض کنید یک نامه را در صندوق انداخته‌ایم. در طولانی‌ترین زمان، این نامه چند روزه باید به مقصد برسد؟

روز تحویل بعلاوه 5 روز.

یعنی یک نامه باید یک هفته‌ای به مقصد برسد؟

بله.

پس چرا این اتفاق رخ نمی‌دهد؟

فکر نمی‌کنم موردی خلاف این داشته باشیم و اگر باشد پیگیری می‌کنیم. البته در مواردی ممکن است رخ دهد و پارامترهای زیادی دخیل است ازجمله این که کشور ما با یک میلیون و 648 هزار کیلومتر مساحت، پراکندگی جمعیتی خاصی دارد.

برخی نامه‌ها بعد از یک ماه به دست گیرنده می‌رسد؟

خیر، این امر شدنی نیست.

اما خیلی از مردم حتی بسته‌هایی که با پست ویژه ارسال کرده‌اند را چند هفته بعد دریافت کرده‌اند. نمونه آن ناشرانی هستند که با پست کتاب می‌فروشند.

ما سال گذشته 814 میلیون مرسوله توزیع کردیم، اما ادعا نمی‌کنیم که تمام آنها همان روز اول به دست مشتری رسیده‌اند. از میان این تعداد 2 میلیون و 500 هزار عدد آنها پست ویژه بوده که از میان آنها 5‌/‌72 درصد، همان روز اول توزیع شده است. حالا اگر شما موردی برخلاف این قاعده یافتید حاضریم تمام موارد مشابه را رایگان توزیع کنیم.

شرکت پست، شرکتی زیانده است. این زیان چقدر است؟

محاسبه این عدد کار پیچیده‌ای خواهد بود چراکه بنا به سرویس‌ها و سال‌های مختلف متفاوت است، اما میزان زیان انباشته ما یعنی میزان زیان هر سال بعلاوه زیان مانده از سال‌های قبل، منهای دریافتی از دولت بابت جبران خسارات، براساس محاسبه حسابرس‌های دولت 146 میلیارد تومان تا قبل از سال 89 است.

مگر تناسبی بین حجم کاری و بودجه سالانه وجود ندارد که کار به تامین اعتبار برای زیان به این حجم نرسد؟

تعداد 814 میلیون مرسوله سال گذشته 11 درصد ترافیک کشور را به خود اختصاص داده و این در حالی است که ما یک هزارم بودجه کشور را داریم.

میزان حمایت‌های دولت برای جبران خسارات کافی نبوده است؟

خیر نبوده، اما بدون کمک دولت هم نمی‌توانیم به حیات خود ادامه دهیم. سال گذشته 55 میلیارد ضرر دادیم که تنها 40 درصد آن را توانستیم از دولت وصول کنیم. از سال 83 به بعد علی‌رغم تورم عمومی، ما اجازه افزایش تعرفه نداشتیم و دولت جلوی این کار را گرفته بود. از آن سال به بعد که تقریبا از اوایل دولت نهم بود راحت‌تر این کمک‌ها را دریافت کردیم و سالانه حدود 20 تا 30 میلیارد تومان کمک دریافت کرده‌ایم.

موضوع افزایش تعرفه‌های پستی از نظر سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان مغایر قانون بود، نتیجه کار چه شد؟

دولت در تاریخ 25/8/89 مصوبه‌ای مبنی بر لزوم نظارت کارگروه تنظیم بازار بر افزایش نرخ‌ها داشته است که ما 5 روز بعد مصوبه افزایش نرخ پست را از دولت گرفتیم که البته این جدای از ابلاغ رگولاتوری بود و تفسیر ما این بود که آن قانون در اینجا اعمال شده است، اما کارگروه این را نپذیرفت و خود را ملزم بر نظارت می‌دانست. در جلسه‌ای که با وزارت بازرگانی و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان داشتیم جمع‌بندی به اینجا رسید که با تمامی افزایش تعرفه موافقت کردند، اما در جزییات، قرار بر کار کارشناسی شد.

یعنی هنوز قبول نکرده‌اند؟

به طور نهایی خیر.

پس نرخ‌های فعلی قانونی نیست؟

ما مصوبه دولت و ابلاغ رگولاتوری را داریم و این مبنای قانونی کار بوده است، اما از هیچ نهاد نظارتی ابلاغی برای توقف یا تغییر نداشتیم و با توافقات انجام شده آنها هم موافق این موضوع هستند.

