رونمایی از رادار ملی دشمن‌شناسی
در یک رویداد مهم فرهنگی-سیاسی که سه‌شنبه، ۲۵ شهریور ماه ۱۴۰۴ در سالن همایش‌های برج میلاد تهران برگزارشد، ازمجموعه۳۰جلدی«استعمارشناسی ایرانی» رونمایی گردید. این مراسم که به‌عنوان بخشی از ششمین کنفرانس «ستارگان شهر» سازماندهی شده بود، با حضور چهره‌های برجسته سیاسی و علمی کشور، از جمله محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، علیرضا زاکانی شهردارتهران وموسی نجفی رئیس پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی،بر اهمیت راهبردی شناخت تاریخ استعمار و مقابله بااشکال نوین آن تاکید کرد.
سخنرانان، این مجموعه را سندی جامع و یک «رادار ملی» برای دشمن‌شناسی توصیف کردند که می‌تواند نسل جدید را برای مواجهه با جنگ‌های شناختی و استعمار فرانو آماده سازد.این مجموعه سترگ، که حاصل چهار سال کار پژوهشی مستمر و دقیق ۳۳ محقق در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است، به‌عنوان یک منبع مرجع برای تحلیل ابعاد گوناگون نفوذ و سلطه استعمار در تاریخ ایران طراحی شده است. یکی از نکات قابل توجه در مورد این پروژه، تامین مالی آن است که به گفته دکتر موسی نجفی، بدون اتکا به بودجه‌های دولتی و عمدتا از محل حقوق شخصی اعضای هیات علمی پژوهشگاه به سرانجام رسیده است. محتوای این ۳۰ جلد، کالبدشکافی مستندی از وقایع کلیدی تاریخ معاصر ایران، شامل قراردادهای تحقیرآمیز، تجزیه سرزمین‌ها، اشغال‌های نظامی خارجی، جنگ‌های تحمیلی و کودتاهای استعماری را در بر می‌گیرد. مراسم با تلاوت قرآن و پخش سرود ملی آغاز شد وسپس با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای تاریخ معاصر ایران، از جمله شهدای انقلاب اسلامی، نهضت مشروطه، دوران دفاع‌مقدس وبه‌ویژه شهدای جنگ ۱۲روزه اخیر ادامه یافت. در انتهای مراسم نیز از خانواده‌های چند تن ازشهدای جنگ اخیر، از جمله شهیدان محمد باقری، امیرعلی حاجی‌زاده، امیرحسین فقیه، داود شیخیان، خسرو حسنی و منصور عسکری تقدیر به عمل آمد.
رئیس مجلس: استعمار یک واقعیت زنده است
دکتر محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، به‌عنوان سخنران اصلی این رویداد، تحلیلی جامع از مفهوم استعمار در دنیای امروز ارائه داد. قالیباف اظهار داشت: «مساله سلطه و استعمار صرفا یک خاطره تاریخی نیست بلکه واقعیتی تلخ و زنده است که هر روز در زندگی ما و همه شئون ادامه دارد. امروز دیگر با استعمار سنتی مواجه نیستیم بلکه با استعمار نو و فرانو رو‌به‌رو هستیم. شناخت دشمن و ابزار‌های او، یکی از مهم‌ترین ضرورت‌هایی است که باید به آن توجه کنیم.»
رئیس قوه مقننه با ارجاع به تاریخ ایران، به‌ویژه از دوران قاجار تا پهلوی، به تشریح تجربیات تلخ کشور در مواجهه با قدرت‌های خارجی پرداخت و گفت: «شاید هیچ‌وقت استعمار به‌صورت ظاهری و رسمی در کشور ما به‌معنای سنتی وجود نداشت اما در طول تاریخ و در جای‌جای کشورمان و در نسل‌های مختلف، همه ما طعم تلخ سلطه و خیانت و استعمار به کشور را در زمان‌های مختلف دیدیم و چشیدیم. این واقعیت تلخی است که در قراردادهای تحقیرآمیز، تجزیه کشور و از دست‌دادن سرزمین‌مان، اشغال‌های متعدد و کودتاهای خارجی حس شده است.»
