متن مدون در حوزه ترویج کتاب نداشتیم
مریم چهرقانی با اشاره به داشتن پژوهشها و مطالعات لازم در زمینه ترویج کتاب، بیان کرد: در حوزه ترویج کتاب تجربههایی جهانی وجود داشت اما قبل از اینکه سراغ تألیف این اثر برویم با اینکه فعالیتهای ترویجی در حوزه کتاب مدت زیادی در حال انجام است، یک متن مدون در حوزه ترویج کتاب نداشتیم، به همین دلیل جای خالی آن به شدت احساس میشد. لذا ترجیح بر این شد که ابتدا کتاب ترویج کتاب و راهنمای عملی را معرفی کنیم و در آن به انواع روشهای ترویج کتاب اشاره کنیم. یکی از این روشها، «پیشپرده کتاب» است که در دنیا با نام بوک تریلر شناخته شدهاست.
زبانی ساده و روان
وی ادامه داد: این دو کتاب بنا به بازخورد مخاطبان، زبانی ساده و روان دارد که در آن به متون علمی و خارجی استناد شده و مبنای علمی قوی پشت آن وجود دارد که باعث قابل فهم بودن آن شدهاست. این دو کتاب با همکاری سهجانبه و تقسیم کار حرفهای انجام شد و خدا را شکر خروجی خوبی داشت که مورد توجه مخاطبانش قرار گرفت.
استفاده از ویدئو برای ترویج کتاب
چهرقانی در خصوص نگارش پیشپرده کتاب، گفت: از این کتاب به طور قطع نمونه داخلی وجود نداشتهاست و نمونه خارجی آن خیلی کم وجود دارد. با توجه به تجربیاتی که در همهگیری کرونا داشتیم این کتاب بهانهای شد تا بتوانیم چگونه با استفاده از یک ویدئو در تبلیغ و ترویج یک کتاب نقشی مؤثر داشتهباشیم. یکی از همین راهبردهای عملی ترویج کتاب، استفاده از پیشپرده یا تریلر کتاب است؛ زیرا در حوزه بازاریابی ویدئویی، تبلیغات ویدئویی اثرگذاری بیشتری دارند. ویدئو توانایی داستانپردازی، داستانگویی و سرگرمکنندگی بیشتری دارد به همین دلیل حضور آن در دنیای امروز بسیار حائز اهمیت است.
نویسنده، مخاطب را تشنه نوشته خود کند
او افزود: نویسنده وقتی کتاب خود را به ناشر میدهد و کتابش به چاپ رسید باید آگاه باشد رسالت آن تمام نشدهاست و کار آن با کتاب نقطه پایانی ندارد. در کشورهای دیگر قبل از انتشار کتاب، کارهای تبلیغات آن شروع میشود حتی خود نویسنده اثر در حین نوشتن اثر خود، درحال تبلیغ آن است و مخاطب را در جریان فرآیند تألیف کتاب خود قرار میدهد و مخاطب را تشنه نوشته خود میکند. مروج کتاب میتواند پیش از انتشار اثر به حلقه نشر متصل شود. گاهی مرسوم است برای کتابها جشن تولد یکسالگی میگیرند و میپردازند به این که در این یک سال چه اتفاقاتی برای این کتاب رخ دادهاست که خود باعث شکلگیری موج تبلیغاتی تازه برای کتاب میشود.
قانون حق امانت
این نویسنده با اشاره به قانون «حق امانت» در برخی کشورها، اظهار کرد: قانون حق امانت به این معناست که نویسنده کتاب از تعداد دفعاتی که کتابش به امانت گرفته میشود، یک درصدی حق امانت دریافت کند و این باعث تشویق نویسنده میشود که یک کتاب خوب و همهپسند بنویسد. وقتی این آثار در کتابخانهها مورد استقبال مخاطبان قرار بگیرد، در رفتار خواننده تأثیر میگذارد تا کتابی را که علاقهمند است، خریداری کند و این خود تبلیغ خوبی برای یک کتاب است.
تشخیص صلاحیتهای یک مروج حرفهای
وی در پایان، گفت: برای تشخیص صلاحیتهای یک مروج حرفهای باید به این نکات توجه داشت که عبارت از شناسایی جامعه مخاطب و نیازهای آن، شناسایی کتابها، ظرفیتها و ویژگیهای آنها، برنامهریزی و بودجهبندی مناسب، آشنایی با تولید محتوای رسانهای و انتشار در شبکههای اجتماعی، تسلط به ادبیات فارسی و تبلیغنویسی ترغیبکننده و مهارتهایی همچون گوشدادن فعال، تفکر انتقادی، درک اجتماعی و فن بیان هستند.
اهمیت نوشته متن پشت جلد کتاب
مصطفی آهنگر، نویسنده دیگر کتابهای ترویج کتاب و پیشپرده کتاب در ادامه، بیان کرد: متن پشت جلد کتاب این ظرفیت را دارد که چگونه ما درحد یک بند، مطلبی را بنویسیم که وقتی مخاطب درکتابخانه یا کتابفروشی آن را دردست بگیرد،با خواندن همان یک جمله تهییج شود اثر را به امانت بگیرد یا آن را بخردواین خود یکی از پیشانیهای محل ترویج کتاب است.
وقت بیشتر برای طراحی جلد
وی درباره طراحی جلد این دو کتاب افزود: من چون تجربه فعالیت در حوزه نشر را دارم با این مسأله به صورت کاملا ملموس درگیر بودم که جلد کتاب قبل از اینکه طراحی شود، برای آن وقت بیشتری گذاشت که با انتخاب و نوشتن متن پشت جلد گیرا که اصول خاص خود را دارد در تبلیغ و ترویج آن نقش مؤثری ایفا کرد. این دو کتاب چون با هم وارد بازار نشر شدند ترجیح بر آن شد یک تم مشخص برای جلد هر دوی آنها استفاده شود که در نگاه مخاطب جذاب باشد و آنها را در قلاب خود بیندازد.
برنامه جلد دوم هر هفته دوشنبهها ساعت۱۸ به صورت زنده از ketab.tv پخش میشود. علاقهمندان میتوانند این برنامه را از آرشیو شبکه کتاب در تلوبیون تماشا کنند.