این افزایش تعرفه‌ها تا کجا ادامه خواهد داشت؟

براساس ماده 101 قانون هدفمند کردن یارانه‌ها، تعرفه‌های پست هم باید شامل تغییراتی شود به طوری که تا پایان برنامه پنجم توسعه نرخ تعرفه با قیمت تمام شده برابر باشد. این افزایش از امسال آغاز شد، اما به دلیل عواقب اقتصادی و اجتماعی نمی‌توانستیم قیمت‌ها را یکباره واقعی کنیم پس امسال افزایش 40 درصدی را داشتیم و در سال‌های بعد با مجوزهایی که دریافت می‌شود این نرخ‌ها افزایش پیدا خواهد کرد.

بابت تاخیر در ارسال، تعهدی برای جبران دارید؟

طبق قانون از 2 برابر هزینه پرداختی بابت پست تا 12 برابر هزینه آن را می‌پردازیم و پیشتر نیز این کار را کرده‌ایم. حتی مفقودی و مواردی اینچنین نیز شامل همین موضوع است، اما ما از پرداخت غرامت خوشحال نمی‌شویم چراکه رضایت مشتری جلب نمی‌شود و اصولا مشتری برای غرامت گرفتن به ما مراجعه نمی‌کند، برای همین ما تلاش می‌کنیم کار به این موارد نرسد.

نرخ توزیع مطبوعات را هم در ابلاغ جدید تغییر دادید؟

کرباسیان: بدون کمک دولت نمی‌توانیم به حیات خود ادامه دهیم سال گذشته 55 میلیارد ضرر دادیم که تنها 40 درصد آن را توانستیم از دولت وصول کنیم

تعرفه مطبوعات همیشه نصف سایر نرخ‌ها بوده و در این افزایش تعرفه که 40 درصد قیمت تمام شده افزایش یافت برای مطبوعات نرخ 20 درصد بود. صحبتی که چند سال قبل با معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد داشتیم معاون وقت قیمت عادلانه را نصف قیمت روی جلد درخواست کرد و از آن زمان که قیمت بیشتر روزنامه‌ها 50 تومان بود و هزینه توزیعشان 25 تومان می‌شد تا امسال افزایش نداشتیم و این در حالی است که بیشتر روزنامه‌ها 200 یا 300 تومان شده‌اند، با این حال در صحبت چند روز قبل با معاون مطبوعاتی قرار شد از 20 درصد افزایش تعرفه مطبوعاتی باز هم 40 درصد کسر کنیم و قیمت پایه برای مرسوله مطبوعاتی داخل شهر به جای 110 تومان 60 تومان بشود.

این کاهش نرخ ابلاغ شده یا منتظر تامین اعتبار هستید؟

ابلاغ شده اما قرار است از طرف وزارت ارشاد نامه‌ای تهیه و به دولت داده شود تا میزان تخفیف ارائه شده به مطبوعات از طرف دولت جبران شود. ناگفته نماند ما با مطبوعات بنا به رسالت فرهنگی آنها همیشه سازش داشته و داریم و هرگز نمی‌خواهیم از بابت کار ما دچار مشکل باشند.

در مورد خصوصی‌سازی پست و تشکیل سازمان پست چه اقدامی انجام شده است؟

بعد از ابلاغ به دولت باید در 3 ماه ما اساسنامه جدید پست را برای تصویب به مجلس بدهیم که بعد از تصویب اساسنامه در مجلس و با ارجاع موضوع به سازمان خصوصی‌سازی، این موضوع پیگیری خواهد شد، اما با توجه به این که امسال انتخابات مجلس در پیش است و ترافیک کاری وجود دارد احتمالا زمان کار، کمی طولانی می‌شود.

اگر در این زمان هم انجام شود با این نرخ‌ها که به نقطه هدف قانون پنجم نرسیده شرکت قابل واگذاری است؟

شرکت پست ذاتا زیانده نیست و در همه جا صنعت سودآوری است، اما با توجه به دولتی بودن، نرخ‌ها را باید از دولت بگیریم در نتیجه اگر به مرحله خصوصی‌سازی برسیم این نرخ‌ها آزادسازی می‌شود. آن وقت دولت با جبران زیان انباشته، شرکت را به فروش می‌رساند.

