روز گذشته در ادامه برنامههای سفر رئیسجمهور کشورمان به ارمنستان و بعد از آنکه مذاکرات دوجانبه و خصوصی دکتر مسعود پزشکیان و نیکول پاشینیان برگزار شد، در حضورسران دو کشور ۱۰سندهمکاری در عرصههای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، گردشگری، صنعتی، آموزشی، راه و شهرسازی، هنری و بهداشت و سلامت به امضای هیأت عالیرتبه ایرانی و مقامات ارمنی به امضا رسید.
دکتر مسعود پزشکیان پس از مراسم امضای این اسناد تصمیم بر تداوم رابطه صمیمانه میان دو کشور را باور جدی دولت جمهوری اسلامی ایران دانست و از آمادگی کشورمان برای تسریع در نهاییکردن و انعقاد برنامه راهبردی همکاریهای بلندمدت فیمابین خبر داد. رئیسجمهور همچنین با بیان اینکه روابط و همکاریهای ایران و ارمنستان در همه زمینهها در حال توسعه است، بر ضرورت افزایش مراودات و رایزنیهای مقامات دو کشور برای رفع موانع و مشکلات تحقق اهداف تعیینشده و اجرای اسناد فیمابین تاکید کرد. وی تصریح کرد: اشتراکات عمیق تاریخی، فرهنگی و تمدنی میان ایران و ارمنستان بستر بسیار مساعدی برای تقویت بیش از پیش همکاریها میان تهران و ایروان، بر پایه تلاش برای تأمین منافع متقابل است. رئیسجمهور همچنین بر ضرورت توجه به دغدغهها، نگرانیها و رعایت ملاحظات جمهوری اسلامی ایران درخصوص تحولات جدید منطقه ازجمله امضای تفاهمنامه اخیر میان ارمنستان، جمهوری آذربایجان و آمریکا تاکید کرد و گفت: ایران همواره خواهان تقویت ثبات و صلح در منطقه قفقاز بوده و خواهد بود.
حمایت ایران از حکمرانی قفقازی در قفقاز
دکتر پزشکیان همچنین در یک نشست مطبوعاتی مشترک با نخستوزیر ارمنستان، گفت: ما همواره با صراحت از تمامیت ارضی ارمنستان حمایت کردهایم و این سیاست ثابت و بدون تغییر جمهوری اسلامی ایران است. با هرگونه توسل به زور یا تهدید به استفاده از آن در منطقه مخالف هستیم. معتقدیم که سیاست و حکمرانی در منطقه قفقاز باید قفقازی باقی بماند؛ برونسپاری حلوفصل مسائل قفقاز به نیروهای فرامنطقهای موجب پیچیدهترشدن شرایط منطقه میشود.رئیسجمهور خاطرنشان کرد: برای جمهوری اسلامی ایران صلح درقفقاز یک اولویت راهبردی است وما ازمذاکرات صلح آذربایجان و ارمنستان حمایت میکنیم. موضع جمهوری اسلامی ایران همواره بر عدم پذیرش هرگونه تغییر در مرزهای بینالمللی در منطقه قفقاز است و معتقدیم این منطقه نباید به عرصهای برای رقابتهای ژئوپلیتیک تبدیل شود؛ اراده قطعی جمهوری اسلامی ایران، توسعه روابط با ارمنستان در همه ابعاد و ارتقای آن به سطح راهبردی است.
گفتنی است رئیسجمهور کشورمان به دعوت رسمی نخستوزیر ارمنستان و به منظور سفر رسمی دوجانبه، روز دوشنبه ۲۷ مرداد با استقبال معاونین نخستوزیر و وزیر خارجه این کشور، وارد ایروان شد. رئیسجمهور در نخستین روز از سفر به ارمنستان با نخبگان حوزه ایرانشناسی و همچنین ایرانیان مقیم این کشور دیدار و در نشست مشترک فعالان اقتصادی دو کشور شرکت کرد. رئیس قوه مجریه در مرحله بعدی سفر منطقهای خودروز گذشته وارد بلاروس شد و امروز پس از دیدار رؤسایجمهور دو کشور در کاخ استقلال در مینسک اسناد دوجانبهای باهدف گسترش همکاریهای دوکشور امضاخواهد شد.
