کردستان با حدود ۲۰۰ کیلومتر مرز مشترک با عراق، از نخستین روزهای جنگ مورد هجوم مستقیم نیروهای بعثی قرار گرفت. شهرهای مرزی این استان از همان ۳۱شهریور ۱۳۵۹ به صحنه نبردهای سنگین تبدیل شدند.از همان زمان که دشمن به فکر تجاوز به خاک ایران افتاد مریوان بهدلیل نزدیکی به مرز، بهکرات مورد حمله هوایی و توپخانهای دشمن قرارگرفت و محاصره شد. منطقه «درهشوری» در مریوان صحنه یکی از خونینترین نبردهای غرب کشور بود.بانه هم بهطور کامل به اشغال نیروهای عراقی درآمد و پس از آزادسازی، بارها مورد موشکباران و حمله قرارگرفت و بهطور کامل ویران شد. اگرچه سقز از مرزها کمی فاصله داشت، اما بهدلیل اهمیت راهبردی، پیوسته هدف حمله هوایی و موشکی دشمن بود و سروآباد و دهگلان هم بهخاطر مجاورت با جبهههای نبرد، شاهد درگیریها و حملات متعدد بودند.البته شهرهای دیگر مانند دیواندره و بیجار نیز بهعنوان پایگاههای پشتیبانی و استقرار نیروها، نقش حیاتی داشتند و از حملات در امان نماندند.
محکمترین سد در برابر دشمنان
کردستان درطول سالهای جنگ شاهد اجرای عملیاتهای مهمی بود.آنطورکه فرمانده سپاه بیتالمقدس استان کردستان میگوید: «این آبوخاک شاهد پرپر شدن و بهخونغلتیدن شهدای زیادی از اقصینقاط کشور بوده است.»
سردار جمشید رضایی ادامه میدهد: «ازعملیاتهای مهمی که در کردستان به اجرادرآمدندمیتوان به ظفر۴ بهمنظور آزادسازی ارتفاعات مهم استراتژیک در منطقه مریوان اشاره کرد. همچنین عملیات نصر برای آزادسازی بخشهایی از مناطق مرزی و عملیات مرصاد که اگرچه در کرمانشاه انجام شد، اما بسیاری ازنیروهای مردمی و بسیجی کردستان دراین عملیات سرنوشتساز برای مقابله با منافقین حضور داشتند.»
او به آمار بنیاد شهید و امور ایثارگران در مورد شهدای استان اشاره و تصریح میکند: «کردستان بیش از ۴۵۰۰ شهید تقدیم انقلاب و دفاع از میهن کرده است. این عدد، بهنسبت جمعیت استان در آن دوران، آماری بسیار بالا و قابلتأمل است که نشان از مشارکت گسترده و فداکاری بیشائبه مردم این دیار دارد. علاوهبراین، هزاران جانباز و آزاده نیز از یادگاران دفاعمقدس در این استان هستند.»
کردستان را باید محکمترین سد در برابر پیشروی دشمنان بدانیم. مقاومت جانانه مردم و رزمندگان در شهرهای مرزی مانند بانه و مریوان، مانع از حرکت سریع دشمن به داخل خاک ایران و تسخیر کامل غرب کشور شد. در آن زمان مردم و غیرنظامیان با وجود تمام مخاطرات، به پشتیبانی از رزمندگان پرداختند و خانه و کاشانه خود را پایگاه دفاعمقدس کردند.حضور برادران کرد در کنار سایر هموطنان از همه اقوام و ادیان، درس بزرگی ازوحدت ویکپارچگی ملی دربرابردشمن متجاوزرابه نمایش گذاشت.
ایجاد زیرساختهای صنعتی و نوآوری
کردستان، امروز که از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار است، نیازمند توسعه و سرمایهگذاری برای تکمیل زیرساختهایش است.این استان نقش کلیدی در تأمین امنیت مرزهای غربی کشور ایفا میکند و استاندار کردستان با بیان اینکه این منطقه میتواند به پل ارتباطی و اقتصادی بین ایران و بازارهای منطقه اقلیم کردستان عراق تبدیل شود، میگوید: «این منطقه را باید نگین گردشگری بدانیم زیرا با دارا بودن جاذبههای بکر طبیعی مانند اورامان، آبیدر، زریوار و فرهنگ کهن و جذابش، پتانسیل تبدیل به یکی از قطبهای اصلی گردشگری ایران را دارد.»
آرش زرهتنلهونی به نیازمندیهای اساسی برای شکوفایی کردستان گریزی زده و ادامه میدهد: «توسعه زیرساختها بسیار ضروری است و نیاز مبرم به گسترش و بهبود راههای مواصلاتی بهویژه بزرگراههایی جهت اتصال به مرکز کشور و عراق داریم. همچنین گسترش خطوط ریلی و زیرساختهای اینترنتی و ارتباطی هم از اولویتهاست.»
ایجاد زیرساختهای صنعتی و نوآوری، اعطای وامهای کمبهره به سرمایهگذاران و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی برای محصولات کشاورزی و دامی از دیگر نیازهای کردستان است که استاندار روی آنها تاکید میکند.
کردستان در دفاع مقدس، علیرغم محرومیتهای پیشین، چنان ایستاد که تاریخ را به تحسین واداشت. اکنون نوبت دوران سازندگی و شکوفایی است. کردستان با برخورداری از ظرفیتهای عظیم طبیعی، انسانی و فرهنگی، استانی با پتانسیل بسیار بالا برای تبدیل به یکی از قطبهای توسعه غرب کشور است.محققشدن این امر،علاوه برعزم واراده مردم سختکوش کردستان، نیازمند توجه ویژه و عادلانه دولتمردان، تزریق سرمایههای ملی و اجرای پروژههای کلان توسعهای است تا این دیار رشید، سزاوارانه به جایگاه واقعی خود در تراز ایران قوی دست یابد.