آموزش و پرورش قابل واگذاری نیست

رهبر معظم انقلاب با بیانی قاطع و راهگشا، آموزش‌‌وپرورش را نهادی کاملا حکومتی توصیف کردند و هرگونه تلاش برای جداسازی بخش‌هایی از آن از دولت رابی‌ معنا و ناسازگار باآرمان‌های نظام اسلامی دانستند. این سخنان پیامی روشن به همراه داشت که آموزش‌‌وپرورش باید ستون عدالت آموزشی باقی بماند تا هیچ دانش‌‌آموزی،صرف‌‌نظر از موقعیت جغرافیایی یا وضعیت اقتصادی، ازحق آموزش باکیفیت محروم نشود؛ سخنانی که نه‌‌تنها پیامی دلگرم‌کننده برای جامعه آموزشی بود، بلکه مسئولیت سنگینی را بر دوش دولت وسیاست‌‌گذاران قرار دادتا این نهاد کلیدی رابا حمایت‌های همه‌‌جانبه تقویت کنند. این موضوع درحالی‌است که آموزش‌‌وپرورش با چالش‌‌هایی نظیر کمبود بودجه، نابرابری‌های آموزشی و مشکلات معیشتی معلمان مواجه است. تاکید رهبر معظم انقلاب، نویدبخش فصلی جدید در توجه به این مسائل است.
     
نقشه راه حاکمیت نسبت به آموزش
این تأکیدات رهبر معظم انقلاب در شرایطی مطرح شده که در سال‌‌های اخیر، بحث‌هایی درباره خصوصی‌سازی بخش‌‌هایی از آموزش‌‌وپرورش مانند واگذاری مدارس دولتی به بخش خصوصی یا کاهش نقش دولت در مدیریت آموزشی، در برخی محافل مطرح شده است. محی‌الدین بهرام‌محمدیان، رئیس مرکز مطالعات فقهی تعلیم و تربیت در گفت‌وگو با جام‌جم در این خصوص می‌گوید: «واگذاری آموزش‌وپرورش به نهادهای خارج از حکومت، تصمیم درستی نیست. برخی افراد، با استفاده از فرصت‌های ایجادشده برای مدارس غیردولتی، پیشنهاد می‌کنند که تمامی بخش‌های این حوزه به بخش خصوصی واگذار شود اما آموزش‌وپرورش، یک مقوله حاکمیتی است. تربیت و آموزش، از شئون حاکمیت محسوب می‌شود‌. سیاست‌گذاری‌های تربیتی و کلیات آموزش‌وپرورش باید از سوی حاکمیت تدوین شود، همان‌طور که درحال حاضر نیز این سیاست‌ها در سطح کلان تنظیم شده‌اند.»
وی همچنین می‌افزاید: «گاهی، به‌دلیل دشواری کار، برخی مجریان ناتوان تلاش می‌کنند مسئولیت خود را به بیرون واگذار کنند. اما این اقدام، مانند مدرسه‌سازی نیست، چراکه مدرسه‌سازی نیز در سند تحول دارای زیرنظام مشخص است. خود مدرسه باید طراحی منحصربه‌فرد و متناسب با استانداردهای آموزشی داشته باشد‌.»
     