یعنی بار این زیان‌ها قرار است از دوش دولت برداشته شده و بر دوش مردم گذاشته شود؟

این تفسیر کاملی نیست چراکه نفس خصوصی‌سازی رقابتی کردن بازار است. در آن زمان هم مانند تعرفه‌های مخابراتی، تابع قوانین خواهیم بود.

بعد از خصوصی‌سازی چه اتفاقی برای پست خواهد افتاد؟

طبق قرار باید بخش‌های زیربنایی و شبکه تجزیه کالا که جنبه حاکمیتی دارد در سازمانی به نام سازمان پست و سایر امور به عنوان امور اپراتوری در قالب اپراتور اول پست به بخش خصوصی واگذار شود که خصوصی است و دولت 20 درصد از سهام آن را خواهد داشت و بعد از آن اپراتورهای دیگر هم می‌توانند حضور داشته و فعالیت کنند.

دلیل نرسیدن برخی قبوض چیست؟

قبضی که دست ما باشد توزیع می‌شود، اما به دلایلی مانند این که آدرس درست نباشد هم امکان این موضوع هست که قبض دست مشترک نرسد مخصوصا در مورد تلفن همراه که مالکان آن امکان نقل‌مکان بیشتری دارند و از طرفی به دلیل این که این قبوض به صورت عادی توزیع و داخل صندوق‌های پستی یا در منازل ریخته می‌شود ممکن است اتفاقی رخ دهد. در نهایت آن که شرکت‌های ارائه‌دهنده این قبوض مانند مخابرات به ما تاییدیه می‌دهند و اگر کار، نقص بزرگی داشته باشد در حساب و کتاب، این ارقام را لحاظ می‌کنند. البته فراموش نکنید ما 50 میلیون قبض مخابراتی توزیع می‌کنیم که حتی یک درصد خطای آن عدد بزرگی می‌شود و این نارضایتی‌ها معمولا به دلیل حجم بالای کار است.

تعرفه قبوض هم افزایش داشته است؟

پست، مظلوم واقع شده است چراکه شرکت‌های صادرکننده قبض که خودشان کار توزیع انجام می‌دهند هزینه تهیه و توزیع یک قبض را 400 تومان اعلام می‌کنند و این در حالی است که ما این رقم توزیع را برای مطبوعات با وزن بسیار بالاتر، 60 تومان در نظر گرفته‌ایم. با این حال باز هم به ما فشار می‌آورند که این هزینه زیاد است.

در این سال‌ها هیچ کس توجه نکرده که شرکت پست با این هزینه بالای کارهای اجرایی چطور زنده مانده و تفاوت قیمت تمام شده 480 تومان و دریافتی 60 تومان هر مرسوله مطبوعاتی را چه کسی جبران می‌کند؟ گذشته از سایر انواع مرسولات، ما با وجود این که هر توزیع برایمان ضررآور بوده به کار ادامه دادیم و افزایش نرخ، حداقل کمک به شرکت بوده است. همین امروز مقایسه کنید، هزینه ما یک‌چهارم هزینه شرکت‌های پستی خارجی داخل ایران است و این خود به خود نشان‌دهنده تفاوت کارکرد ماست.

تاخیرهای هواپیمایی ممکن است موجب پرداخت غرامت شما به مشتری شود. آیا بابت این تاخیر توانسته‌اید از هواپیمایی خسارت بگیرید؟

نه. مگر کسی توانسته بابت تاخیر غرامت بگیرد؟

وقتی شما که سالانه 3 میلیارد تومان مبادله مالی دارید نمی‌توانید از آنها غرامت بگیرید چطور می‌توان توقع داشت که مردم از شما بابت تاخیر یک نامه 2000 تومانی غرامت بگیرند؟

ما اینها را به هم مربوط نمی‌دانیم. ما بهانه نمی‌آوریم و اگر تعهد را انجام ندهیم غرامت پرداخت می‌کنیم و تاکنون موارد زیادی بوده که این کار را کرده‌ایم.

در قبض‌ها، تاریخ تحویل مرسوله قید شده است؟

خیر.

پس مردم به چه چیزی استناد کنند؟

در مراکز استان اگر زمان تحویل بیش از یک روز شد می‌توانند بررسی کنند.

سعید نوری آزاد / جام‌جم

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها