رئیس‌جمهور شی جین پینگ در سخنرانی افتتاحیه خود با تأکید بر اهمیت حفظ صلح جهانی، این رویداد را فرصتی برای یادآوری درس‌هایی از تاریخ دانست. بیش از ۱۲هزار نیروی نظامی، همراه با تانک‌ها، موشک‌ها و هواپیماهای پیشرفته، از مقابل جایگاه رژه گذشتند و صحنه‌ای از انضباط و فناوری پیشرفته رابه نمایش گذاشتند.این مراسم که بزرگ‌ترین رژه نظامی چین در یک دهه اخیر به‌شمار می‌رود در حالی برگزارشدکه تنش‌های جهانی از جمله درگیری‌های اوکراین و خاورمیانه و همچنین تهدیدات نظامی و اقتصادی آمریکا علیه چین و ایران سایه‌ای بر روابط بین‌الملل افکنده است. یکی از برجسته‌ترین جنبه‌های نمادین این رژه، حضور مسعود پزشکیان، شی جین پینگ، ولادیمیر پوتین و کیم جونگ اون در جایگاه مهمانان بود. این سران که هر کدام نماینده یک قدرت مستقل در برابر سلطه‌جویی غرب هستند، پیامی روشن به ایالات متحده ارسال کرد با این مضمون: عصر جدیدی از اتحاد و دوستی در حال شکل‌گیری است.این اتحاد نشان‌دهنده تمایل این کشورها به همکاری‌های استراتژیک در برابر سیاست‌های هژمونیک واشنگتن است. حضور این رهبران در پکن، به‌ویژه در شرایطی که غرب از شرکت در این مراسم خودداری کرد و فقط رهبران صربستان و اسلواکی از اروپا در این مراسم حاضر بودند، تأکید بر شکاف فزاینده بین شرق و غرب جهان داشت.این صحنه نشان‌دهنده تمرکز بر مقابله با «امپریالیسم نوین» آمریکا و ناتوست و پیام اصلی آن به غرب این بود: قدرت‌های جدید جهانی نه‌تنها در برابر تهدیدات مشترک ایستاده‌اند بلکه آماده‌اند نظم جهانی را براساس عدالت و چندجانبه‌گرایی بازسازی کنند.
نمایش هسته‌ای چین در سایه اتحاد شرقی
یکی از لحظات کلیدی رژه دیروز، رونمایی از «سه‌گانه هسته‌ای» چین بود؛ ترکیبی از قابلیت‌های هسته‌ای زمینی، دریایی و هوایی که برای اولین بار به‌طور کامل به نمایش گذاشته شد شامل موشک‌های بالستیک قاره‌پیمای دانگ‌فنگ، زیردریایی‌های هسته‌ای مجهز به موشک‌های زیرسطحی و بمب‌افکن‌های استراتژیک.این نمایش در حالی انجام شدکه آمریکا تهدیدات خود را علیه چین افزایش داده است. تحلیلگران بر این باورندکه این رونمایی نه‌تنها قدرت نظامی چین رابرجسته می‌کند بلکه به‌عنوان ابزاری برای‌مذاکره دربرابرفشارهای‌اقتصادی‌واشنگتن عمل‌خواهدکرد.درجهانی که تنش‌های هسته‌ای افزایش یافته، قدرت‌های جدید جهانی می‌توانند توازن قدرت را به نفع شرق تغییر دهندوغرب را وادار به بازنگری در سیاست‌های خود کنند.
جایگاه ویژه ایران در میان قدرت‌های شرقی
در میان این نمادها، جایگاه ویژه رئیس‌جمهور ایران در عکس یادگاری مهمانان رژه توجه بسیاری را به خود جلب کرد. این مسأله نمادی از اهمیت استراتژیک ایران در چشم‌انداز سیاست خارجی چین بود. حضور رئیس جمهور ایران در مرکز تصاویر نشان‌دهنده احترام پکن به تهران به‌عنوان یک شریک کلیدی درغرب آسیاست.حضور ایران با سابقه طولانی مقاومت در برابر تحریم‌های غربی در این رژه به‌عنوان یکی از ستون‌های اتحاد ضدغربی برجسته شد. این جایگاه فراتر از یک ژست دیپلماتیک بود و پیامی به آمریکا و اسرائیل داشت که چین، ایران را نه‌تنها به‌عنوان تأمین‌کننده انرژی بلکه به‌عنوان متحد سیاسی در برابر سیاست‌های تهاجمی غرب می‌بیند؛ همان‌گونه که شی در دیدار با پزشکیان، ایران را شریک راهبردی چین معرفی کرد. در شرایطی که تنش‌های منطقه‌ای از جمله در غزه و دریای سرخ بالا گرفته و تنها دو ماه از جنگ ۱۲روزه می‌گذرد این تصویر تأکیدی بر حمایت پکن از تهران است ومی‌تواند به تقویت موقعیت ایران در مذاکرات بین‌المللی کمک کند.این رویداد همچنین فرصتی برای ایران بود تا در میان قدرت‌های شرقی، نقش خود را به‌عنوان پل ارتباطی بین آسیا و خاورمیانه تثبیت کند.
