تحصیل به‌وقت گرانی

برخی قیمت‌های مربوط به ملزومات دانش‌آموزی دود از سر‌ها بلند و چشم‌ها را از تعجب گرد کرده آنچنان که خانواده‌های دهک‌های پایین و میانه اقتصادی یا قید برخی خرید‌ها را زده‌اند، یا شرمندگی را به جان خریده‌اند خود را به آب‌وآتش زده‌اند تا هرطور که شده دانش‌آموزشان را آبرومند راهی مدرسه کنند.

درست است که گرانی سرتاپای زندگی ما را فراگرفته است، ولی هیچ‌گاه راهی‌کردن یک دانش‌آموز به مدرسه تا این حد برای خانواده‌ها خرج نداشته و جیب‌شان را تحت فشار قرار نداده است. البته آن‌هایی که قید تجملات را زده، از وسایل فانتزی مدرسه صرف‌نظر کرده، به‌جای خرید‌های زیاد به اندک خریدی بسنده کرده یا از لوازم قابل‌مصرف سال‌های قبل استفاده کرده‌اند که می‌شود گفت پا را به اندازه گلیم دراز کرده و سختی‌ها را به خود هموار کرده‌اند، اما خانواده‌هایی که می‌خواهند با دل بچه‌ها راه بیایند و آن‌ها را نونوار راهی مدرسه کنند قضیه‌شان فرق دارد. حتی والدینی که فرزندان پیش‌دبستانی دارند از هزینه‌ها گله‌مند و معتقدند ابتدای راه که این است خدا به ادامه مسیر رحم کند.

مادر، خسته و عرق‌ریزان از مدرسه دو فرزندش بازگشته است. چند روز پیش خیاط قد و قواره بچه‌ها را اندازه زده و مادر امروز لباس‌ها را تحویل گرفته است. هر دو دانش‌آموز می‌گویند لباس‌ها به نظرشان زشت و ناراحت است، ولی مادر به جام‌جم می‌گوید که بابت همین لباس‌ها که بچه‌ها قبولش ندارند یک‌میلیون تومان پرداخته است؛ یکی از بچه‌ها پیش‌دبستانی است و آن دیگری کلاس ششم ابتدایی. اما برخی والدین امسال بیش از این‌ها برای لباس دانش‌آموزان خود هزینه داده اند که پرس‌وجوی جام‌جم از برخی خانواده‌ها از قیمت‌های بالای ۶۰۰هزار تومان برای یک دست یونیفرم پرده برمی‌دارد که البته ممکن است این قیمت با مرغوب‌تر شدن پارچه به ۸۰۰ و ۹۰۰هزار تومان هم برسد. از بازار کفش و کتانی هم خبر‌های خوبی نمی‌رسد و قیمت‌ها در این بازار پابه‌پای لباس‌های فرم پیش می‌رود به‌طوری‌که پدر یکی از دانش‌آموزان تهرانی به ما می‌گوید برای کفش فرزندش که متوسطه اول است، ۷۰۰هزار تومان پول داده است. اما به قول قدیمی‌ها سر گنده زیر لحاف است و معنی این ضرب‌المثل را والدینی که قرارداد سرویس مدرسه را امضا کرده‌اند خیلی خوب درک می‌کنند. با این‌که اداره کل انجمن اولیا و مربیان کشور در گفتگو با جام‌جم تاکید دارد که قیمت سرویس ایاب‌وذهاب دانش‌آموزی باید تابعی از قیمت‌های مصوب شورا‌های شهر باشد، ولی قیمت‌هایی که در کف این بازار مطرح می‌شود هیچ ربطی به مصوبات ندارد. چرا که پیمانکاران یک جمله معروف دارند: «با این قیمت‌ها نمی‌صرفد».
این‌گونه است که پیگیری‌های جام‌جم به هزینه‌های عجیب‌وغریب سرویس مدرسه ختم می‌شود؛ ارقامی که بسته به نوع مدرسه، منطقه جغرافیایی آن، مسافتی که دانش‌آموز باید جابه‌جا شود و البته وضع اقتصادی والدین دانش‌آموزان از هفت تا نزدیکی‌های ۴۰میلیون تومان در نوسان است. بااین‌حال جای خوشوقتی است که این هزینه‌ها فقط در سبد خرید جمعیتی محدود که نیاز به خدمات حمل‌ونقل دارند قرار می‌گیرد.
خوان لوازم‌التحریر
تهیه لباس فرم مدرسه را امسال در دستورالعملی ویژه، اختیاری اعلام کرده‌اند، پس با لباس غیرفرم هم می‌توان به مدرسه رفت. سرویس مدرسه هم که نیاز نزدیک به یک‌دهم دانش‌آموزان است و تا پیش از شیوع کرونا و به گفته رئیس اداره توسعه انجمن‌های اولیا و مربیان کشور، حدود یک‌میلیون و ۳۰۰هزار دانش‌آموز شهری از سرویس استفاده می‌کردند، اما فارغ از این دو حوزه، لوازم‌التحریر نیازی نیست که بتوان از آن صرف‌نظر کرد، چون خانواده‌ها هرچقدر که صرفه‌جو باشند بدون نوشت‌افزار، تحصیل از پیش نمی‌رود. گرانی این محصولات امسال به حدی است که خانواده‌ها تقریبا بعد از دو سالی که کرونا خرید‌هایی از این جنس را به حداقل رساند کاملا شوکه و غافلگیر می‌شوند. زنی پشت ویترین مغازه‌ای ایستاده و قیمت‌ها را مرور می‌کند، اما از چشم‌هایش پیداست که قیمت‌ها را غیرمنطقی می‌داند. او متحیر است که چرا برای یک کوله‌پشتی نه‌چندان خاص باید ۵۵۰هزار تومان بپردازد، اما بعد با خودش می‌گوید چه می‌شود کرد، مگر می‌توان بچه را بدون کیف به مدرسه فرستاد. در فروشگاه‌های آنلاین هم وضع به همین ترتیب است به‌طوری‌که تهیه یک بسته کامل از نوشت‌افزار آن‌هم با کیفیتی معمولی حداقل ۵۰۰هزار تومان خرج برمی‌دارد. هرچه سن دانش‌آموزان پایین‌تر می‌آید البته وضع بدتر می‌شود، چون نیاز دانش‌آموزان ابتدایی (حدود هشت‌میلیون نفر) و غنچه‌های پیش‌دبستانی بسیار متنوع‌تر از دانش‌آموزان دبیرستانی است، به‌طوری‌که مادر پسربچه شش‌ساله‌ای که امسال وارد پیش‌دبستانی شده به جام‌جم توضیح می‌دهد فهرست اقلامی که مدرسه از خانواده‌ها خواسته با حساب سرانگشتی او حدود دومیلیون تومان هزینه دارد. بله، تحصیل گران شده است، تازه اگر بچه‌ها به مدارس دولتی بروند و فقط مجبور به پرداخت هزینه‌های یادشده بعلاوه «کمک به مدرسه» باشند، وگرنه درس‌خواندن در مدارس غیردولتی و خرج‌وبرج‌هایش داستان مفصل و جداگانه‌ای دارد.

روزنامه جام جم