فرهنگسازی «با کربلا»

برنامه «با کربلا» به‌واسطه پخش آن از شبکه آموزش، رویکرد خود را علاوه بر مسائل مذهبی، بر حوزه آموزش هم قرار داده است تا تلفیق شور و شعور در کنار هم را برای مخاطبان رقم بزند. این برنامه تلاش کرده در بخشی از محتوای خود به مسائل مذهبی بپردازد و در بخش دیگر، نکات آموزشی مورد نیاز زائران اربعین را بیان کند. پیوند میان این دوبخش هم، دغدغه دیگر عوامل این برنامه زنده بوده است. این برنامه در ۵۰ قسمت یک ساعته تولید شده که هر شب ساعت۲۰ تا ۲۱ روی آنتن شبکه آموزش می‌رود. تکرار آن هم ساعت ۳۰ دقیقه بامداد پخش می‌شود. به بهانه بررسی این برنامه مناسبتی شبکه آموزش، با علی‌اکبر کریمی، تهیه‌کننده برنامه با کربلا گفت‌وگو کردیم. 

علی‌اکبر کریمی، تهیه‌کننده برنامه با کربلا درباره محورهای این برنامه مناسبتی شبکه آموزش، به جام‌جم می‌گوید: همیشه برنامه‌های مناسبتی این ساختار را داشته که تنها در آن مناسبت، تولید و پخش شود. ما در برنامه باکربلا برای اولین بار از اوایل محرم تا اربعین هر شب برنامه خواهیم داشت. در یک بخش از برنامه، به صورت کامل به نکات آموزشی سفر به کربلا می‌پردازیم. هر ساله برنامه‌هایی را روی آنتن داریم که دهه اول پخش می‌شود و بعد دیگر پخش آن به اتمام می‌رسد تا دوباره زمان اربعین و برنامه‌های مناسبتی آن برسد. تفاوت برنامه ما با دیگر برنامه‌ها این است که از شبکه آموزش پخش می‌شود و به دلیل تمرکز این شبکه به مسائل آموزشی، در این برنامه علاوه بر صحبت با کارشناسان مذهبی، نکات آموزشی را هم بیان می‌کنیم. این‌که زودتر این نکات را به مخاطبان ارائه کنیم برای این است که قبل از سفر نکات لازم را بدانند. برخی مواقع این اتفاق پیش می‌آید که زائر به سفر می‌رود و بعد متوجه برخی نکات مثل تجهیزات سفر می‌شود. در این برنامه و بعد از قسمتی که مربوط به شام غریبان امام حسین(ع) است، برنامه‌های آموزشی‌مان را شروع می‌کنیم.
     
​​​​​​​تمرکز بر مسائل آموزشی محرم
وی درخصوص مخاطبان برنامه باکربلا تصریح می‌کند: مخاطبان شبکه آموزش بیشتر نوجوان و جوان هستند. امسال هم با توجه به این‌که اربعین در شهریور ماه است، استقبال این گروه به‌دلیل تعطیل بودن دانشگاه و مدارس بالاتر بوده و بیشتر زائران از این قشر خواهند بود. ما تلاش کردیم در این برنامه نکاتی را درباره سفر اربعین بیان کنیم تا آنهایی که اولین‌بار است به این سفر ‌می‌روند، از آن استفاده کنند. ساده‌ترین مثال را بگویم: برخی از جوانان ممکن است علاقه به عکاسی داشته باشند اما به‌دلیل ناآگاهی، از برخی موضوعات خاص عکاسی کرده و آن را منتشر کنند. ما در برنامه به نکاتی اشاره می‌کنیم که بدانند در چه شرایطی هستند و چه ملاحظاتی باید داشته باشند. این نکات را می‌گوییم که به قوانین آنجا آشنا باشند. بیش از ۵۰ موشن‌گرافی تولید و پخش می‌کنیم یکی دو دقیقه است و تمام این موضوعات را پوشش می‌دهد. 

