برخی سیاست‌های خارجی ترکیه، در تضاد با منافع ایران است | لزوم جلوگیری از تشدید تعارضات توسط دولت

غلامرضا کریمی، استاد دانشگاه خوارزمی در علوم روابط بین‌الملل، در گفت‌وگو با خبر۲۴ گفت: با پیروزی اردوغان در انتخابات رقابتی و با مشارکت بالای مردم، مسیر تحولات ترکیه با کمترین تغییرات در پنج سال آینده طی خواهد شد و اردوغان اقتدار‌گرا با خصوصیاتی چون تمرکز قدرت در دستان یک فرد و با حلقه یاران خاص خودش، باثبات‌ترین حضور در صحنه سیاسی ترکیه را رقم خواهد زد.

وی در ادامه بیان کرد: اردوغان در طول دو دهه گذشته ضمن به حاشیه‌راندن نظامیان که همواره نقش پررنگی در عرصه سیاست داخلی و خارجی ترکیه داشتند، توانست الگویی از اسلام‌‌گرایی سازگار با دموکراسی را در جهان ارائه کند که مشارکت ۸۸درصدی مردم در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی اخیر، به خوبی گویای این واقعیت است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: اردوغان اگرچه در چارچوب دموکراتیک و در قالب سازمان‌یافتگی حزبی و رقابت آزاد در انتخابات به قدرت رسیده اما به مرور با فاصله گرفتن از سیاست‌های لیبرال و حرکت به سمت مدل حفظ تمرکز قدرت و نوعی حکومت‌داری خاص که ترکیبی از سیاست‌های دموکراتیک با روش اقتدار‌گرایانه و فردمحور است، حرکت کرده که البته سطوحی از کارآمدی و رضایت عمومی را هم دربرداشته است.

کریمی اظهار داشت: ترکیه در طول ۲۰ سال گذشته، سیاست خارجی نسبتا موفقی داشته و توانسته با اتخاذ سیاست‌های هوشمندانه و با انعطاف بالا، به گسترده‌ترین وجه ممکن منافع ملی را تامین و روند توسعه را در کشور تثبیت کند.

این کارشناس روابط بین‌الملل ابراز داشت: اردوغان که در طول دوران حضورش در قدرت سیاسی علیرغم اینکه با تورم بسیار بالا و کاهش ارزش پول ملی مواجه بود، ولی توانسته ضمن جذب چشمگیر سرمایه‌گذاری خارجی، سهم و رتبه کشورش را در اقتصاد جهانی افزایش دهد و حضور قدرتمندی در معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی برای حمایت از شرکت‌های ترک داشته باشد.

وی افزود: حال اردوغان در پنج سال آینده در راس حکومت قرار گرفته تا این مسیر را با مشروعیت بالایی که در پرتو مشارکت گسترده مردم کسب کرده با قدرت بیشتری به پیش ببرد.

کریمی خاطر نشان کرد: ترکیه به عنوان دومین قدرت نظامی در چارچوب ناتو، در تلاش برای ایفای نقش هژمون منطقه‌ای و مداخله فعال در این بحران‌ها نظیر سوریه، عراق، اوکراین، قره‌باغ است. ایفای نقش موثر او در بحران‌های لیبی و سودان، حتی تضاد و اشتراک منافع گسترده‌ای با ابرقدرت‌های جهانی و منطقه‌ای دارد که این حضور و نقش‌آفرینی برجسته محصول اقتدارگرایی اردوغان و تیم منسجم تحت مدیریت وی است.

این استاد دانشگاه مدعی شد: پیگیری سیاست‌های مستقل و جدا از منافع ناتو و آمریکا در خصوص برخی از مسائل بزرگ منطقه و جهان نظیر خرید سامانه‌های اس۴۰۰ از روسیه و نزدیکی به کشورهای روسیه و چین و نقش‌آفرینی در برخی از بحران‌های منطقه‌ای در هماهنگی با روسیه، در بسیاری مواقع موجب واکنش تند و تنبیهی از سوی واشنگتن و بروکسل شده ولی ترکیه تلاش کرده بر اساس برداشت‌هایی که از منافع ملی تشخیص می‌د‌هد، عمل نماید.

وی توضیح داد: تعقیب سیاست‌های اقتدارگرایانه ترکیه در سیاست خارجی در برخی از حوزه‌های جغرافیایی از جمله در حوزه قفقاز و سوریه و حتی عراق به تضاد منافع آشکار با ایران انجامیده که احتمال تشدید تعارضات هم با توجه به تقویت مشروعیت مردمی اردوغان در پرتو انتخابات اخیر و تلاش ویژه‌اش برای شراکت راهبردی با قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای وجود دارد.

این کارشناس در ادامه تاکید کرد: با توجه به روابط دیرینه دو کشور ایران و ترکیه و پیگیری سیاست همسایگی از سوی دولت سیزدهم و ضرورت افزایش تعاملات خارجی به منظور خنثی‌سازی تحریم‌های آمریکا، انتظار می‌رود جمهوری اسلامی ایران با تقویت ارتباط شراکت راهبردی با قدرت‌های برجسته جهانی در جهت توازن استراتژیک با ترکیه در مناطق بحرانی پیرامونی برآید.

کریمی در پایان اظهار داشت: البته در صورت افزایش حجم روابط تجاری و اقتصادی دو کشور، احتمال اینکه مواضع ایران و ترکیه در بحران‌های منطقه‌ای در چارچوب نزدیکی به محور روسیه و چین از هماهنگی بیشتری برخوردار گردد، وجود دارد./خبر 24