نشست‌های ایران با روسیه، و چین، رایزنی با اعضای غیردائم شورای امنیت و پیشنهاد قطعنامه برای تعلیق تحریم‌ها از جمله تازه‌ترین اقداماتی است که تلاش دارد تا راه تنفسی برای دیپلماسی باز بماند. به هشدارهای صریح ایران در مورد تعلیق توافق قاهره با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) و تطبیق سیاست‌های خود با وضعیت جدید نشان می‌دهد در صورت فعال شدن ماشه، ایران برنامه‌هایی برای مقابله و پاسخ به این سیاسی‌کاری در دست اجرا دارد.
تهدید دیپلماسی و ضرورت تحرکات ایران
بانزدیک شدن به ضرب‌الاجل ماشه،تروئیکای اروپا(انگلیس، فرانسه وآلمان)با فعالسازی مکانیزم ماشه،تلاش کرده تا تحریم‌های سازمان ملل را علیه ایران بازگردانند. این اقدام، که ایران و برخی دیگر از کشورها از جمله چین و روسیه آن را غیرقانونی و در تضاد با تعهدات برجام می‌دانند، می‌تواند به مرگ دیپلماسی منجر شود. ایران که همواره بر پایبندی به تعهدات هسته‌ای خود تأکید کرده، هشدار داده که چنین اقدامی نه‌تنها بی‌ثباتی منطقه را افزایش می‌دهد بلکه پاسخ متناسبی از سوی تهران را به دنبال خواهد داشت. در این میان، تهران با تمرکز بر دیپلماسی چندجانبه، به دنبال ایجاد ائتلاف‌هایی است که غرب را از این مسیر بازدارد. این رویکرد، ریشه دراصول انقلابی ایران دارد که بر استقلال، مقاومت و همکاری با قدرت‌های نوظهور تأکید می‌کند.
تقویت جبهه ضدغربی
ایران در روزهای اخیر، نشست‌های مهمی با متحدان استراتژیک خود برگزار کرده تا حمایت آنها را برای جلوگیری از snapback جلب کند.رایزنی با روسیه و چین: تهران با مسکو و پکن، که هر دو مخالف بازگشت تحریم‌ها هستند، هماهنگی‌های نزدیکی داشته است. در۲۴سپتامبر،روسیه وایران قراردادی به ارزش ۲۵ میلیارد دلار برای ساخت چهار نیروگاه هسته‌ای جدید در جنوب ایران امضا کردند. این توافق، که در حاشیه تلاش‌های دیپلماتیک برای جلوگیری از snapback انجام شد، نشان‌دهنده عمق همکاری هسته‌ای و اقتصادی میان دو کشور است. روسیه و چین، به عنوان اعضای دائم شورای امنیت، قطعنامه‌ای پیشنهادی برای تمدید شش ماهه مهلت تا ۱۸ آوریل ۲۰۲۶ ارائه دادند تا فرصتی برای دیپلماسی ایجاد شود.رایزنی با اعضای غیردائم شورای امنیت: تلاش برای جلب حمایت گسترده یکی از تحرکات کلیدی ایران، برگزاری جلسات با ۱۰ عضو غیردائم شورای امنیت بوده است. کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، این جلسات را «آخرین فرصت» برای جلوگیری از snapback توصیف کرد. در این دیدارها، ایران بر غیرقانونی بودن اقدام اروپایی‌ها تأکید کرد و استدلال نمود که سه کشور اروپایی(E۳) به دلیل عدم پایبندی به تعهدات برجامی، حق فعالسازی مکانیزم ماشه را ندارند. غریب‌آبادی هشداردادکه بازگشت تحریم‌ها، دیپلماسی رانابودمی‌کندوایران رابه سمت سیاست‌های جدید سوق می‌دهد.این جلسات، که با تمرکز بر کشورهای در حال توسعه برگزار شد، بخشی از دیپلماسی انقلابی ایران برای بسیج جهان جنوب علیه سلطه غرب است.
قطعنامه پیشنهادی برای تعلیق تحریم‌ها: روسیه و چین با حمایت ایران، قطعنامه‌ای را به شورای امنیت پیشنهاد دادند که تحریم‌ها را برای شش ماه تعلیق کند. این پیشنهاد که هدف آن ایجاد فضایی برای مذاکرات بیشتر است، براساس قطعنامه ۲۲۳۱ تنظیم شده و تأکید دارد که snapback باید به تعویق افتد تا دیپلماسی شانس موفقیت داشته باشد. ایران این قطعنامه را «فرصتی طلایی» برای غرب می‌داند.