شأن تعلیم و تربیت، جداناپذیر از حاکمیت
سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب بار دیگر جایگاه بی‌‌بدیل آموزش‌‌وپرورش را در حفظ هویت انقلابی و دینی کشور تثبیت کرد. رهنمودی که هشداری جدی به سیاست‌‌گذاران است تا از هرگونه انحراف از این مسیر که به تضعیف آرمان‌های انقلاب منجر می‌شود، دوری کنند. ابراهیم سحرخیز، معاون پیشین آموزش متوسطه وزارت آموزش‌وپرورش نیز در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید می‌کند: «نگاه بلند مقام معظم رهبری در تمجید از جایگاه آموزش‌وپرورش دولتی و شأن حکومتی آن، واقعا قابل تحسین است. ایشان برای دومین‌بار، بر این سیاست مهم که در اصل ۳۰ قانون اساسی نیز آمده، تأکید کردند. به نظر می‌رسد که در سال ۱۳۶۸ نیز بر این نکته اصرار و تأکید داشتند که تعلیم و تربیت، امری جدایی‌ناپذیر از حاکمیت بوده و دولت موظف است مسئولیت آموزش‌وپرورش فرزندان کشور را خود برعهده گیرد؛ چراکه بهداشت، سلامت و آموزش را نمی‌توان با پول معامله کرد و آموزش‌وپرورش یک کالا نیست.»
وی ادامه می‌دهد: «متأسفانه، سال‌هاست که برخی افراد تلاش می‌کنند تا به بهانه سنگینی بار دولت در آموزش‌وپرورش، این حوزه را برون‌سپاری کنند. آنها معتقدند که بودجه دولتی قادر به تحقق کامل رسالت تعلیم و تربیت در بخش دولتی نیست، و در نتیجه، به‌دنبال کاهش تصدی‌گری دولت و خرید خدمات آموزشی هستند. این افراد بر این باورند که حاکمیت و دولت باید صرفا نقش ناظر و تماشاگر را ایفا کنند. بااین‌حال، نگاه بلند مقام معظم رهبری، پاسخی قاطع به کسانی است که در پی برون‌سپاری و طبقاتی‌سازی نظام آموزش‌وپرورش هستند.»
دیدار روز گذشته مقام معظم رهبری بار دیگر نشان داد که آموزش‌‌وپرورش در نگاه رهبر معظم انقلاب، جایگاهی بی‌‌بدیل در نظام اسلامی دارد. تاکید بر حکومتی‌ماندن این نهاد، حمایت از معلمان و تقویت محتوای آموزشی، نقشه‌راهی روشن برای آینده ترسیم می‌‌کند. بااین‌حال، تحقق این اهداف نیازمند عزمی ملی و همکاری همه‌‌جانبه دولت، مجلس و جامعه است.

آموزش‌وپرورش امانت دولت 
در این میان البته برخی معتقدند که حفظ آموزش‌‌وپرورش به‌عنوان یک نهاد کاملا دولتی نیازمند اصلاحات ساختاری و افزایش‌بودجه است.البته سحرخیزبراین باوراست‌که نگاه به‌آموزش‌وپرورش نبایدنگاه‌هزینه‌ای باشد؛چراکه آموزش‌وپرورش، سرمایه‌گذاری در نیروی انسانی است و نیروی انسانی امر بسیار مهمی است. وی با اشاره به این‌که ۸۵ درصد مدارس کشور دولتی است، بیان می‌کند: «‌تمام تلاش مدیران آموزش‌وپرورش باید در راستای توسعه و تقویت مدارس دولتی باشد. متأسفانه، در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، وزرایی که اکنون نیز زمزمه‌های همین مباحث از زبان آنها شنیده می‌شود، صرفا به‌دنبال برون‌سپاری و فروش مدارس بودند. بحرانی که امروز گریبانگیر آموزش‌وپرورش شده، درواقع معلول همان سیاست‌های نادرستی است که در آن دولت‌ها اتخاذ شد.»
البته محی‌الدین بهرام‌محمدیان نیز ضمن بیان این مطلب که برخی می‌خواستند اعتبار آموزش رسمی را زیر سؤال ببرند، به ما می‌گوید: «اعتبار رسمی آموزش‌وپرورش نباید از بین برود، و نظام آموزش‌وپرورش رسمی کشور نباید دچار خدشه شود. برخی افراد و بعضی مدارس خاص، با اتکا به رانت‌هایی همچون پول، قدرت و سیاست، اقدام به تأسیس مدارسی می‌کنند که هدف آنها، کادرسازی برای منافع شخصی است، نه برای نظام جمهوری اسلامی.» وی معتقد است که باید جلوی چنین اقداماتی گرفته شود؛ چراکه آموزش‌وپرورش قابل واگذار کردن به هیچ بخشی نیست.