وعده پاشینیان برای رعایت ملاحظات ایران
نخستوزیر ارمنستان نیز در این نشست، ضمن ابراز خرسندی از سفر دکتر پزشکیان و هیأت همراه به کشورش گفت: ارمنستان همواره نسبت به حفظ روابط دوستانه و تاریخی خود با جمهوری اسلامی ایران متعهد بوده و خواهد بود. نیکول پاشینیان خاطرنشان کرد: ایران و ارمنستان ظرفیتهای متنوع و مکملی دارند که باید آنها را در راستای تأمین منافع دو کشور به کار گیریم.وی همچنین با تاکید بر اینکه مرز مشترک با جمهوری اسلامی ایران برای ارمنستان از اهمیت مضاعفی برخوردار است، اظهار کرد: همکاری با ایران در سایه حسن همجواری و حفظ و ارتقای روابط دوستانه، برای ارمنستان اهمیت راهبردی دارد و بدون تردید ملاحظات ایران در احداث کریدور جدید رعایت خواهد شد. وی تصریح کرد: ارمنستان آماده انعقاد سند راهبردی همکاریهای بلندمدت میان دو کشور است.
جدیت ایران و توضیحات مبسوط ایروان
عراقچی پس از نشست سران ایران و ارمنستان با تأکید بر جدیت ایران درگفتوگوها با مقامات ارمنستان گفت: طرف ارمنی توضیحات بسیار مبسوطی درباره راههای ترانزیتی و توافق اخیر ارائه و اطمینانهای لازم را داد که با خطقرمزهای ایران آشنا هستند و همیشه به آن توجه خواهند کرد و اینکه ارمنستان هیچگاه اجازه نخواهد داد از خاکش تهدیدی متوجه ایران شود. وزیر خارجه همچنین از توافق برای نهاییشدن یک سند جامع همکاری راهبردی بین دو کشور خبر داد. سیدعباس عراقچی پس از نشست سران ایران و ارمنستان در گفتوگو با صداوسیما با تأکید بر اینکه مذاکرات جدی بود و ما بحثهای بسیار جدی داشتیم؛ گفت: بحثها در زمینه همکاریهای دو کشور بسیار گسترده است، شامل حوزههای اقتصادی مانند تجارت و سرمایهگذاری و اجرای پروژههای فنی و مهندسی، همچنین روابط فرهنگی که به دلیل پیوندهای فرهنگی میان دو کشور بسیار پررنگ است.
یک زمانبندی و اتمام حجت
سفر رئیسجمهور کشورمان به ارمنستان که تقریبا ۱۰روز بعد از امضای توافق صلح میان باکو و ایروان در کاخ سفید و ماجرای حضور آمریکا در پروژه مناقشهبرانگیز زنگزور صورت میگیرد،بهخوبی نشان میدهد تهران با حداکثر جدیت در حال رصد تحرکات بازیگران فرامنطقهای دراین منطقه مستعد تنش است وکوچکترین احتمالات تغییر در مناسبات جغرافیای سیاسی منطقه و باز شدن پای ناتو با بالاترین حد حساسیت پیگیری میشود. زمانبندی دولت در تنظیم سفر رئیسجمهور به ارمنستان را باید از سویی در قالب دکترین ایجاد بازدارندگی از طریق تقویت پیوندهای اقتصادی (پیوست اقتصادی برای یک دیپلماسی فعال) و به تعبیر دیگر جذابسازی همکاری با ایران فهم کرد و از طرف دیگر، این حضور در بالاترین سطح را نوعی اتمام حجت تهران با همسایگان در بستر حسن همجواری و علایق عمیق فرهنگی و انسانی تلقی کرد.