انگلیس، دشمن همیشگی مردم ایران

انگلیس از دیرباز مخالف حضور عشایر بود، چون این طوایف باعث اتحاد، یکپارچگی و استقلال کشور هستند. در مشروطه نیز عشایر خدمات خود را اثبات کردند.

در رژیم پهلوی نیز کوچ ممنوع رخ می‌دهد و داستان کوچ ممنوع طایفه پازن برای عشایر قشقایی و بویراحمدی نیز رخ می‌دهد. انگلیس سعی داشت با دسیسه، عشایر قشقایی را زمینگیر کند که این طایفه در نبرد سمیرم در تاریخ ۱۳۲۲، ارتش پهلوی را با شکست سختی مواجه می‌کند.

طایفه پازن، نمادی از استقامت و مردانگی و مبارزه با دیکتاتوری است که نشان می‌دهد مردم ایران زیر بار زور بیگانه نمی‌روند و دیگر دوران زورگویی داخلی نیز به پایان رسیده است که یک خان بخواهد برای همه مردم تصمیم بگیرد، بلکه هر فردی اجازه دارد اظهارنظر کند.

هر فرد فقط یک رأی دارد و در جمهوری اسلامی، جمهوریت زیر سایه اسلام قرار گرفت و تمام افراد عشایر تا اشخاص طبقه بالا و شهرنشین فقط یک رأی دارند.

عدالتی که اکنون در گذر سال‌ها ظلم و جور، معنا پیدا می‌کند که یک خان برای ظن مشروطه‌خواهی کدخدای خود، بهادر را که کدخدای طایفه پازن است از کوچ منع می‌کند و به یک کشتار دسته‌جمعی دست می‌زند.

نکته اصلی که بیان می‌کند تسلیم نشدن عشایر در برابر سختی‌هاست که هیچ‌وقت نمی‌توان یک فرد عشایری را از پا درآورد و خون او جوانه می‌زند و تمام زمین‌ها را آبیاری می‌کند.

عشایر خون‌های زیادی در دوران مشروطه دادند. عشایر با چنین تاریخ بکر و پر از رشادتی، انتظاراتی دارند که در آثار تلویزیونی و سینمایی دیده شوند.

صداوسیما سال گذشته سعی بر این داشته تا بتواند مخاطبان عشایر و کوچ‌نشین را در قاب تلویزیون سهیم کند و نشست‌ها و گفت‌وگوهایی شکل گرفت.

نمایندگان عشایر با ریاست سازمان صداوسیما دیدار کرده و خواسته‌های خود را بیان کردند. آنها خواهان ساخت و پخش سریال‌هایی بودند که واقعیت‌های زندگی‌شان را بیان کند.

در یک برنامه‌ریزی طولانی، تلویزیون سعی داشته تا بر‌اساس مسیر راه خود، ظلم و ستمی را که در دوره‌های مختلف به عشایر شده به نمایش درآورد.

«آتش و باد» یکی از آثاری است که زحمات چهارساله رسانه ‌ملی در قاب سریالی به نمایش درآمده و در آن سعی شده تا رشادت و نبردهای عشایر در برابر بیگانگان به بینندگان نشان داده شود.

سریال خوب نیازمند یک داستان و هنرمندان فداکار است تا طی چند سال بتوانند شبانه‌روز در اختیار اثر باشند. سریال آتش و باد با استفاده از بازیگران توانا و با زحمات شبانه‌روزی توانسته اثری قابل‌قبول را خلق کند.

مجتبی راعی، کارگردان این سریال است که سابقه پرداختن به عشایر و زندگی آنها را دارد و در سریال صنوبر با بازی حسین محجوب، قهرمان داستان‌، توانست اثر درخوری ارائه دهد.

مجتبی راعی نشان داده علاقه به عشایر و دوره مشروطه و قاجار را دارد و با ساخت این آثار سعی داشته ادای دینی به تاریخ ایران داشته باشد.

حسین محجوب در آثار مختلفی نمرات قابل‌قبولی گرفته و در این سریال نیز با ظاهری متفاوت‌تر از گذشته توانسته قهرمان سریال آتش‌و‌باد باشد که در آن نقش بهادر را ایفا می‌کند.

همیشه به لاله اسکندری به‌دلیل کلیشه بودن و یکنواخت بودن بازی‌اش اعتراض می‌شد ولی در این سریال در نقش بی‌بی‌کتایون، نقش متفاوتی را ایفا کرد. ایفای نقش برای لاله اسکندری در این سریال‌، تولدی دوباره در دنیای بازیگری بود، چون توانست از بازی‌های قبلی و کلیشه‌ای خود فاصله بگیرد.

نادر فلاح در نقش سرخو در نیمه اول داستان، بازی‌های دیگر را تحت‌تأثیر نقش خود قرار می‌دهد و نقش منفی به‌قدری خوب درآمده که هم‌تراز نقش اصلی توانسته تأثیرگذار باشد.

یکی از نقاط قوت سریال آتش‌وباد، گریم و طراحی صحنه آن است که در سطح خوبی قرار دارد. داستان سریال در نیمه اول، قدرت و نظم خوبی دارد که پیش‌زمینه‌ای برای اتفاقات و درگیری مشروطه آماده می‌کند تا مخاطب با اتفاقات تاریخی نیز همراه شود.

یکی از اولویت‌ها در داستان، لزوم وجود قهرمان است که باعث پرمخاطب شدن سریال نیز می‌شود. هر اثری که دارای قهرمان است مخاطب نیز با آن همراه می‌شود.