کریمی در‌خصوص زبان ارائه مطالب در این برنامه هم عنوان می‌کند: زبان این برنامه را بسیار ساده انتخاب کردیم. وقتی موضوعی را مطرح می‌کنیم، به زبان ساده و غیرکتابی می‌گوییم تا مخاطبان به‌خوبی آن را درک کنند و در خاطر بسپارند.
     
راه‌اندازی پویش شوق زیارت
این تهیه‌کننده ادامه می‌دهد: برای اجرای برنامه از دو مجری استفاده کردیم که یکی از آنها یعنی سیدکاظم احمدزاده مستقر در استودیوی کربلا و دیگری ندا ملکی در تهران است. این دو بخش به طور کامل با هم ارتباط دارند به‌طوری که اگر نکته‌ای آموزشی را مطرح می‌کنیم، در بخش مذهبی هم از زاویه دیگری به آن می‌پردازیم تا این دو بخش با هم مرتبط باشند. در بخش تهران، موضوعات اجتماعی مرتبط با محرم انتخاب شده است. مثلا بحث اهدای عضو، هدیه و بخشش موضوعاتی است که همیشه در محرم تأکید شده و به‌عنوان نکات مهم این بخش به آن می‌پردازیم. به نظرم ازجمله کارهایی که در این چند سال کردیم، صحبت درباره پیوند اعضاست. در برنامه باکربلا تلاش کردیم از اهدای‌عضو و جایگاه‌مان در جهان بگوییم تا فرهنگسازی شود. آن‌طور که متخصصان می‌گویند، اگر این تصمیم در روز‌های اول مرگ‌مغزی گرفته شود، تا ۶۲ نفر را می‌توان نجات داد. پویش شوق زیارت را هم در برنامه راه انداختیم تا آنهایی که مشتاق زیارت کربلا هستند اما تا الان امکانش را پیدا نکرده‌اند، توسط خیرین و کمکی که کمیته امداد امام‌خمینی(ره) دراین‌خصوص انجام می‌دهد، به این سفر مشرف شوند.
     
ماجرای خادمی که اهدای عضو کرد
وی ادامه می‌دهد: ما فردی را داشتیم که جوان ۲۲ساله بوده و در پیاده‌روی اربعین نذر خادمی داشته، داربست می‌زده و از بالای داربست سقوط می‌کند. قبل از آن فرم اهدای عضو را پر کرده بود و مادرش تصمیم می‌گیرد راه پسرش را ادامه دهد و نذر او را تکمیل کند. با اهدای عضو این جوان، نزدیک به هشت نفر از مرگ نجات پیدا کردند. در عین حال، ارتباط این مسأله با واقعه کربلا همان مفاهیم بخشش، مهربانی و گذشت است.

تولید ۵۰ موضوع آموزشی مرتبط با سفر اربعین
کریمی درخصوص وجه تمایز برنامه باکربلا در مقایسه با دیگر برنامه‌ها می‌گوید: تفاوت این برنامه با دیگر برنامه‌ها این است که با کربلا یک برنامه صرفا معارفی نیست و موضوعات اجتماعی را در کنار مسائل آموزشی مطرح می‌کنیم. به نظرم تکرار این مسأله می‌تواند برای مخاطبان مفید باشد. در عین حال، سابقه اجرای مجریان برنامه باکربلا در حوزه معارف و اجتماعی، می‌تواند در این حوزه کمک‌کننده باشد. البته به نظرم همه برنامه‌هایی که در حوزه محرم و عاشورا روی آنتن می‌رود برنامه‌های خوبی هستند، چون هر کسی از یک زاویه بستری را فراهم می‌کند تا محتوای مناسب به دست مخاطب برسد. ۵۰ موضوع آموزشی در همین رابطه در حال تدوین است تا شبکه آموزش به‌عنوان محور اصلی این برنامه آموزشی، این آیتم‌ها را در اختیار شبکه‌های دیگر قرار دهد و از شروع پیاده‌روی اربعین،روی آنتن برود.