تعلیق توافق قاهره و تطبیق سیاست‌ها با وضعیت جدید
ایران به طور صریح اعلام کرده که اگر مکانیزم ماشه فعال شود، توافق اخیر با آژانس در قاهره (که براساس آن دسترسی بازرسان آژانس به تأسیسات هسته‌ای را افزایش می‌داد) را تعلیق خواهد کرد. وزیر خارجه کشورمان، سید عباس عراقچی، تأکید کرد که بازگشت تحریم‌ها «شرایط جدیدی» ایجاد می‌کند و تهران همکاری با آژانس را متوقف خواهد کرد.
همچنین، ایران سیاست‌های خود را با وضعیت جدید تطبیق می‌دهد که می‌تواند شامل افزایش غنی‌سازی، کاهش تعهدات برجامی یا حتی خروج از NPT باشد. این هشدارها، نشان‌دهنده آمادگی ایران برای مقاومت است و غرب را به فکر عواقب اقداماتش وامی‌دارد.تلاش‌های دیپلماتیک ایران نشان‌دهنده عزم تهران برای حفظ دیپلماسی است، در حالی که غرب با فعالسازی snapback، به دنبال احیای سیاست «فشار حداکثری» است. این تحرکات، نه‌تنها حمایت روسیه، چین و بسیاری دیگر از کشورهای جهان را جلب کرده بلکه صدای کشورهای درحال توسعه را در شورای امنیت بلند کرده است.
اگر snapback فعال شود، ایران با تعلیق توافق قاهره و تطبیق سیاست‌ها، پاسخی قاطع خواهد داد که می‌تواند معادلات منطقه را تغییر دهد. درنهایت، این غرب است که با نادیده گرفتن دیپلماسی، مسئولیت هرگونه تنش را برعهده دارد. ایران، با تکیه بر اصول استقلال‌طلبانه خود، آماده است تا در برابر این چالش‌ها ایستادگی کند و آینده‌ای مستقل را رقم بزند.
دبیر شورای‌عالی امنیت ملی:
اسنپ‌بک اجرا شودهمکاری با آژانس تعلیق خواهد شد
علی لاریجانی، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در گفتوگو با شبکه pbs درباره ادعای غربی‌ها مبنی بر تلاش ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای، با بیان این‌که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گذشته اعلام کرد، ایران به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست، گفت: جمهوری اسلامی ایران به دنبال سلاح هسته‌ای نمی‌رود.
وی در پاسخ به سوالی درباره ادعای رسانه آمریکایی مبنی بر مشاهده تحرکاتی در جنوب نطنز، افزود: مورد خاصی وجود ندارد. ما هنوز در این مناطق آواربرداری نکرده‌ایم اما ممکن است در آینده آواربرداری انجام شده و این سایت‌ها فعالیت خود را از سر بگیرند.
دبیر شورای‌عالی امنیت ملی درباره فرآیندهایی که برای عدم فعال شدن «مکانیسم ماشه» انجام شده، تصریح کرد: ما یک پیشنهادهایی برای حل و فصل موضوع ارائه دادیم؛ اروپایی‌ها هم نظراتی داشتند. اما اگر اسنپ‌بک را انجام دهند، رابطه ما با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تعلیق می‌شود و این مصوبه مجلس شورای اسلامی است.
لاریجانی اضافه کرد: اما اگر رفتارشان را اصلاح کنند، ما با آژانس همکاری می‌کنیم و در آن صورت، مشکلی نخواهیم داشت.
وی درباره این‌که چرا ایران به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دسترسی به تاسیسات هسته‌ای را نمی‌دهد،گفت: ما بازرسان را بیرون نکردیم. آنها خودشان به دلیل وقوع جنگ ترسیدند و اینجا را ترک کردند. از سوی دیگر، باید بپذیرید که وقتی یک تاسیسات هسته‌ای به‌شکلی بی‌سابقه در تاریخ بمباران می‌شود، باید پروتکل‌های جدیدی برای بازرسی از آن تدارک دید و امنیت بازرسان را لحاظ کرد.
دبیر شورای‌عالی امنیت ملی یادآور شد: وزیر خارجه ایران در دیدار خود با مدیرکل آژانس در قاهره، درباره تدوین همین پروتکل‌ها برای بازرسی گفتوگو کرده است. بالاخره بازدید از مراکز صدمه‌دیده، نیاز به روش و برنامه جدید دارد.