در این سریال نیز شخصیت‌های بهادر با بازی حسین محجوب و سرخو با بازی نادر فلاح دو شخصیت مقابل هم هستند که البته سرخو، فتح‌ا... خان، قوام الدوله(قوام‌الملک) ضدقهرمان‌هایی هستند که در برابر بهادر قرار می‌گیرند. قوام‌الدوله با بازی داریوش کاردان، کلانتر شیراز است.

در هر مرحله‌ای سریال به یک ضدقهرمان فرعی و اصلی نیاز دارد تا مخاطب بتواند با آن همراهی کند. بهادر، عشایری کوچ‌نشین است و در برابر همه بدی‌ها می‌ایستد تا بتواند حق ایل و طایفه خود را بگیرد.

در آغاز در برابر خانی که قصد نسل‌کشی طایفه پازن دارد‌، می‌گیرد. در آخر دست به مبارزه با انگلیسی‌ها می‌زند.

نفوذ بیگانگان، ریشه تمام مشکلات کشور است که در آخر بهادر متوجه می‌شود که به انگلیسی‌جماعت نمی‌شود اعتماد کرد.

تغییر بزرگ در تاریخ به کمک عشایر

مشروطه در تاریخ، آغاز تغییر در ایران است که عصر جدیدی را در تاریخ کشورمان رقم زد. عشایر یکی از پایه‌گذاران این پیروزی و تغییر بزرگ در تاریخ ایران بودند. تاریخ هیچ‌وقت این مبارزه را فراموش نمی‌کند.

مردم با انتخاب نماینده، حرف‌ها و اعتراض‌های خود را بیان می‌کردند. ایجاد عدالت‌خانه و تغییر رویکرد دیکتاتور‌مآبانه شاهان قاجار، یکی از پیروزی‌های عشایر و مردم در آن دوران بود.

در سریال دیده می‌شود که دیکتاتوری به چه شکلی بوده است. هرکسی حرفی از مشروطه می‌زد به شکنجه و بعد با اعدام مواجه می‌شد تا کسی نتواند حرفی از دموکراسی و عدالت‌خواهی بزند. تا حکام زورگو بتوانند زیر سایه دیکتاتوری فردی به نتیجه برسند و به ظلم خود ادامه دهند.

عشایر تسلیم‌ناپذیر

شهادت‌طلبی جزو جدایی‌ناپذیری از زندگی عشایر است که در این سریال نیز نمایش داده می‌شود. شخصیت خورشید، نمادی از همین شهامت و شهادت است که باعث می‌شود طایفه پازن زنده شود و بتواند در برابر ظلم کلانتر فارس مبارزه کند؛ ظلم چندلایه‌ای که در مرحله اول، سرخو، بعد فتح‌ا... خان و قوام‌الملک کلانتر فارس به آن دچار هستند.

این سریال مبارزه برای رهایی و تلاش برای عبور از ظالم‌ها برای رسیدن به مشروطه و رسیدن به یک زندگی ساده توسط عشایر را نشان می‌دهد.

کاری که به‌نظر غیرممکن می‌آمد ولی عشایر با اتحاد هم و دست‌خالی توانستند به پیروزی بزرگی برسند. رسانه ‌ملی در این سریال به‌درستی این نکته را به نمایش درمی‌آورد.یکی از مواردی که باید جزو اولویت‌های رسانه ‌ملی باشد، پرداخت به موضوع عشایر در دوران‌های مختلف حکومت‌های پهلوی و قاجار است که در آن زمان چه ظلم‌ها و کشتارهای مختلفی نسبت به عشایر انجام شد تا آنها نتوانند به حیات و زندگی خود ادامه دهند.

عشایری که در برابر ظلم سکوت نکردند و با پایمردی، سرنوشت میهن و خاک خود را رقم زدند. قوام‌الملک اول فرزند ابراهیم‌خان کلانتر بود که به آقا محمدخان قاجار نیز خیانت کرد و فرزندان او تا پنج نسل بر فارس حکومت کردند.

قوام‌الملک که در سریال با نام قوام‌الدوله نیز از آن یاد شده، فردی دیکتاتور و زیرک بود که توانست حتی در آغاز مشروطه خود را در این نهضت جا دهد و فرزندان و نوه‌های افرادی مانند قوام‌الملک و خائنینی که وابسته به بیگانگان بودند الان کجا هستند و آیا همه مرده‌اند یا با نفوذ در دستگاه‌های مختلف، تبدیل به عوامل بیگانگان شده‌اند؟ پرداختن زیاد به یک دوره تاریخی، یک اشتباه است که می‌توان با اصلاح این رویه و پرداختن به دوره‌های پیش از قاجار و پهلوی از جنایات در دوره‌های مختلف در حق عشایر ایران پرده برداشت.

عشایر از نگاه بزرگان

اهمیت عشایر در استحکام و یکپارچگی ایران در بیانات بزرگان کشور بیان شده است؛امام خمینی(ره) فرمودند: عشایر ذخایر انقلاب هستند و در بیانات مقام معظم رهبری نیز آمده است که: عشایر مردان ‌و زنان ‌غیوری ‌هستند که در مقابل‌ قدرت‌های زورگو و سلاطین ستمگر ایستادند و در دوران ‌حاکمیت ‌خاندان‌ قاجار و پهلوی زانو خم‌ نکردند ولی در برابر حکم دین و قرآن‌ سر تعظیم ‌فرود آوردند و برای ‌به‌پا ‌داشتن ‌نظام ‌اسلامی ‌به ‌مجاهدت ‌بزرگی‌که ‌نشان ‌از ایمان راسخ آنان به اسلام و قرآن دارد، دست زدند.