قالیباف تصریح کرد: «درسی که از این تجربیات می‌گیریم این است که داشتن قدرت مهم است اما تنها ابزار مبارزه با سلطه و استعمار نیست. آنچه اساسی و مهم است، تصمیم و اراده آگاهانه ملت‌ها در مقابل سلطه و استعمار است.» وی با ذکر نمونه‌هایی چون نهضت تحریم تنباکو، نهضت ملی‌شدن صنعت نفت، انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس، استدلال کرد که هر زمان ملت ایران با ایمان و آگاهی وارد میدان شده، توانسته قدرت‌های استعماری را به عقب‌نشینی وادار کند.
«رادار ملی» برای مقابله با استعمار ذهن
یکی از محوری‌ترین بخش‌های سخنرانی دکتر قالیباف، ستایش او از مجموعه «استعمارشناسی ایرانی» بود. او این اثر را یک ابزار حیاتی و راهبردی برای دوران معاصر توصیف کرد و گفت: «خوشحالیم که به‌همت برادر عزیزمان آقای نجفی و دیگر عزیزان، مجموعه ۳۰ جلدی «استعمارشناسی ایران» شکل گرفته است. این مجموعه به درستی تحلیل شده و یک اطلاع‌رسانی یکجا و جامع برای نسل امروز است. بدون شک، این اثر یک رادار ملی برای استعمارشناسی و دشمن‌شناسی است تا بدانیم با چه دشمنی رو‌به‌رو هستیم.»
وی هشدار داد که میدان نبرد آینده، بیش از گذشته پیچیده و متمرکز بر «جنگ شناختی» و «جنگ روایت‌ها» خواهد بود. از نظر قالیباف، خطرناک‌ترین شکل سلطه در عصر حاضر، «استعمار ذهن» است. او در این باره توضیح داد: «آنچه امروز فشار اصلی استعمارزدگی برای ما بوده و خطر است، استعمار ذهن است. تصرف ذهن‌های تک‌تک افراد در استعمار فرانو به‌معنای سلطه و تجزیه واقعی یک ملت و یک جامعه است.»
رئیس مجلس با اشاره به نقش امام خمینی (ره) و نقل قولی از ایشان در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ که علت اصلی مخالفت با رژیم پهلوی را «نوکری آمریکا» عنوان کرده بود، گفت که مهم‌ترین اقدام بنیانگذار انقلاب، «استعمارزدایی از ذهن‌ها» بود. او موفقیت‌های اخیر کشور، از جمله عملیات‌های نظامی «وعده صادق» را نشانه‌ای از تداوم این روحیه دانست و افزود: «جوانان دهه‌های ۶۰، ۷۰ و ۸۰ نشان دادند که با استحکام و جدیت بیشتری نسبت به نسل‌های قبل از خود به میدان آمده‌اند.»
ضرورت انکارناپذیر حکمرانی نوین
قالیباف‌دربخش دیگری ازسخنان خود،برلزوم تقویت‌ارتباط میان‌نهادهای علمی‌وپژوهشی باعرصه‌های اجرایی‌و سیاست‌گذاری تاکید کرد.وی این مجموعه را نمونه‌ای موفق از این پیوند دانست و بیان کرد: «این اثر میان دانشگاه و میدان گره خورده و قابل استفاده است اما بین دانشگاه و میدان به‌ویژه در صنعت،اقتصاد وسایر علوم،عمدتا به‌طور ناقص ارتباط برقراراست که این ارتباط باید تقویت شود.تقویت این ارتباطات، نقش مهمی درارتقای آگاهی ملی وانسجام جامعه ایفا می‌کند.»
دیدگاه‌های دیگر سخنرانان
علیرضا زاکانی، شهردار تهران نیز در سخنان کوتاهی، دو رکن اصلی انقلاب اسلامی را «استبدادزدایی» در داخل و «استعمارستیزی» در خارج دانست. وی اظهار داشت که امام خمینی (ره) با تکیه بر اسلام، پرونده استبداد را بست و راه را برای مبارزه با سلطه خارجی هموار ساخت. زاکانی این مجموعه را یک سند تاریخی مهم برای آموزش نسل‌های آینده خواند و بر اهمیت استقلال کامل در حوزه‌های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی تاکید کرد.
دکتر موسی نجفی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و سرپرست این پروژه عظیم، در سخنان خود، استعمار را یک «مساله حل‌نشده» توصیف کرد که ایران همچنان با پیامدهای آن دست‌و‌پنجه نرم می‌کند.
