البته که نباید در این میان از چالشهایی همچون کودکان بازمانده از تحصیل، تراکم کلاسها و محدودیتهای فرهنگی و اقتصادی در بسیاری از استانها بهویژه در مناطق محروم هم غافل شد. مسائلی که نیازمند توجه ویژهاند. علاوه بر این تقویت زیرساختهای سامانه شاد و ارتقای سرورهای آن نیز در دستور کار مسئولان قرار گرفته تا چنانچه نیاز به غیرحضوری شدن کلاسهای درس شد، خللی در بحث آموزش دانشآموزان ایجاد نشود.
مدارس مجازی با همکاری صداوسیما
یکی از موضوعاتی که خانوادهها این روزها دنبال میکنند، مسأله بازگشایی مدارس است؛ اینکه آیا آموزشها بنا بر شرایط حضوری خواهد شد یا غیرحضوری؟ اگرچه مسئولان آموزش و پرورش بارها تاکید کردهاند که مدارس به شکل حضوری برگزار خواهد شد اما با اینحال آموزش پایه و یادگیری در مقطع ابتدایی بیش از سایر پایهها، از اهمیت برخوردار است و اگرقرار برغیرحضوری شدن کلاسهای درس ابتدایی باشد،آیا بسترها وزیرساختهای آن فراهم شده یانه؟رضوان حکیمزاده، معاون ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در نشست خبری روز گذشته و در پاسخ به این پرسش به جامجم گفت: «اقدامات مشخصی از سوی وزارتخانه انجام شده، برای نمونه به تقویت زیرساختهای سامانه شاد و ارتقای سرورهای آن میتوان اشاره کرد، بهگونهای که امکان برگزاری کلاسهای مجازی تعاملی و نه صرفا پیامرسان، به صورت رایگان برای تمامی دانشآموزان فراهم شود.»
وی همچنین از همکاری مشترک وزارت آموزشوپرورش و معاونت ابتدایی با شبکه آموزش صداوسیما برای برگزاری «مدرسه تلویزیونی ایران» خبر داد و افزود: «در این زمینه جلسات متعددی برگزار شده و برنامه عملیاتی مشخصی نیز تنظیم کردهایم. همزمان، تولید محتوا و فیلمهای آموزشی با بهرهگیری از معلمان خبره و توانمند در قالب مدرسه تلویزیونی در استانهای مختلف کشور آغاز شده است. از سوی دیگر یک برنامه جامع نیز به صورت هماهنگ با صداوسیما در حال نهایی شدن است؛ برنامهای ویژه برای شرایط خاص، با جدول پخش مشخص و بهرهگیری از تمامی ظرفیتهای استانی. امکان بازپخش این برنامهها از طریق شبکههای استانی نیز فراهم شده است.»
ثبتنام ۹۹ درصدی در دوره ابتدایی
تازهترین آمار معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش تصویری روشن از وضعیت ثبتنام دانشآموزان در مقطع ابتدایی ارائه میدهد. رضوان حکیمزاده با اشاره به این آمار گفت: «براساس آخرین آمار ثبتنام دوره ابتدایی برای سال تحصیلی ۱۴۰۵ ــ ۱۴۰۴، تعداد افراد لازمالتعلیم شش ساله، یک میلیون و ۲۵۷هزار و ۷۷۴ نفر است. این آمار توسط ثبتاحوال براساس کدملی دانشآموزان ایرانی ارائه شده است.»
او همچنین با اشاره به ثبت نام بیش از ۹ میلیون دانشآموز در مقطع ابتدایی اعلام کرد که ثبتنام قطعی، یک میلیون و ۲۲۸هزار دانشآموز پایه اول در سال تحصیلی جدید انجام شده است.
وی در ادامه بیان کرد: «در پایه دوم، درصد ثبتنام قطعی ۹۹.۷۸درصد، پایه سوم ۹۸.۹۱درصد، پایه چهارم۹۸.۴۵ درصد، پایه پنجم ۹۸.۸۷درصد و پایه ششم ۹۹.۲درصد بوده است. در مجموع نرخ ثبتنام در دوره ابتدایی ۹۸.۹۸درصد است که آمار بسیار خوبی محسوب میشود.» این موضوع در حالی است که طبق گفته حکیمزاده در دوره ابتدایی نرخ تکرار پایه ۰.۱۴درصد بهبود یافته و تعداد هنرستانهای فنیوحرفهای و کاردانش عشایری از ۱۰۵ به ۱۱۹ رسیده است. آمار و ارقامی که حاکی از آن است که نظام آموزشی در جذب نوآموزان دوره ابتدایی موفق عمل کرده است.
کودکان جامانده از تحصیل
در کنار آمار و ارقام خوبی که در نشست خبری روز گذشته از ثبتنام دوره ابتدایی مطرح شد اما واقعیت این است که هنوز در گوشه و کنار کشور، کودکانی هستند که بهدلایل مختلف ازجمله فقر، مهاجرت، نبود مدرسه یا حتی بیتوجهی خانواده از حق تحصیل محروم ماندهاند. طبق صحبتهای رضوان حکیمزاده، کودکان بازمانده از تحصیل در دوره ابتدایی در سال تحصیلی گذشته حدود ۱۵۰ هزار نفربودند که شناسایی شده و ازبینشان حدود۳۰هزارنفربه مدارس بازگشتند.شاید بازگرداندن کودکان به مدرسه، گام اول باشد اما گام مهمتر، حفظ آنان در چرخه یادگیری با ایجاد محیطی امن، امیدبخش و جذاب است.البته که استانهایی مانند سیستانوبلوچستان، خوزستان، لرستان و گلستان پایینترین نرخ ثبتنام دانشآموزان ابتدایی را به خود اختصاص دادهاند اما معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش معتقد است مشکل اصلی راههای صعبالعبور نیست. او تاکید کرد: «امروز بیش از ۲۰۰ مدرسه تک دانشآموزی در کشور فعال است و معلمانی هستند که برای جلوگیری از تعطیلی کلاسها، کیلومترها پیادهروی یا هفتهها اقامت در روستاها را به جان میخرند.» به گفته وی، فقط حدود ۳ درصد از دانشآموزان بازمانده از تحصیل بهدلیل عوامل صرفا آموزشی مانند دوری از مدرسه یا نبود دسترسی، از تحصیل محروم ماندهاند و در مقابل اکثریت قریب به اتفاق این کودکان بهدلایل اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی ازچرخه آموزش خارج شدهاند.» به نظر میرسد ثبتنام نزدیک به ۹۹ درصدی دانشآموزان و برنامههای حمایتی مانند مدرسه تلویزیونی و ارتقای سامانه شاد، شاید آغاز تحولی برای سال تحصیلی پیشرو بافرصتهای یادگیری گسترده باشد. امابازماندن تعدادی از کودکان از تحصیل، یادآور این نکته است که مسیر تحقق عدالت آموزشی هنوز نیازمند تلاش مستمروسیاستهای هدفمند است.