سیدمحمدهادی سبحانیان، رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور در چهاردهمین همایش سیاستهای مالی و مالیاتی ایران که روز گذشته برگزار شد با اشاره به تأمین مالی ۱۲۲۹هزار میلیارد تومانی از محل منابع مالیاتی در سال گذشته گفت: اتکای بیش از حد به منابع نفتی اجازه نمیداد منابع پایدار مالیاتی توسعه یابد اما در سالهای اخیر با برنامهریزیهای دقیق و تلاش مداوم، توانستیم این وابستگی را کاهش دهیم و بهسمت تأمین منابع پایدار از محل مالیات حرکت کنیم.
وی اظهار کرد: نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور که یکی ازمهمترین شاخصهای عملکرد نظام مالیاتی است از ۵.۷درصد در سال ۱۴۰۰ به ۸.۳درصد درسال گذشته افزایش یافته. همچنین سهم مالیات درمنابع عمومی بودجه که درسال۱۴۰۰زیر۳۰درصدبود به حدود۵۰درصد درسال گذشته رسید.نسبت مالیات به هزینههای جاری دولت نیزاز ۴۰درصد در سال ۱۴۰۰ به نزدیک ۷۰درصد افزایش یافته که این نسبت دراکثر کشورهای پیشرفته نزدیک به صد درصداست.
وی افزود: شهرداریها و دهیاریها بخش قابلتوجهی از منابع مالی خود را از طریق نظام مالیاتی تأمین میکنند. در سال ۱۴۰۰ حدود ۴۸هزار میلیارد تومان به شهرداریها و دهیاریها اختصاص یافت اما در سال ۱۴۰۳ این رقم به بیش از ۲۴۴هزار میلیارد تومان افزایش یافت که رشد بیش از پنج برابری را نشانمیدهد.
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور با اشاره به طرح نشاندار کردن مالیاتها، تصریح کرد: درسال گذشته بیش از ۳۶۱هزار نفر از مؤدیان در این طرح شرکت کردند و مالیات خود را اصطلاحا «نشاندار» کردند و این اقدام باعث شد حدود ۲۰۰۰پروژه در کشور از طریق مالیات تأمین مالی شود. بهعنوان نمونه، ۱.۲هزار میلیارد تومان برای پروژههای حملونقل، ۱.۲هزارمیلیارد تومان برای آموزشوپرورش و۱.۱هزار میلیارد تومان برای منابع آب تأمین شد. همچنین ۷۵۰میلیارد تومان نیز به پروژههای زیرساختی دیگر اختصاص یافت.
سبحانیان افزود: در سال گذشته، تأمین مالی پروژههای بهداشت و درمان به مبلغ ۶۶۰میلیارد تومان انجام شد. در حوزه آموزش عالی نیز شاهد تأمین مالی قابل توجهی بودیم. وی با بیان اینکه در تلاشیم نظام مالیاتستانی را از حالت سنتی به یک نظام سیستمی و هوشمند تبدیل کنیم، گفت: این روند شامل استفاده از اطلاعات شفاف و بهروز برای تقویت اعتماد عمومی و کاهش فرار مالیاتی خواهد بود. قوانین مترقی مانند قانون «پایانههای فروشگاهی و سامانه مؤدیان» نیز نقش مهمی در سیستماتیک شدن فرآیند مالیاتستانی ایفا کردهاند.
سبحانیان بیان کرد: لایحه مالیات بر مجموع درآمد در مجلس در حال بررسی است که نگاه ما در تدوین آن صرفا درآمدی نبوده و هدف اصلی، تحقق عدالت مالیاتی است. با اجرای این طرح، محاسبه مالیات بهجای منابع پراکنده، از درآمد مجموع افراد انجام خواهد شد. همچنین هزینههای اساسی مانند بهداشت، درمان، آموزش و مسکن بهعنوان معافیت لحاظ خواهد شد تا فشار بر خانوارهای کمتوان کاهش یابد. وی گفت: برای رسیدن به یک نظام مالیاتی بهرهور و عادلانه، نیازمند اصلاحات ساختاری هستیم. این شامل حذف معافیتهای ناکارآمد، تقویت زیرساختهای اطلاعاتی و افزایش شفافیت است. نظام مالیاتی باید ابزاری برای عدالت اقتصادی و اجتماعی باشد، نه صرفا یک ابزار درآمدی.