دیدار رئیس‌جمهور ایران با مغز چین
در حاشیه این رویدادها، دیدار دکتر مسعود پزشکیان با وانگ هو نینگ رئیس کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چین و عضو کمیته دائمی دفتر سیاسی حزب کمونیست، یکی از نقاط عطف دیپلماتیک بود. این دیدار که دیروز در پکن برگزار شد، بخشی از برنامه‌های پزشکیان در حاشیه اجلاس سازمان همکاری شانگهای بود. وانگ هو نینگ به‌عنوان یکی از ایدئولوژیست‌های برجسته حزب کمونیست، نقش محوری در دستگاه سیاسی چین ایفا می‌کند. او که اغلب «مغز متفکر» شی جین پینگ، «امیر ایدئولوژی» یا «مرد خاکستری» سیاست چین خوانده می‌شود، معماراصلی مفاهیمی مانند«اندیشه شی جین پینگ» و «رویای چینی» است. جایگاه هونینگ در کمیته دائمی وبالاترین سطح تصمیم‌گیری در حزب، او را به یکی از قدرتمندترین چهره‌های پشت صحنه سیاست چین تبدیل کرده است. وانگ که از سال ۲۰۲۳ ریاست کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چین را برعهده دارد مسئول استراتژی گسترش نفوذ این کشور از طریق اتحادهای ایدئولوژیک و اقتصاد در جهان است.نقش وانگ در سیاست خارجی چین، فراتر از ایدئولوژی، شامل هدایت ابتکارهایی مانند کمربند وجاده(BRI)و جامعه سرنوشت مشترک است. اوبرتمرکز چین به روابط با کشورهای درحال توسعه، به ویژه در خاورمیانه و آسیای مرکزی تأکید دارد و سیاست‌های ضدغربی را پیش می‌برد.اهمیت این دیداربرای ایران و چین درحوزه‌های متعددگسترده است. از منظر اقتصادی، ایران دنبال اجرای کامل سند همکاری ۲۵ساله با چین است که شامل سرمایه‌گذاری‌های عظیم در انرژی، زیرساخت‌ها و فناوری می‌شود. پزشکیان در این دیدار بر لزوم مقابله با «قلدری» کشورهایی که مانع روابط دوجانبه می‌شوند (اشاره‌ای آشکار به آمریکا) تأکید کرد. این همکاری می‌تواند به دور زدن تحریم‌های غربی کمک کرده و ایران را به عنوان هاب انرژی در طرح یک کمربند یک جاده تثبیت کند. در حوزه امنیتی، دیدار بر هماهنگی در سازمان شانگهای تمرکز داشت؛ جایی که ایران و چین می‌توانند در مسائل افغانستان، سوریه و دریای عمان همکاری کنند. حضور ایران در شانگهای که حالا یکی از ۱۰ عضو آن است، این سازمان را به یک نیروی ضدغربی تبدیل کرده و دیدار پزشکیان وهونینگ می‌تواند به تقویت این جبهه کمک کند.این دیدار همچنین فرصتی برای همکاری در فناوری‌های پیشرفته، مانند هوش مصنوعی و سایبری فراهم آورد؛ جایی که چین می‌تواند به ایران در مقابله با تهدیدات دیجیتال کمک کند. در سطح ژئوپلیتیک، این رویداد سیگنالی به غرب بود که محور تهران-پکن-مسکو در حال گسترش است و می‌تواند به ثبات منطقه‌ای کمک کند. پزشکیان، با تمرکز بر همکاری جدی و سازنده نشان داد که سیاست خارجی ایران بر چندجانبه‌گرایی استوار است و چین را شریک استراتژیک خود می‌بیند. در نهایت، این دیدار نه تنها روابط دوجانبه را عمق بخشید، بلکه به عنوان بخشی از پازل بزرگ‌تر اتحاد شرقی می‌تواند نظم جهانی را به سمت عدالت بیشتر و یک نظام چندجانبه سوق دهد. این رویدادها_ از رژه تا دیدارها_ نشان‌دهنده آن است که جهان در حال تغییر است و قدرت‌های شرقی آماده نقش‌آفرینی بیشتر در نظم جدید جهانی هستند.