او با اشاره به وقایع تاریخی مانند قحطی بزرگ پس از جنگ جهانی اول که منجر‌به مرگ میلیون‌ها ایرانی شد، استدلال کرد که ایران اگرچه هرگز به‌طور رسمی مستعمره نبوده اما «مانند ماهی در آب»، عمیقا تحت تاثیر آن قرار گرفته است. نجفی بر ضرورت یک رویکرد فرهنگی بومی برای مبارزه تاکید کرد و گفت ایران نباید از الگوهای شرقی یا غربی تقلید کند. او با رد قاطع روایت‌های خودتحقیرگرانه، شعار «ما می‌توانیم» را کلید مقابله با استعمار ذهنی دانست و افزود: «کسانی که با استعمار مبارزه می‌کنند، خادم ملت هستند و کسانی که با آن همراهی می‌کنند،خائن.» گفتنی است این مجموعه اکنون به‌عنوان یک منبع پژوهشی جامع و گسترده، در اختیار کتابخانه‌ها، دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و عموم علاقه‌مندان قرار گرفته است تا به شناخت عمیق‌تر تاریخ و آمادگی بیشتر برای آینده ایران کمک کند.
رئیس مجلس: استعمار یک واقعیت زنده است
دکتر محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، به‌عنوان سخنران اصلی این رویداد، تحلیلی جامع از مفهوم استعمار در دنیای امروز ارائه داد. قالیباف اظهار داشت: «مساله سلطه و استعمار صرفا یک خاطره تاریخی نیست بلکه واقعیتی تلخ و زنده است که هر روز در زندگی ما و همه شئون ادامه دارد. امروز دیگر با استعمار سنتی مواجه نیستیم بلکه با استعمار نو و فرانو رو‌به‌رو هستیم. شناخت دشمن و ابزار‌های او، یکی از مهم‌ترین ضرورت‌هایی است که باید به آن توجه کنیم.»
رئیس قوه مقننه با ارجاع به تاریخ ایران، به‌ویژه از دوران قاجار تا پهلوی، به تشریح تجربیات تلخ کشور در مواجهه با قدرت‌های خارجی پرداخت و گفت: «شاید هیچ‌وقت استعمار به‌صورت ظاهری و رسمی در کشور ما به‌معنای سنتی وجود نداشت اما در طول تاریخ و در جای‌جای کشورمان و در نسل‌های مختلف، همه ما طعم تلخ سلطه و خیانت و استعمار به کشور را در زمان‌های مختلف دیدیم و چشیدیم. این واقعیت تلخی است که در قراردادهای تحقیرآمیز، تجزیه کشور و از دست‌دادن سرزمین‌مان، اشغال‌های متعدد و کودتاهای خارجی حس شده است.»
قالیباف تصریح کرد: «درسی که از این تجربیات می‌گیریم این است که داشتن قدرت مهم است اما تنها ابزار مبارزه با سلطه و استعمار نیست. آنچه اساسی و مهم است، تصمیم و اراده آگاهانه ملت‌ها در مقابل سلطه و استعمار است.» وی با ذکر نمونه‌هایی چون نهضت تحریم تنباکو، نهضت ملی‌شدن صنعت نفت، انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس، استدلال کرد که هر زمان ملت ایران با ایمان و آگاهی وارد میدان شده، توانسته قدرت‌های استعماری را به عقب‌نشینی وادار کند.
«رادار ملی» برای مقابله با استعمار ذهن
یکی از محوری‌ترین بخش‌های سخنرانی دکتر قالیباف، ستایش او از مجموعه «استعمارشناسی ایرانی» بود. او این اثر را یک ابزار حیاتی و راهبردی برای دوران معاصر توصیف کرد و گفت: «خوشحالیم که به‌همت برادر عزیزمان آقای نجفی و دیگر عزیزان، مجموعه ۳۰ جلدی «استعمارشناسی ایران» شکل گرفته است. این مجموعه به درستی تحلیل شده و یک اطلاع‌رسانی یکجا و جامع برای نسل امروز است. بدون شک، این اثر یک رادار ملی برای استعمارشناسی و دشمن‌شناسی است تا بدانیم با چه دشمنی رو‌به‌رو هستیم.»
