معاونت میراث فرهنگی فارس؛
آخرین وضعیت مرمت و حفاظت از میراث ساسانی
از چهار هزار و ۳۰۰ میلیارد ریال اعتبار مصوب شده مسئولیت‌های اجتماعی وزارت نفت برای میراث فارس سه هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال به پایگاه جهانی محور ساسانی این استان اختصاص یافته و به گفته معاونت میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس، با استفاده از اعتبار یاد شده، چندین پروژه طراحی شده که برخی اجرایی شده و شماری نیز در مرحله مناقصه و انتخاب پیمانکار است.
به گزارش جام‌جم‌آنلاین از ایرنا، محور ساسانی فارس که سال ۱۳۹۸ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید، شامل هشت بنا، سنگ نگاره و نقش برجسته است که در شرق فارس و در سه شهرستان سروستان، کازرون و فیروزآباد قرار دارد و گنجینه ارزشمندی برای رونق گردشگری این منطقه است.
قلعه دختر، کاخ اردشیر و شهرگور در شهرستان فیروزآباد، کاخ ساسان در سروستان و شهر تاریخی بیشاپور، نقوش برجسته تنگ چوگان و غار شاپور در شهرستان کازرون میراث جهانی برجای مانده از ساسانیان در فارس است.
این میراث ساسانی که اکنون تحت مدیریت واحد پایگاه جهانی منظر ساسانی قرار گرفته، چندین سال از اعتبارات قابل توجه برای مرمت و تقویت استحفاطی بی‌بهره‌مانده بود، اما با تصویب ۳۷۰ میلیارد ریال اعتبار، اقدامات ارزشمند حفاظتی، مرمتی و گردشگری در این منظر آغاز شده است.
به گفته سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس، از ۳۷۰ میلیارد ریال اعتبار مصوب برای محور ساسانی فارس، ۱۵۰ میلیارد به محور فیروزآباد، ۱۵۰ میلیارد به بیشاپور و تنگ چوگان و ۷۰ میلیارد نیز به سروستان اختصاص یافته است و بخش‌هایی نیز اجرا و اجرایی شده است.
صادق زارع گفت: در تنگ چوگان کف سازی به پایان رسیده و در مجموعه بیشاپور نیز بخشی از مسیر دسترسی به پایان رسیده است.
او افزود: مناقصه مرمت و بهسازی بقایای معماری کاخ‌های شهر باستانی بیشاپور در قالب چهار قرارداد به سرانجام رسیده و به زودی وارد فاز اجرایی خواهد شد.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس با اشاره به موقعیت و اهمیت حفاظت از این شهر باستانی، اضافه کرد: مناصه اجرای اقدامات حفاظتی دیوار‌ها و تزیینات تاریخی مجموعه بیشاپور نیز برگزار شده و پروژه‌ها به زودی وارد فاز اجرا خواهد شد.
زارع درباره آخرین اقدامات انجام شده در منظر ساسانی فیروزآباد نیز گفت: ضرورت‌های مرمتی در قلعه دختر و آتشکده ساسانی فیروزآباد احصا و پروژه‌های مرمتی آن نیز برنامه ریزی شده و مراحل انجام مناقصه و انتخاب پیمانکار در حال برگزاری است.
او درباره آخرین وضعیت مرمت و حفاظت کاخ ساسان سروستان، بیان کرد: پیمانکار پروژه‌های استحکام‌یخشی و استحفاظی کاخ ساسان سروستان از طریق مناقصه انتخاب شده و این کارگاه‌ها به زودی به پیمانکاران تحویل می‌شود تا اجرا را آغاز کنند.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس افزود: اجرای مسیر دسترسی نیز برای تسهیل بازدید از این کاخ باستانی نیز به پایان رسیده و دیگر زیرساخت‌های گردشگری این محور نیز در حال برنامه ریزی است.
زارع عنوان کرد: طرح احداث چند چشمه سروریس بهداشتی در مجموعه کاخ سروستان تهیه شده و مراحل مناقصه و انتخاب پیمانکار این پروژه نیز به زودی برگزار خواهد شد.
میراث ساسانی فارس را بیشتر بشناسید
چهارطاقی یا کاخ ساسان سروستان در میانه راه شیراز به فسا و ۱۳ کیلومتری جنوب شهر سروستان واقع شده است؛ این بنا به درازای ۳۷ متر و پهنای ۴۵ متر ساخته شده و ۲ گنبد بزرگ آجری و طاق‌ها، قوس‌ها و درگاه‌های گوناگونی دارد که ساخت آنها در هزاره پیشین حیرت‌آور است.
چهارطاقی سروستان با مصالح قلوه سنگ و گچ و در برخی نقاط از آجر ساخته شده و پیشینه آن به اواخر دوره ساسانیان برمی‌گردد؛ آنطور که آخرین سن‌سنجی آن نشان می‌دهد، بنای سروستان یک پروژه معماری متعلق به پایان دوره ساسانی است که در همان زمان آغازشده و در سه دهه پس از ورود اعراب به ایران به پایان رسیده است.
بر این اساس این بنا را می‌توان به معنای واقعی یک میراث ساسانی در دوره اسلامی به شمار آورد؛ به همین دلیل است که کاخ ساسانی سروستان شاهد پیوند معماری عصر باستان با دوره اسلامی ایران است.
بیشاپور از شهر‌های باستانی ایران در بخش مرکزی کازرون استان فارس است که در زمان ساسانیان ساخته شده‌است و امروزه ویرانه‌های آن برجای مانده‌است و درنهم تیرماه ۱۳۹۷ به ثبت نهایی در میراث جهانی یونسکو رسید.
بیشاپور به سال ۲۶۶ میلادی و به دستور شاپور اول پادشاه ساسانی ساخته شده‌است. پس از پیروزی شاپور بر والرین امپراتور روم، شاپور دستور داد در ناحیه‌ای خوش آب و هوا بر سر راه تخت جمشید به تیسفون شهری بنا کنند. این جاده در زمان هخامنشیان، شهر‌های تخت جمشید و استخر را به شوش وصل می‌کرد. شاپور نام خود را بر این شهر نهاد.
بیشاپور در نزدیکی کازرون و کازرون در غرب شهر شیراز است و حدود ۱۶۰ کیلومتر با شیراز فاصله دارد.