وی هشدار داد که میدان نبرد آینده، بیش از گذشته پیچیده و متمرکز بر «جنگ شناختی» و «جنگ روایت‌ها» خواهد بود. از نظر قالیباف، خطرناک‌ترین شکل سلطه در عصر حاضر، «استعمار ذهن» است. او در این باره توضیح داد: «آنچه امروز فشار اصلی استعمارزدگی برای ما بوده و خطر است، استعمار ذهن است. تصرف ذهن‌های تک‌تک افراد در استعمار فرانو به‌معنای سلطه و تجزیه واقعی یک ملت و یک جامعه است.»
رئیس مجلس با اشاره به نقش امام خمینی (ره) و نقل قولی از ایشان در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ که علت اصلی مخالفت با رژیم پهلوی را «نوکری آمریکا» عنوان کرده بود، گفت که مهم‌ترین اقدام بنیانگذار انقلاب، «استعمارزدایی از ذهن‌ها» بود. او موفقیت‌های اخیر کشور، از جمله عملیات‌های نظامی «وعده صادق» را نشانه‌ای از تداوم این روحیه دانست و افزود: «جوانان دهه‌های ۶۰، ۷۰ و ۸۰ نشان دادند که با استحکام و جدیت بیشتری نسبت به نسل‌های قبل از خود به میدان آمده‌اند.»
ضرورت انکارناپذیر حکمرانی نوین
قالیباف‌دربخش دیگری ازسخنان خود،برلزوم تقویت‌ارتباط میان‌نهادهای علمی‌وپژوهشی باعرصه‌های اجرایی‌و سیاست‌گذاری تاکید کرد.وی این مجموعه را نمونه‌ای موفق از این پیوند دانست و بیان کرد: «این اثر میان دانشگاه و میدان گره خورده و قابل استفاده است اما بین دانشگاه و میدان به‌ویژه در صنعت،اقتصاد وسایر علوم،عمدتا به‌طور ناقص ارتباط برقراراست که این ارتباط باید تقویت شود.تقویت این ارتباطات، نقش مهمی درارتقای آگاهی ملی وانسجام جامعه ایفا می‌کند.»
دیدگاه‌های دیگر سخنرانان
علیرضا زاکانی، شهردار تهران نیز در سخنان کوتاهی، دو رکن اصلی انقلاب اسلامی را «استبدادزدایی» در داخل و «استعمارستیزی» در خارج دانست. وی اظهار داشت که امام خمینی (ره) با تکیه بر اسلام، پرونده استبداد را بست و راه را برای مبارزه با سلطه خارجی هموار ساخت. زاکانی این مجموعه را یک سند تاریخی مهم برای آموزش نسل‌های آینده خواند و بر اهمیت استقلال کامل در حوزه‌های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی تاکید کرد.
دکتر موسی نجفی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و سرپرست این پروژه عظیم، در سخنان خود، استعمار را یک «مساله حل‌نشده» توصیف کرد که ایران همچنان با پیامدهای آن دست‌و‌پنجه نرم می‌کند.
او با اشاره به وقایع تاریخی مانند قحطی بزرگ پس از جنگ جهانی اول که منجر‌به مرگ میلیون‌ها ایرانی شد، استدلال کرد که ایران اگرچه هرگز به‌طور رسمی مستعمره نبوده اما «مانند ماهی در آب»، عمیقا تحت تاثیر آن قرار گرفته است. نجفی بر ضرورت یک رویکرد فرهنگی بومی برای مبارزه تاکید کرد و گفت ایران نباید از الگوهای شرقی یا غربی تقلید کند. او با رد قاطع روایت‌های خودتحقیرگرانه، شعار «ما می‌توانیم» را کلید مقابله با استعمار ذهنی دانست و افزود: «کسانی که با استعمار مبارزه می‌کنند، خادم ملت هستند و کسانی که با آن همراهی می‌کنند،خائن.» گفتنی است این مجموعه اکنون به‌عنوان یک منبع پژوهشی جامع و گسترده، در اختیار کتابخانه‌ها، دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و عموم علاقه‌مندان قرار گرفته است تا به شناخت عمیق‌تر تاریخ و آمادگی بیشتر برای آینده ایران کمک کند.
